Leonard Neuger
Leonard Neuger (ur. 2 kwietnia 1947 w Krakowie) – polski slawista i tłumacz, od 1983 pracujący w Szwecji, działacz NSZZ „Solidarność”.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Od 1965 studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uczestniczył w protestach studenckich w marcu 1968, był członkiem komitetu strajkowego studentów uczelni krakowskich. Za swoją działalność został aresztowany pod koniec kwietnia 1968 i we wrześniu tegoż roku skazany na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w kwocie 4000 zł. Ostatecznie powrócił na studia i w 1970 obronił pracę magisterską napisaną pod kierunkiem Kazimierza Wyki, w latach 1970-1974 pracował jako nauczyciel języka angielskiego w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie, od 1974 w Instytucie Literatury i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, tam w 1978 obronił pracę doktorską Kazimierz Wyka jako krytyk literacki w latach powojennych, napisaną pod kierunkiem Ireneusza Opackiego.
Od 1980 był członkiem NSZZ „Solidarność”, kierował Komisją Zakładową w swoim miejscu pracy. W 1981 został redaktorem pisma Tygodnik Katowicki wydawanego poza cenzurą przez Region Śląsko-Dąbrowski NSZZ „Solidarność”. Po ogłoszeniu stanu wojennego został internowany w dniu 18 grudnia 1981, przebywał w zakładach karnych w Szerokiej i Uhercach. Został zwolniony w czerwcu 1982, ale uniemożliwiono mu powrót do pracy na uniwersytecie.
W kwietniu 1983 wyemigrował do Szwecji, w tym samym roku rozpoczął pracę w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu w Sztokholmie, od 1995 jako profesor języka i literatury polskiej, w 2003 został dyrektorem Instytutu. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich do sierpnia 2020 roku[1].
Książki[edytuj | edytuj kod]
Tłumaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Tomas Tranströmer Dziki rynek; Żywym i umarłym (1989)
- Carl Michael Bellman Fredmanowe Posłania i Pieśni (1991)
- Eric Johan Stagnelius Elegie (1991)
- Tomas Tranströmer Moja przedmowa do ciszy (1992)
- Rita Tornborg Imieniny Salomona (1993)
- Tomas Tranströmer Muzeum motyli (1994)
- Harry Martinson Poezje wybrane (1995 - z Januszem Bogdanem Roszkowskim)
- Tomas Tranströmer Gondola żałobna (1996)
- Magnus Florin Ogród (1999)
- Katarina Frostenson 4 monodramy; Sala P (1999)
- Marcia Sá Cavalcante Schuback Pochwała nicości. Eseje o hermeneutyce filozoficznej (2008)
- Tomas Tranströmer Wiersze i proza 1954-2004 (2012 - z Magdaleną Wasilewską-Chmurą)
Książki własne[edytuj | edytuj kod]
- Dosyć żartów (1993)
- Pomysły do interpretacji. Studia i szkice o literaturze polskiej (1997)
- Z perspektywy tłumacza. Szkice o poezji szwedzkiej (1997)
- Ćwiczenia z wrażliwości. Duże i małe szkice literackie (2006)
- Zwierciadło. Andriej Tarkowski w rozmowie z Jerzym Illgiem i Leonardem Neugerem (2016)
Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Stiftelsen Natur & Kulturs översättarpris, przyznana przez Akademię Szwedzką (1990)
- Svensk-Polsk Samfundets Pris (1991)
- Författarfondens Premium (1992)
- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 1995, nr 31, poz. 365)
- Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2004, nr 48, poz. 819)
- Profesor Honorowy Uniwersytetu Śląskiego (2011)
- Krzyż Wolności i Solidarności (2014)
- Svenska Akademiens pris för översättning av svensk literatur (2017)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Janusz Anderman i inni: Rezygnujemy z członkostwa w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich. „Zeszyty Literackie”, 2020-08-14. [dostęp 2020-08-21].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Nowakowski Polacy w Szwecji. Słownik biograficzny emigracji polskiej w Szwecji, wyd. 1992, s. 112-113
- Julian Kwiek Marzec 1968 w Krakowie, wyd. Kraków 2008, według indeksu
- Biogram na stronie immi.se
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Polscy poloniści
- Polscy slawiści
- Polscy historycy literatury
- Wykładowcy Uniwersytetu Śląskiego
- Polscy tłumacze literatury szwedzkiej
- Polonia w Szwecji
- Uczestnicy wydarzeń Marca 1968
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Internowani w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1981–1982
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
- Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności
- Więźniowie więzienia w Uhercach Mineralnych (Polska Ludowa)
- Urodzeni w 1947
- Członkowie Stowarzyszenia Pisarzy Polskich