Leszek Chróst

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leszek Chróst
„Sikorski”, „Jan Ski”, „Tramp”
Data i miejsce urodzenia

21 października 1932
Leszno

Zawód, zajęcie

urzędnik, szpieg

Alma Mater

Szkoła Główna Służby Zagranicznej

Pracodawca

Centrala handlu zagranicznego, Ministerstwo Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych

Leszek Chróst, pseudonim „Sikorski”, „Jan Ski”, „Tramp” (ur. 21 października 1932 w Lesznie[1]) – polski urzędnik, wicedyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych w okresie PRL. W 1980 skazany na karę śmierci za szpiegostwo na rzecz CIA, a następnie oddany w ręce amerykańskich służb specjalnych w zamian za Mariana Zacharskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od 1954 studiował w Szkole Głównej Służby Zagranicznej, przez większość kariery zawodowej pracował w Centrali Handlu Zagranicznego Metalexport. W latach 1961–1965 był pracownikiem Biura Delegata Polskich Central Handlu Zagranicznego w Bangkoku[1], w latach 1973–1977 kierował delegaturą Metalexportu w Finlandii, następnie był wicedyrektorem departamentu w Ministerstwie Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych[1].

Leszka Chrósta zwerbowano do współpracy z CIA w 1964, w czasie jego pobytu w Tajlandii. Po podpisaniu zobowiązania przeszkolony został przez amerykańskie służby specjalne. Po powrocie do Polski utrzymywał z Centralną Agencją Wywiadowczą kontakt m.in. poprzez nadawane drogą radiową specjalne, zaszyfrowane depesze, system martwych skrzynek oraz osobiste spotkania z oficerami wywiadu podczas wyjazdów poza granice PRL.

Most Glienicke (widok w 1987)

W 1979 został rozpracowany i 22 czerwca 1979 zatrzymany przez Służbę Bezpieczeństwa[2]. W 1980 został w I instancji skazany na karę 25 lat pozbawienia wolności, a w II instancji wyrokiem Izby Wojskowej Sądu Najwyższego na karę śmierci[3][4]. W styczniu 1981 został ułaskawiony, w ten sposób, że karę śmierci zamieniono mu na karę 25 lat pozbawienia wolności[5]. 11 czerwca 1985 Leszka Chrósta oddano w ręce Amerykanów w ramach wymiany szpiegów na moście Glienicke w Berlinie (m.in. razem z Bogdanem Walewskim, strona amerykańska wydała m.in. Mariana Zacharskiego)[6][7]. Następnie zamieszkał w USA, pracował w organizacji charytatywnej United Way of America w Baltimore w stanie Maryland[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Awłasewicz 2018 ↓, s. 34.
  2. Awłasewicz 2018 ↓, s. 6.
  3. Paweł Skubisz: Z całą surowością prawa... Historia Leszka Chrósta - współpracownika wywiadu amerykańskiego. W: Wojciech Skóra, Paweł Skubisz: Studia nad wywiadem i kontrwywiadem Polski w XX wieku. T. 2. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, , 2015. ISBN 978-83-61336-42-6.
  4. Awłasewicz 2018 ↓, s. 225.
  5. Awłasewicz 2018 ↓, s. 7, 227.
  6. Marek Kozubal. Prawdziwe losy szpiega CIA i SB. „Rzeczpospolita”. 2016 (2016-06-12), 2016-06-12. Gremi Media. ISSN 0208-9130. (pol.). 
  7. Awłasewicz 2018 ↓, s. 233, 234.
  8. Awłasewicz 2018 ↓, s. 242-245.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Tomasz Awłasewicz: Łowcy szpiegów. Polskie służby kontra CIA. Warszawa: Czerwone i Czarne, 2018. ISBN 978-83-7700-306-0.