Liczba trójkątna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Liczby trójkątne

Liczba trójkątna liczba obiektów, które – ustawione w regularnej trójkątnej siatce – mogą utworzyć kształt wypełnionego trójkąta równobocznego, w którego boku stoi n obiektów. Początkowymi liczbami trójkątnymi (włączając „zerową” liczbę trójkątną odpowiadającą „trójkątowi pustemu”) są

0, 1, 3, 6, 10, 15, 21, 28, 36, 45, 55,...

(ciąg publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać A000217 w OEIS).

Liczby trójkątne należą do rodziny liczb figurowych[1][2].

Każda liczba trójkątna jest sumą kolejnych, początkowych liczb naturalnych:

Korzystając ze wzoru na sumę skończonego ciągu arytmetycznego[3]:

gdzie jest symbolem Newtona:

Liczba jest liczbą różnych dwuelementowych podzbiorów zbioru -elementowego, zatem -ta liczba trójkątna jest rozwiązaniem zagadnienia przywitań dla osób[4].

Korzystając z powyższego wzoru możemy obliczyć różnicę i sumę dwóch kolejnych liczb trójkątnych:

różnica:
suma:

Łatwo można sprawdzić, czy dana liczba jest trójkątna: trzeba w tym celu skorzystać z faktu, że jest liczbą trójkątną wtedy i tylko wtedy, gdy jest liczbą kwadratową[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Eric W. Weisstein, Figurate Number, [w:] MathWorld [online], Wolfram Research [dostęp 2017-12-23] (ang.).
  2. N.J. Wilenkin, Kombinatoryka, PWN, 1972.
  3. liczba trójkątna, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-01].
  4. Zagadnienie przywitań (ang. handshake problem): w pomieszczeniu spotyka się osób, każda przywita się z każdą, ile będzie przywitań (handshake, dosł. podań ręki)?
  5. Szczepan Jeleński, Śladami Pitagorasa, Warszawa 1988, ISBN 83-02-02857-6.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]