Leon Babiński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leon Babiński
Ilustracja
Leon Babiński (1932)
Data i miejsce urodzenia

13 stycznia 1891
Warszawa

Data i miejsce śmierci

11 stycznia 1973
Szczecin

Zawód, zajęcie

prawnik (spec. prawo międzynarodowe),
nauczyciel akademicki

Miejsce zamieszkania

Szczecin

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

profesor

Alma Mater

Uniwersytet Paryski,
Cesarski Uniwersytet Moskiewski

Uczelnia

Wolna Wszechnica Polska,
Uniwersytet Warszawski,
SGPiS,
Uniwersytet Poznański,
Politechnika Szczecińska

Pracodawca

Sąd Najwyższy,
Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Wielki Oficer Orderu Świętego Sawy (Serbia) Wielki Oficer Orderu Korony Rumunii Komandor Orderu Orła Białego (Serbia) Order Lwa Białego III Klasy (Czechosłowacja) Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii Krzyż Komandorski Orderu Białej Róży Finlandii Order Trzech Gwiazd III klasy (Łotwa) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Leona Babińskiego na cmentarzu Stare Powązki

Leon Babiński (ur. 13 stycznia 1891 w Warszawie[1], zm. 11 stycznia 1973 w Szczecinie) – polski prawnik-cywilista, współorganizator polskiego sądownictwa w dwudziestoleciu międzywojennym, po II wojnie światowej związany z Politechniką Szczecińską[2][3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Leona i Stefanii z Karpińskich[1]. Uczył się w warszawskim Gimnazjum im. gen. Chrzanowskiego (brał udział w strajkach szkolnych 1905–1907)[4]. Studiował prawo na Sorbonie w Paryżu i na Cesarskim Uniwersytecie Moskiewskim w Moskwie (1909–1913)[2][3][4] (otrzymał tytuł kandydata nauki złoty medal) i odbył aplikację sądową i adwokacką (1913–1917)[4]. Był członkiem Stronnictwa Polityki Realnej w 1914[5]. W odpowiedzi na deklarację wodza naczelnego wojsk rosyjskich wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa z 14 sierpnia 1914, podpisał telegram dziękczynny, głoszący m.in., że krew synów Polski, przelana łącznie z krwią synów Rosyi w walce ze wspólnym wrogiem, stanie się największą rękojmią nowego życia w pokoju i przyjaźni dwóch narodów słowiańskich[6]. Od 1917 był sekretarzem Sądu Najwyższego[3][4][7]. Był pracownikiem Rady Windykacji Strat Wojennych Tymczasowej Rady Stanu[8]. W 1919 został zaangażowany do służby w MSZ; był m.in. delegatem rządu w Komisji Górnośląskiej (zob. powstania śląskie)[3][4].

Był wykładowcą w Szkole Nauk Politycznych i prawa międzynarodowego prywatnego na Wolnej Wszechnicy Polskie[9][2] (od 1925 jako docent[2]) oraz w Uniwersytecie Warszawskim (od 1927). W latach 1921–1939 wykładał też prawo międzynarodowe i morskie w Szkole Głównej Handlowej (od 1938 jako profesor tytularny)[2][4]. Uczestniczył w tworzeniu międzynarodowego prawa morskiego i lotniczego[3][4]. Był redaktorem tekstu konwencji o ujednoliceniu niektórych zasad międzynarodowego przewozu lotniczego; w 1929 zorganizował w Warszawie międzynarodową konferencję, na której konwencja została uchwalona[4]. 30 czerwca 1927 ożenił się z Marią Rutkowską[1].

W latach II wojny światowej ukrywał się przed Niemcami na Podkarpaciu[4]. Po wojnie pracował w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz – od roku 1947 – w szczecińskim oddziale Akademii Handlowej w Poznaniu (później – Wyższa Szkoła Ekonomiczna, WSE)[2]. Pełnił tam funkcję zastępcy rektora (1947–1948), a następnie rektora (1948–1951). W latach 1955–1961 (od utworzenia Politechniki Szczecińskiej przez połączenie WSE ze Szkołą Inżynierską do emerytury) – pracował na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym Transportu PS[2][3].

Od 1947 był członkiem Instytutu Prawa Międzynarodowego w Gandawie. Należał m.in. do Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawników z siedzibą w Paryżu i Gandawie[3]. Był głównym organizatorem Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego (STN) i jego prezesem w latach 1957–1970[2]. Działał w Ekspozyturze Komisji Prawa Morskiego[3].

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 96-3-1,2,3)[10].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Publikacje (wybór)[edytuj | edytuj kod]

Budynek Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania US, ul. Mickiewicza 64

Jest autorem ponad 250 publikacji (w tym 20 w zagranicznych czasopismach naukowych[3]), m.in.[2]:

  • Prawo cudzoziemców w Polsce (1922)
  • Zarys wykładu prawa międzynarodowego prywatnego (1935)
  • Organizacja i technika służby konsularnej (1948)
  • Prawo przewozowe, cz. 1–3 (1948–1963, z W. Górskim)
  • Technika konsularna (1949)
  • Nowy podział prawa – prawo astronautyczna („Szczecin” 1958, z. 1)
  • Potrzeby naukowe Pomorza Zachodniego i Szczecina (KiS 1958, 2)
  • Zagadnienia współczesnego prawa międzynarodowego prywatnego (1958)
  • Z aspektów prawnych wojny o sukcesję szczecińską (Rocznik Przyjaciół Nauki, Przemyśl, 1961)
  • Pomorski memoriał prawniczy przed królem polskim w roku 1469–1470 (1961)
  • Nowa ustawa o prawie lotniczym (Przegl. Ustawod. Gosp. 1963, nr 2)
  • Założenie prawne gospodarczych wspólnot zachodnioeuropejskich (Ruch Pracowniczy Ekonomiczny i Socjologiczny, 1964, nr 3)
  • Stabilizacja stosunków terytorialnych na Ziemiach Odzyskanych niezależnie od traktatu pokojowego (Przegląd zachodniopomorski 1966, nr 1)
  • Prawo transportowe (1968, z W. Górskim)

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1971 Leon Babiński otrzymał doktorat „honoris causa” Politechniki Szczecińskiej. Jego imię nadano jednej z ulic w Szczecinie[15] i auli akademickiej w budynku Uniwersytetu Szczecińskiego (Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, ul. Mickiewicza 64)[16].

W dniu 2 listopada 2013 roku posadzono Drzewko Pamięci upamiętniające postać Leona Babińskiego na terenie szczecińskiego Cmentarna Centralnego[17].

Znalazł się na 30. miejscu listy „Szczecinianie Stulecia”, utworzonej na przełomie XX i XXI w. w wyniku plebiscytu Gazety Wyborczej (wyd. szczecińskie), Polskiego Radia Szczecin i TVP Szczecin[3]. W książce przypominającej ich sylwetki prof. Janina Jasnowska[18], prezes STN w kolejnych latach, napisała o Leonie Babińskim m.in.[3]:

Przyniósł on na grunt Szczecina głęboką wiedzę, doświadczenie i wysoką kulturę człowieka nauki, gdy na „spalonej ziemi”, wśród ludzi przybyłych z różnych stron, trzeba było od podstaw kształtować środowisko naukowe.

prof. Janina Jasnowska

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 16.
  2. ↑ a b c d e f g h i Tadeusz Białecki: Babiński Leon. W: Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. 1. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 1999, s. 65–66. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Janina Jasnowska: Leon Babiński. Przez Moskwę i Paryż do Szczecina. W: Szczecinianie stulecia. Wyd. Piątek trzynastego, 2000, s. 20–21. ISBN 83-87735-63-9.
  4. ↑ a b c d e f g h i Cecylia Judek: Leon Babiński. [w:] Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl [on-line]. [dostęp 2013-12-19]. (pol.).
  5. ↑ Agnieszka Kidzińska, Zarys działalności Stronnictwa Polityki Realnej podczas I wojny światowej w Królestwie Polskim, [w:] Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio F, Historia Vol. LVII, 2002, s. 169.
  6. ↑ Kazimierz Władysław Kumaniecki, Zbiór najważniejszych dokumentów do powstania państwa polskiego, Warszawa, Kraków 1920, s. 30.
  7. ↑ Sądownictwo w Królestwie Polskim. Ruch służbowy. „Gazeta Sądowa Warszawska”, s. 394, Nr 39 z 29 września 1917. 
  8. ↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 223.
  9. ↑ Wolna Wszechnica Polska. W: Szkoły wyższe Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 1930, s. 311.
  10. ↑ Cmentarz Stare Powązki: MARYSIEŃKA BABIŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-03-09].
  11. ↑ M.P. z 1926 r. nr 259, poz. 728 „za zasługi na polu prawno-dyplomatycznem”.
  12. ↑ a b c d e f g h i j Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 16.
  13. ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 17, 1938. 
  14. ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 19, s. 189, 1933. 
  15. ↑ ulica Leona Babińskiego w Szczecinie. encyklopedia.szczecin.pl. [dostęp 2016-05-18]. (pol.).
  16. ↑ Uniwersytet Szczeciński, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania (aula im. Prof. L.Babińskiego), ul. Mickiewicza 64. Spotkanie Prezydenta Piotra Krzystka ze studentami Uniwersytetu Szczecińskiego. [w:] Informacja UM Szczecin (2008) [on-line]. www.szczecin.pl. [dostęp 2012-12-01]. (pol.).
  17. ↑ Drzewka Pamięci 2013 [online], wszczecinie.pl [dostęp 2023-07-24] (pol.).
  18. ↑ Prof. Janina Jasnowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2012-12-01].[martwy link]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Babiński Leon. [w:] Baza osób polskich – polnische Personendatenbank [on-line]. baza-nazwisk.de. [dostęp 2012-12-01].
Rektorzy Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Szczecinie i Politechniki Szczecińskiej
Rektorzy Wyższej Szkoły Inżynierskiej
(1947–1955)
Rektorzy Politechniki Szczecińskiej
(1955–2008)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leon_Babiński&oldid=72353744”