Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Irlandii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Irlandii – lista miejsc w Irlandii wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowanej przez Irlandię 16 września 1991 roku[2].

Obecnie (stan w 2018 roku) na liście znajdują się dwa wpisy o charakterze dziedzictwa kulturowym[2].

Na irlandzkiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Irlandia zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa, znajduje się siedem obiektów (stan w roku 2018)[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO[edytuj | edytuj kod]

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Poniższa tabela przedstawia irlandzkie wpisy na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście wraz z jej angielskim oryginałem[2];
Położenie – miasto, hrabstwo; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[3]:
  • kulturowe (K),
  • przyrodnicze (P),
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P);
Rok wpisu – roku wpisu na listę;
Opis – krótki opis wpisu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
659 Zespół zabytków archeologicznych w Brú na Bóinne
Brú na Bóinne – Archaeological Ensemble of the Bend of the Boyne
IeMeath
53°41′30″N 6°27′00″W/53,691667 -6,450000
KIe
(i)(iii)(iv)
1993 Trzy stanowiska prehistoryczne w Brú na Bóinne: Newgrange, Knowth i Dowth – największy w Europie zespół prehistorycznej sztuki megalitycznej[4].
757 Skellig Michael
Sceilg Mhichíl
IeKerry
51°46′18″N 10°32′18″W/51,771667 -10,538333
KIe
(iii)(iv)
1996 Dobrze zachowany średniowieczny zespół klasztorny, najprawdopodobniej z VII w., położony na stromych zboczy skalistej wysepki Skellig Michael, leżącej ok. 10 km od południowo-zachodnich wybrzeży Irlandii[5].

Obiekty na irlandzkiej Liście Informacyjnej UNESCO[edytuj | edytuj kod]

Poniższa tabela przedstawia obiekty na irlandzkiej Liście Informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na irlandzkiej Liście Informacyjnej[2];
Położenie – miasto, hrabstwo; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według zgłoszenia[3]:
  • kulturowe (K),
  • przyrodnicze (P),
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P);
Rok wpisu – roku wpisu na Listę Informacyjną;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
5522 Burren
The Burren
IeClare
Galway
53°03′08″N 9°03′43″W/53,052222 -9,061944
K, PIe
(v)(viii)
2010 Płaskowyż znany z krajobrazu krasowego o charakterystycznej rzeźbie terenu, m.in. z lapiazami, lejami i poljami[6]. Odnotowano tu obecność ponad 70% gatunków roślin występujących w Irlandii[6]. Na płaskowyżu znajduje się ponad 2700 obiektów dawnych kultur[6].
5523 Historyczne centrum Dublinu
The Historic City of Dublin
IeDublin
Dublin
53°20′39″N 6°16′03″W/53,344167 -6,267500
KIe
(ii)(iv)(vi)
2010 Dobrze zachowana zabudowa historycznego centrum w stylu georgiańskim z lat 1714–1830[7].
5524 Céide Fields i północno-zachodnie bagna Mayo
The Céide Fields and North West Mayo Boglands
IeMayo
54°16′48″N 9°22′15″W/54,280000 -9,370833
54°14′12″N 9°43′11″W/54,236667 -9,719722
KIe
(iv)(v)
2010 Céide Fields – krajobraz neolityczny z pozostałościami budowli megalitycznych sprzed ok. 5700 lat: grobowców i domów mieszkalnych i gospodarstw z polami ogrodzonymi kamiennym murem[8]. Wiele z nich zachowało się w nienaruszonym stanie pod kilkumetrową warstwą torfu[8].
5525 Zachodnie forty kamienne
Western Stone Forts
KIe
(iii)(iv)(v)
2010 Pozostałości wczesnośredniowiecznych (700–1000) osad fortecznych w zachodniej Irlandii[9].
Dún Aengus IeGalway
53°07′33″N 9°46′05″W/53,125833 -9,768056
Cahercommaun IeGalway
53°00′53″N 9°04′14″W/53,014722 -9,070556
Caherconree IeGalway
52°12′11″N 9°51′14″W/52,203056 -9,853889
Benagh IeGalway
52°06′00″N 9°37′06″W/52,100000 -9,618333
Staigue IeGalway
51°48′19″N 10°00′57″W/51,805278 -10,015833
5526 Miasto klasztorne Clonmacnoise i jego krajobraz kulturowy
The Monastic City of Clonmacnoise and its Cultural Landscape
IeOffaly
53°19′40″N 7°58′43″W/53,327778 -7,978611
KIe
(iv)(v)
2010 Unikalny wczesnośredniowieczny zespół klasztorny[10].
5527 Klasztory wczesnośredniowieczne
Early Medieval Monastic Sites
KIe
(iii)(iv)(vi)
2010 Sześć wczesnośredniowiecznych klasztorów chrześcijańskich – reprezentatywnych centrów sztuki i edukacji w średniowiecznej Irlandii[11].
Clonmacnoise IeOffaly
53°19′40″N 7°58′43″W/53,327778 -7,978611
Opactwo w Durrow IeOffaly
53°16′22″N 7°48′01″W/53,272778 -7,800278
Glendalough IeWicklow
53°00′37″N 6°17′25″W/53,010278 -6,290278
Inis Cealtra IeClare
52°48′46″N 8°26′35″W/52,812778 -8,443056
Opactwo w Kells IeMeath
53°43′33″N 6°52′45″W/53,725833 -6,879167
Monasterboice IeLouth
53°46′48″N 6°24′12″W/53,780000 -6,403333
5528 Siedziby królewskie w Irlandii
The Royal Sites of Ireland: Cashel, Dún Ailinne, Hill of Uisneach, Rathcroghan Complex, and Tara Complex
KIe
(iii)(iv)(vi)
2010 Siedziby królewskie w czterech prowincjach Ulster, Leinster, Munster i Connaught oraz w regionie Meath; miejsca koronacji królów, uroczystości i zgromadzeń, symbole przejścia z pogaństwa na chrześcijaństwo[12].
Rock of Cashel IeTipperary
52°31′17″N 7°53′16″W/52,521389 -7,887778
Dún Ailinne IeKildare
53°07′03″N 6°45′50″W/53,117500 -6,763889
Hill of Uisneach IeWestmeath
53°29′16″N 7°31′43″W/53,487778 -7,528611
Rathcroghan IeRoscommon
53°46′46″N 8°15′18″W/53,779444 -8,255000
Tara IeMeath
53°35′09″N 6°33′42″W/53,585833 -6,561667

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. UNESCO: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  2. a b c d e UNESCO: Ireland. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  3. a b UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  4. UNESCO: Brú na Bóinne - Archaeological Ensemble of the Bend of the Boyne. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  5. UNESCO: Sceilg Mhichíl. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  6. a b c UNESCO: The Burren. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  7. UNESCO: The Historic City of Dublin. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  8. a b UNESCO: The Céide Fields and North West Mayo Boglands. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  9. UNESCO: Western Stone Forts. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  10. UNESCO: The Monastic City of Clonmacnoise and its Cultural Landscape. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  11. UNESCO: Early Medieval Monastic Sites. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  12. UNESCO: The Royal Sites of Ireland: Cashel, Dún Ailinne, Hill of Uisneach, Rathcroghan Complex, and Tara Complex. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).