Przejdź do zawartości

Leszek Mądzik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leszek Mądzik
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 lutego 1945
Bartoszowiny

Data i miejsce śmierci

18 marca 2025
Lublin

Zawód

scenograf, reżyser, malarz, fotograf

Lata aktywności

1969–2025

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (od 1908)

Leszek Józef Mądzik (ur. 5 lutego 1945 w Bartoszowinach, zm. 18 marca 2025[1] w Lublinie) – polski scenograf i reżyser teatralny, malarz, fotograf, profesor sztuk plastycznych (2010)[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Liceum Plastyczne w Kielcach, trzykrotnie, bez powodzenia, próbował dostać się do Akademii Sztuk Pięknych, studiował historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a także reżyserię na Wydziale Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku, filii warszawskiej Akademii Teatralnej. W 1969 roku założył Scenę Plastyczną KUL, gdzie po roku zaczął wystawiać przedstawienia (pierwszym była oparta na scenariuszu Mądzika sztuka Ecce Homo wystawiona 24 marca 1970 roku). Współpracował m.in. z Ireną Byrską, Mieczysławem Kotlarczykiem, Jerzym Zawieyskim, czy Teatrem Gong 2. Tworzył także w teatrach dramatycznych w Lublinie (Teatr im. Juliusza Osterwy), Łodzi i Warszawie (Teatr Studio) oraz z Teatrem Lalki i Aktora im. Hansa Christiana Andersena w Lublinie.

W przedstawieniach Mądzika dominuje ruch, obraz, a nadrzędną rolę pełni według twórcy światło. Jego interpretacjom towarzyszy także warstwa dźwiękowa, nie ma natomiast słowa. Sztuki prezentowane na deskach Sceny Plastycznej KUL prezentują filozoficzną refleksję o życiu i przemijaniu. Ta refleksja bardzo często bierze się z konkretnych przeżyć artysty. Źródłem inspiracji dla Mądzika są m.in. przemyślenia świętego Jana od Krzyża i świętej Teresy z Ávili, fascynuje go dorobek Leonarda da Vinci i artystów współczesnych: Aliny Szapocznikow, Tadeusza Kantora i Jerzego Nowosielskiego.

Jest bohaterem filmu dokumentalnego „A touch of passing. Leszek Mądzik” (2003) w reżyserii Doroty Nowakowskiej[3], gdzie opowiada o swojej wizji sztuki.

Współpracował z wieloma uczelniami teatralnymi w Polsce i na świecie, był wykładowcą w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. W 1997 roku wyreżyserował swoją własną sztukę Pętanie na potrzeby Teatru Telewizji. Był tam też autorem scenariusza i scenografii[4].

Od 2006 roku stale publikował na łamach kwartalnika literackiego „Akcent” felietony, które zostały zebrane w książce Obrazy bez tytułu (Lublin 2012)[5].

Zmarł w Lublinie[6], pochowany 24 marca 2025 na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie[7] (sektor SC10-6-2)[8].

Najważniejsze przedstawienia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dokąd pędzisz koniku? Rady Moskowej, scenografia, Teatr Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena w Lublinie, 1978
  • Iwanow Antoniego Czechowa, scenografia, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, 1981
  • Pornografia Witolda Gombrowicza, dekoracje, Teatr Nowy w Warszawie, 1985
  • Tchnienie, przedstawienie autorskie, reżyseria, Scena Plastyczna KUL, 1992
  • Antygona Sofoklesa, scenografia, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, 1995
  • Kir, przedstawienie autorskie, reżyseria, Scena Plastyczna KUL, 1997
  • Skrzydło anioła, przedstawienie autorskie, reżyseria i scenografia, Teatr Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena w Lublinie, 1999
  • Powłoki, przedstawienie autorskie, reżyseria, Teatr Studyjny Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, 2004
  • Źródło, przedstawienie autorskie, scenariusz, scenografia i reżyseria, Wrocławski Teatr Lalek, 2005
  • Makbet, scenografia, Teatr Narodowy w Lizbonie, 2007
  • Przejście, przedstawienie autorskie, reżyseria, scenografia, Scena Plastyczna KUL
  • Lustro, przedstawienie autorskie, scenografia, reżyseria, Scena Plastyczna KUL, 2013

Książki

[edytuj | edytuj kod]
  • „Życie ku śmierci. Scena Plastyczna Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego”, opieka redakcyjna Piotr Zieliński, wydawca: Scena Plastyczna KUL, Lublin 1991
  • „Scena Plastyczna KUL”, redakcja: Piotr Zieliński, wydawca: Scena Plastyczna KUL, Lublin 1995
  • „Mój teatr”, współautor tekstu Waldemar Sulisz, Wydawnictwo Idea Media, Lublin 2000
  • „Fotografia, faktura – czas – sacrum – postać”, wstęp Andrzej Wajda, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2002
  • „Fotografia”, Wydawnictwo Drukarnia L-Print, Lublin (bez daty wydania)
  • współautorzy Ignacy Karpowicz i Jerzy Maksymiuk, „Polska na cztery ręce”, Wydawnictwo Charaktery, Kielce 2012
  • „Majdanek w fotografii Leszka Mądzika”, opracowanie Danuta Olesiuk, Wydawnictwo Państwowego Muzeum na Majdanku, Lublin 2012

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]
  • nagroda na III MF Bułgarskich Sztuk Lalkowych w Warnie za scenografię do spektaklu Dokąd pędzisz koniku w Teatrze Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena w Lublinie (1978)
  • Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka (1979)
  • Nagroda Artystyczna im. Brata Alberta dla Sceny Plastycznej KUL za spektakle o treściach sakralnych (1990)
  • Nagroda Dziennikarzy na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze dla spektaklu Zielnik (1991)
  • Nagroda Sekcji Krytyki Polskiego Ośrodka ITI (1991)
  • I nagroda na III Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze za przedstawienie Wilgoć Sceny Plastycznej KUL (1992)
  • „Buława hetmańska” na XIV ZLT w Zamościu dla spektaklu Wędrowne (1994)
  • Nagroda Młodych na V Zderzeniach Teatralnych w Kłodzku dla Szczeliny (1995)
  • Nagroda im. Jana Dormana (1998)
  • tytuł Honorowego Obywatela Kielc (1998)[14]
  • Nagroda Prezydenta Miasta Lublina z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru (1999)
  • Nagroda główna na IX Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze w dziedzinie scenografii za Wrota (1999)
  • Nagroda Honorowa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dla Sceny Plastycznej KUL za zasługi dla kultury polskiej (2000)
  • Specjalne odznaczenie ministerstwa kultury Egiptu X Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze na za wkład w światowe poszukiwania nowych form teatralnych (2000)
  • tytuł Ambasadora Województwa Lubelskiego 2000 (2001)
  • Nagroda Totus Tuus (2004)
  • „Leon” - nagroda studentów i pracowników naukowych Uniwersytetu Zielonogórskiego za najciekawszy spektakl w sezonie 2006/2007 za przedstawienie Strumień (2007)
  • „Złote Glany” - nagroda na Festiwal Twórców „Powiększenie” w Łodzi (2008)
  • tytuł honorowy „Zasłużony dla Ziemi Lubelskiej” (2009)
  • Koryfeusz Scenografii Polskiej (2009)
  • Nagroda na XIII Polkowickich Dniach Teatru w kategorii "najlepsza scenografia" za scenografię do przedstawienia Przejście (2011)
  • Statuetka Angelusa za całokształt (2012)
  • Złoty Feniks” (2016)
  • Nagroda 100-lecia ZAiKS-u (2022)[15]
  • tytuł Honorowego Obywatela Lublina (2025)[16]

Źródło:[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dziennik Wschodni, Zmarł profesor Leszek Mądzik, twórca Sceny Plastycznej KUL [online], Dziennik Wschodni [dostęp 2025-03-18].
  2. M.P. z 2010 r. nr 96, poz. 1111.
  3. POLISH SHORTS: A touch of passing. Leszek Mądzik - [online], Polish Shorts [dostęp 2025-03-19].
  4. FilmPolski.pl [online], FilmPolski [dostęp 2025-03-19].
  5. Leszek Mądzik. Obrazy bez tytułu [online], Akcent [dostęp 2025-03-19].
  6. a b c d Leszek Mądzik, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-05-09].
  7. Uroczystości pogrzebowe prof. Leszka Mądzika. Wybitny reżyser, twórca Sceny Plastycznej KUL, spoczął w Krakowie
  8. Cmentarz parafialny Kraków Salwator - wyszukiwarka osób pochowanych [online], krakowsalwator.grobonet.com [dostęp 2025-05-09].
  9. M.P. z 2009 r. nr 25, poz. 347.
  10. M.P. z 2001 r. nr 18, poz. 308.
  11. M.P. z 1995 r. nr 30, poz. 350.
  12. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Ordery i odznaczenia / Odznaczenia państwowe dla zasłużonych pracowników KUL [online], prezydent.pl [dostęp 2021-06-12].
  13. a b Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2025-05-09].
  14. Honorowi Obywatele Kielc - Oficjalna strona internetowa Miasta Kielce [online], kielce.eu [dostęp 2025-03-19].
  15. Laureaci Nagród ZAiKS-u [online], www.zaiks.org.pl [dostęp 2025-05-09].
  16. Reżyser i scenograf prof. Leszek Mądzik honorowym obywatelem Lublina [online], dzieje.pl [dostęp 2025-01-16].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Janusz R. Kowalczyk: Leszek Mądzik. 2010-03, aktualizacja 2013-07. s. culture.pl. [dostęp 2013-09-14]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]