Pomnik Leona Barciszewskiego
53°07′16″N 17°59′43″E/53,121111 17,995278 Pomnik na Wełnianym Rynku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Typ obiektu | |
| Projektant | |
| Data budowy |
1981–1989 |
| Data odsłonięcia |
11 listopada 1989 |
Położenie na mapie Bydgoszczy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
| 53°07′16″N 17°59′43″E/53,121111 17,995278
| |
Pomnik Leona Barciszewskiego – pomnik przedwojennego prezydenta Gniezna (1925–1932) i Bydgoszczy (1932–1939), zamordowanego przez niemieckich okupantów w listopadzie 1939 r.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Idea wniesienia pomnika Leona Barciszewskiego – przedwojennego prezydenta miasta Bydgoszczy narodziła się w 1981 r. Pomnik miał być hołdem oddanym prezydentowi zamordowanemu przez Niemców w dniu 11 listopada 1939[1]
Zamiar uczczenia jego pamięci istniał wśród społeczeństwa od chwili zakończenia II wojny światowej, ale jego urzeczywistnienie było niemożliwe w obliczu nieprzejednanego stanowiska władz państwowych[2].
14 stycznia 1981 r., z inicjatywy NSZZ „Solidarność” powstał Społeczny Komitet Budowy Pomnika Prezydenta Leona Barciszewskiego[3]. W jego skład weszli miłośnicy miasta[4]. Planowano ustawić pomnik na skwerze przy Placu Teatralnym. W 1981 r. rozpoczęto zbieranie składek społecznych. 11 listopada 1981 r., w 42 rocznicę śmierci prezydenta, jego imię nadano Szkole Podstawowej nr 13 przy ul. Słonecznej oraz odsłonięto tablicę pamiątkową na ścianie budynku przy Wałach Jagiellońskich, gdzie w latach 1932–1939 mieszkał[3].
Dalsze działania, zahamowane po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r., mogły zostać podjęte dopiero w II połowie lat 80. XX w. Ostatecznie zebrano środki ze składek mieszkańców, Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Urzędu Miasta[5]. Zrealizowany został projekt rzeźbiarza Sławoja Ostrowskiego z Gdańska, zaś spiżowy odlew za symboliczne wynagrodzenie wykonał zespół fachowców z gdyńskiej Stoczni Marynarki Wojennej pod kierownictwem inż. Bandrowskiego[5].
Uroczyste odsłonięcie pomnika odbyło się 11 listopada 1989 w Święto Niepodległości i zarazem 50. rocznicę zamordowania Leona Barciszewskiego[5]. Stanął on na skwerze przy ul. Mostowej, który nazwano jego imieniem. Po uroczystym nabożeństwie w farze, prezydent miasta - Władysław Przybylski i Danuta Barciszewska-Borkowska, córka przedwojennego prezydenta - odsłonili pomnik. Następnie został on poświęcony przez ks. biskupa Jana Nowaka.
W 2007 r. władze Bydgoszczy zmieniły lokalizację pomnika, przenosząc go ze skweru przy ul. Mostowej na zmodernizowany Wełniany Rynek[6].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Spiżowy posąg przedstawia pochylonego, stojącego mężczyznę. Twarz prezydenta wyraża zadumę i powagę. Postać stoi zwrócona twarzą ku ul. Długiej. Figura znajduje się na cokole z różowego granitu, na którym zainstalowano tablicę pamiątkową.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Do 2007 r. na skwerze przy Brdzie -
-
Nocą -
Tablica
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gliwiński Eugeniusz: Bydgoskie pomniki naszych czasów cz. 1. [w.] Kalendarz Bydgoski 1997
- ↑ nie udało się nawet nazwać jednej z ulic imieniem Leona Barciszewskiego mimo wieloletnich starań różnych organizacji i grup społecznych
- ↑ a b Kulpiński Henryk: Pamięci prezydenta. [w.] Kalendarz Bydgoski 1982
- ↑ inż. Zbigniew Woźniak, inż. Aleksander Kaszowski, inż. Jerzy Drożniewski, Zbigniew Kulik, Irena Horbulewicz, Józef Podgóreczny, Henryk Kulpiński, Józef Werno, Anna Drożniakiewicz, Andrzej Kowalski, Grażyna Kasprzak, Marek Guczalski, Olaf Bitte
- ↑ a b c Kulpiński Henryk: Prezydent Leon Barciszewski wrócił do Bydgoszczy. [w.] Kalendarz Bydgoski 1991
- ↑ http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/1,35590,4242946.html dostęp 5-02-2010
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Gliwiński Eugeniusz: Bydgoskie pomniki naszych czasów cz. 1. [w.] Kalendarz Bydgoski 1997
- Kulpiński Henryk: Pamięci prezydenta. [w.] Kalendarz Bydgoski 1982
- Kulpiński Henryk: Prezydent Leon Barciszewski wrócił do Bydgoszczy. [w.] Kalendarz Bydgoski 1991