Liczba trójkątna
Liczba trójkątna – liczba obiektów, które – ustawione w regularnej trójkątnej siatce – mogą utworzyć kształt wypełnionego trójkąta równobocznego, w którego boku stoi n obiektów. Początkowymi liczbami trójkątnymi (włączając „zerową” liczbę trójkątną odpowiadającą „trójkątowi pustemu”) są
- 0, 1, 3, 6, 10, 15, 21, 28, 36, 45, 55,...
Liczby trójkątne należą do rodziny liczb figurowych[1][2].
Każda liczba trójkątna jest sumą kolejnych, początkowych liczb naturalnych:
Korzystając ze wzoru na sumę skończonego ciągu arytmetycznego[3]:
gdzie jest symbolem Newtona:
Liczba jest liczbą różnych dwuelementowych podzbiorów zbioru -elementowego, zatem -ta liczba trójkątna jest rozwiązaniem zagadnienia przywitań dla osób[4].
Korzystając z powyższego wzoru możemy obliczyć różnicę i sumę dwóch kolejnych liczb trójkątnych:
- różnica:
- suma:
Łatwo można sprawdzić, czy dana liczba jest trójkątna: trzeba w tym celu skorzystać z faktu, że jest liczbą trójkątną wtedy i tylko wtedy, gdy jest liczbą kwadratową[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Eric W. Weisstein , Figurate Number, [w:] MathWorld [online], Wolfram Research [dostęp 2017-12-23] (ang.).
- ↑ N.J. Wilenkin , Kombinatoryka, PWN, 1972 .
- ↑ liczba trójkątna, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-01] .
- ↑ Zagadnienie przywitań (ang. handshake problem): w pomieszczeniu spotyka się osób, każda przywita się z każdą, ile będzie przywitań (handshake, dosł. podań ręki)?
- ↑ Szczepan Jeleński , Śladami Pitagorasa, Warszawa 1988, ISBN 83-02-02857-6 .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Eric W. Weisstein , Triangular Number, [w:] MathWorld [online], Wolfram Research [dostęp 2020-12-12] (ang.).