Lefkaritika
Lefkaritika (gr. λευκαρίτικα) – tradycyjna koronka z Lefkary w południowo-wschodnim Cyprze. W 2009 roku tradycje koronkarskie z Lefkary zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Tradycje koronkarskie w Lefkarze zostały zapoczątkowane w średniowieczu, przed XIV wiekiem[2]. Tradycyjnie na Cyprze dziewczęta przygotowywały białe koronki tzw. asproplumia, by wnieść je w posagu przy zamążpójściu[3]. Szczyt rozwoju rzemiosła koronkarskiego w Lefkarze przypadł na okres świetności Bizancjum, kiedy to koronki były eksportowane do Europy przez Konstantynopol[4]. Podczas okupacji Cypru przez Wenecję (1498–1521)[4], kiedy bogaci Wenecjanie przybywali do Lefkary na wypoczynek, mieszkańcy wsi podpatrzyli noszone przez nich białe koronki włoskie i zaadaptowali swoje techniki[5], dodając do podpatrzonych wzorów elementy inspirowane przyrodą regionu[2].
Sztuka koronkarska była przekazywana z pokolenia na pokolenie – kobiety zajmowały się wytwarzaniem koronek, a mężczyźni ich sprzedażą[5]. Według legendy Leonardo da Vinci był tak zachwycony koronką z Lefkary, że przywiózł do Mediolanu koronkę o wzorze potamos (pol. rzeka), aby udekorować ołtarz w mediolańskiej katedrze[5]. Od tego czasu wzór ten nazywany jest wzorem Leonarda da Vinci[5].
Technika[edytuj | edytuj kod]
Koronka powstaje na lnianym materiale sprowadzanym z Irlandii Północnej[6]. W lnie wycinane są wzory i następnie pokrywane koronkami[2]. Koronki używane są głównie do produkcji obrusów i serwetek[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ UNESCO ICH: Lefkara laces or Lefkaritika. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ↑ a b c UNESCO ICH: Nomination for inscription on the Representative List in 2009 (Reference No. 00255). [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ↑ a b Portal About Cyprus: Lefkara lace. [w:] Press and Information Office [on-line]. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ↑ a b Farid Mirbagheri: Historical Dictionary of Cyprus. Scarecrow Press, 2009, s. 99. ISBN 978-0-8108-6298-2. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ↑ a b c d Farid Mirbagheri: Historical Dictionary of Cyprus. Scarecrow Press, 2009, s. 100. ISBN 978-0-8108-6298-2. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ↑ Lefkara Handicraft Centre: The Lefkara Lace. [dostęp 2014-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-03)]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Lefkara Handicraft Centre: The Lefkara Lace. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ΛΕΥΚΑΡΙΤΙΚΟ ΚΕΝΤΗΜΑ. katolefkara.org. [dostęp 2014-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-06)]. (gr.).