Liga Mistrzów piłkarzy ręcznych
| ||
 EHF Liga Mistrzów 2019/2020
| ||
| Państwo | 16 państw | |
| Oficjalny skrót | ehfcl | |
| Dyscyplina | Piłka ręczna | |
| Organizator rozgrywek | EHF (poprzez EHF Marketing GmbH) | |
| Data założenia | 1993 | |
| Założyciel | EHF | |
| Poprzednia nazwa | Puchar Europy Mistrzów Krajowych (1957–1993) | |
| Partner TV | 35 stacji | |
| Rozgrywki | ||
| Liczba drużyn | 28 (faza grupowa, bez eliminacji) | |
| Zwycięzcy | ||
| Pierwszy zwycięzca |  Teka Santander
| |
| Obecny zwycięzca | FC Barcelona
| |
| Najwięcej zwycięstw | FC Barcelona (10)
| |
| Strona internetowa | ||
Liga Mistrzów piłkarzy ręcznych (ang. EHF Champions League) – międzynarodowe, klubowe rozgrywki piłki ręcznej, utworzone z inicjatywy Europejskiej Federacji Piłki Ręcznej (EHF) w 1993 i regularnie (co sezon) prowadzone przez tę organizację od edycji 1993/1994 w ramach europejskich pucharów, przeznaczone dla najlepszych męskich drużyn klubowych (zajmujących czołowe miejsca w europejskich ligach krajowych). Najważniejsze oraz najbardziej prestiżowe klubowe zmagania piłki ręcznej na „starym kontynencie”, które zastąpiły – rozgrywany od sezonu 1956/1957 do 1992/1993 – Puchar Europy Mistrzów Krajowych (PEMK).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Reorganizacja rozgrywek PEMK – która doprowadziła do utworzenia Ligi Mistrzów – stała się możliwa na początku lat 90. XX wieku, po założeniu EHF. Gruntowną reformę rozpoczęto w 1993 i od sezonu 1993/1994 impreza nosi nazwę Ligi Mistrzów. System rozgrywek oraz liczba uczestniczących w nich drużyn ulegała – na przestrzeni lat – kilku zmianom, jednak najważniejszą cechą pozostaje do dziś ich cykliczność. Wcześniej zdarzało się, że zmagania w ramach Pucharu Mistrzów były zawieszane na czas Mistrzostw Świata (w latach 1958, 1961 i 1964). PEMK nieobce były również zawirowania polityczne, bowiem w 1968 federacje odmówiły współzawodnictwa z powodu wydarzeń praskiej wiosny. W latach 1993-2003 w rozgrywkach o Ligę Mistrzów uczestniczyło 32 zespołów. Od sezonu 2003-2010 do rozgrywek przystępowało łącznie 40 drużyn, z których do fazy grupowej przystępowały 32 drużyny. Od sezonu 2009/2010 nastąpiła reorganizacja rozgrywek i w fazie grupowej uczestniczyły 24 drużyny. Od sezonu 2015/2016 nastąpiła kolejna reorganizacja rozgrywek i udział bierze maksymalnie 41 drużyn (29 z rankingu EHF oraz do 12 drużyn, którym przyznawane są "dzikie karty"), w fazie grupowej uczestniczy 28 drużyn.
Od sezonu 2019/2020 nastąpiła kolejna reorganizacja rozgrywek w związku ze zmianą przydziału miejsc w poszczególnych rozgrywkach dla poszczególnych pozycji Rankingu EHF[1][2]. Prawo wystawienia drużyny do gry w Lidze Mistrzów przysługiwało 27. krajom z czołówki rankingu oraz obrońcy tytułu. W przypadku rezygnacji mistrzów krajowych ze startów w Lidze Mistrzów na ich miejsce mogą zostać włączone drużyny, które otrzymały tzw. "dzikie karty". EHF mogła również powiększać listę drużyn startujących w danej edycji Ligi Mistrzów wprowadzając formułę turniejów kwalifikacyjnych.
Od sezonu 2020/2021 nastąpi całkowita reorganizacja rozgrywek piłki ręcznej w Europie. W Lidze Mistrzów występować będzie 16 drużyn podzielonych na dwie grupy po 8 zespołów. Prawo gry uzyska pierwszych 9 drużyn z rankingu EHF, 10 drużyną będzie zwycięzca Ligi Europejskiej (zastępującej obecny Puchar EHF). Pozostałe 6 drużyn zostanie wskazanych przez EHF (odpowiednik obecnej "dzikiej karty")[3].
Edycje[edytuj | edytuj kod]
Osiągnięcia według klubów[edytuj | edytuj kod]
| Drużyna[4] | Triumfator | Finalista | Lata wygranych | Lata przegranych |
|---|---|---|---|---|
| FC Barcelona
|
10 | 5 | (1991, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2005, 2011, 2015, 2021) | (1990, 2001, 2010, 2013, 2020) |
 VfL Gummersbach
|
5 | 1 | (1967, 1970, 1971, 1974, 1983) | (1972) |
| THW Kiel
|
4 | 4 | (2007, 2010, 2012, 2020) | (2000, 2008, 2009, 2014) |
| BM Ciudad Real
|
3 | 2 | (2006, 2008, 2009) | (2005, 2011) |
 SKA Mińsk
|
3 | (1987, 1989, 1990) | ||
| SC Magdeburg
|
3 | (1978, 1981, 2002) | ||
 RK Zagrzeb
|
2 | 4 | (1992, 1993) | (1995, 1997, 1998, 1999) |
 HC Dukla Praga
|
2 | 2 | (1963, 1984) | (1967, 1968) |
 CSA Steaua Bukareszt
|
2 | 2 | (1968, 1977) | (1971, 1989) |
| Frisch Auf! Göppingen
|
2 | 1 | (1960, 1962) | (1959) |
 RK Metaloplastika
|
2 | 1 | (1985, 1986) | (1984) |
| TV Großwallstadt
|
2 | (1979, 1980) | ||
 Montpellier Handball
|
2 | (2003, 2018) | ||
 RK Wardar Skopje
|
2 | (2017, 2019) | ||
| RK Bjelovar
|
1 | 2 | (1972) | (1962, 1973) |
 Czechowskije Miedwiedi[5]
|
1 | 2 | (1988) | (1977, 1983) |
| SDC San Antonio
|
1 | 2 | (2001) | (2003, 2006) |
| SG Flensburg-Handewitt
|
1 | 2 | (2014) | (2004, 2007) |
| Dinamo Bukareszt
|
1 | 1 | (1965) | (1963) |
 MAI Moskwa
|
1 | 1 | (1973) | (1974) |
 RK Borac Banja Luka
|
1 | 1 | (1976) | (1975) |
 Budapest Honvéd
|
1 | 1 | (1982) | (1966) |
| Teka Cantabria
|
1 | 1 | (1994) | (1992) |
| CD Bidasoa
|
1 | 1 | (1995) | (1996) |
 Redbergslids IK
|
1 | (1959) | ||
 SC Lipsk
|
1 | (1966) | ||
| ASK Frankfurt nad Odrą
|
1 | (1975) | ||
 Celje Pivovarna Laško
|
1 | (2004) | ||
| HSV Hamburg
|
1 | (2013) | ||
 Vive Tauron Kielce
|
1 | (2016) | ||
| MVM Veszprém KC
|
4 | (2002, 2015, 2016, 2019) | ||
| Wybrzeże Gdańsk
|
2 | (1986, 1987) | ||
| Atlético Madryt
|
2 | (1985, 2012) | ||
 Aarhus Håndbold
|
1 | (1960) | ||
| RK Medveščak Zagrzeb
|
1 | (1965) | ||
| Dynamo Berlin |
1 | (1970) | ||
| Fredericia KFUM
|
1 | (1976) | ||
| Śląsk Wrocław
|
1 | (1978) | ||
| Empor Rostock |
1 | (1979) | ||
 Valur Reykjavík
|
1 | (1980) | ||
| RD Slovan
|
1 | (1981) | ||
 TSV St. Otmar St. Gallen
|
1 | (1982) | ||
| TUSEM Essen
|
1 | (1988) | ||
| RK Proleter Zrenjanin |
1 | (1991) | ||
| SG Wallau/Massenheim
|
1 | (1993) | ||
 ABC Braga
|
1 | (1994) | ||
| Paris SG Handball
|
1 | (2017) | ||
| HBC Nantes
|
1 | (2018) | ||
| Aalborg Håndbold
|
1 | (2021) |
Osiągnięcia według krajów[edytuj | edytuj kod]
| Drużyna | Triumfator | Finalista | Liczba finałów |
|---|---|---|---|
| Niemcy (także jako NRD) |
18 | 12 | 30 |
| Hiszpania |
14 | 10 | 24 |
| Chorwacja |
3 | 7 | 10 |
| Rumunia |
3 | 3 | 6 |
| Czechy |
3 | 2 | 5 |
| Białoruś |
3 | 0 | 3 |
| Rosja |
2 | 3 | 5 |
| Serbia |
2 | 2 | 4 |
| Francja |
2 | 2 | 4 |
| Macedonia Północna |
2 | 0 | 2 |
| Węgry |
1 | 4 | 5 |
| Polska |
1 | 3 | 4 |
| Szwecja |
1 | 1 | 2 |
| Bośnia i Hercegowina |
1 | 1 | 2 |
| Słowenia |
1 | 1 | 2 |
| Dania |
0 | 2 | 2 |
| Islandia |
0 | 1 | 1 |
| Szwajcaria |
0 | 1 | 1 |
| Portugalia |
0 | 1 | 1 |
Występy polskich klubów w finale PEMK i Ligi Mistrzów[edytuj | edytuj kod]
Polskie kluby czterokrotnie występowały w finale rozgrywek odnosząc jedno zwycięstwo.
- 1978 – Śląsk Wrocław przegrał z niemieckim SC Magdeburg 22:28
- 1986 – Wybrzeże Gdańsk przegrało w dwumeczu z jugosłowiańską drużyną Metaloplastica Šabac 29:24 i 23:30(52:54 w dwumeczu)
- 1987 – występując w finale drugi raz z rzędu Wybrzeże Gdańsk przegrało w dwumeczu z radziecką drużyną SKA Mińsk 24:32 i 25:30(49:62)
- 2016 – Vive Tauron Kielce zdobyło tytuł pokonując w Finale węgierski MVM Veszprém KC po rzutach karnych 4:3, po dogrywce był remis 35:35. Tym samym Vive zostało pierwszą polska drużyną, która zdobyła tytuł Klubowego Mistrza Europy
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ EHF decision: Only one guaranteed place in Champions League for Bundesliga and other federations, www.handball-world.news, 16 marca 2018 [dostęp 2019-05-07].
- ↑ Vienna hosts EHF Executive Committee, www.eurohandball.com, 16 marca 2018 [dostęp 2019-05-07].
- ↑ Club season 2020/21 decisions released, eurohandball.com, 28 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-30].
- ↑ Od sezonu 1956/1957, zespoły występują pod aktualną (ostatnią) nazwą.
- ↑ również jako CSKA Moskwa, gdyż są pełnoprawnym sukcesorem
