Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Wietnamie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Wietnamie – lista miejsc w Wietnamie wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowioną na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętą przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowaną przez Wietnam 19 października 1987 roku[2].

Obecnie (stan na koniec 2019 roku) na liście znajduje się 8 obiektów: 5 o charakterze dziedzictwa kulturowego, 2 o charakterze przyrodniczym i 1 o charakterze kulturowo–przyrodniczym[2].

Na wietnamskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Wietnam zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajduje się 7 obiektów (stan na koniec 2019)[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO[edytuj | edytuj kod]

Geographylogo.svg
Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Poniższa tabela przedstawia wietnamskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście[a] wraz z jej angielskim oryginałem[2];
Położenie – miasto, prowincja; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[5]:
  • kulturowe (K),
  • przyrodnicze (P),
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P);
Rok wpisu – rok wpisu na listę i rozszerzenia wpisu;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
678 Zespół zabytkowy Huế
Complex of Hué Monuments 		Le temple du culte de la dynastie des Nguyên (Cité impériale, Hué) (4381218569).jpg VnHuế
Prowincja Thừa Thiên-Huế
16°28′10″N 107°34′40″E/16,469444 107,577778 		KVn
(iv) 		1993 XIX-wieczne miasto nad rzeką Sông Hương zbudowane w 1802 roku, by pełnić funkcję stolicy zjednoczonego Wietnamu[6].
672 Zatoka Hạ Long
Ha Long Bay 		Halong ensemble (colour corrected).jpg VnProwincja Quảng Ninh
20°51′39,8″N 107°10′48,8″E/20,861061 107,180211 		PVn
(vii)(viii) 		1995
2000 		Hạ Long – część Zatoki Tonkińskiej – liczy ok. 1600 wysp i wysepek, tworzących krajobraz złożony z wapiennych kolumn[7].
948 Dawne miasto Hội An
Hoi An Ancient Town 		PhoCoHoiAn.jpg VnHội An
Prowincja Quảng Nam
15°53′00″N 108°20′00″E/15,883333 108,333333 		KVn
(ii)(v) 		1999 Wyjątkowo dobrze zachowane historyczne miasto portowe Azji Południowo-Wschodniej z zabudową powstałą pomiędzy XV i XIX w.[8].
949 Sanktuarium Mỹ Sơn
My Son Sanctuary 		My Son tower2.JPG VnProwincja Quảng Nam
15°46′25″N 108°06′33″E/15,773611 108,109167 		KVn
(ii)(iii) 		1999 Pozostałości sanktuarium unikalnej kultury powiąznej z hinduizmem, która rozwinęła się między IV i XIII w. na wybrzeżach obecnego Wietnamu; dawna religijna i polityczna stolica Champy[9].
951 Park Narodowy Phong Nha-Kẻ Bàng
Phong Nha-Ke Bang National Park 		Phongnhakebang2.jpg VnProwincja Quảng Bình
17°32′14,0″N 106°09′04,5″E/17,537222 106,151250 		PVn
(viii)(ix)(x) 		2003
2015 		Park narodowy obejmujący ochroną wapienny płaskowyż z krajobrazem krasowym charaktryzującym się wstępowaniem licznych jaskiń oraz lasy tropikalne z wieloma gatunkami endemicznymi flory i fauny[10]. Na terenie parku znajduje się jaskinia Sơn Đoòng – uznawana za największą na świecie pod względem kubatury[10].
1328 Środkowy sektor Cytadeli Cesarskiej w Thăng Long – Hanoi[b]
Central Sector of the Imperial Citadel of Thang Long - Hanoi 		Bắc Môn.JPG VnHanoi
21°02′15,1″N 105°50′19,0″E/21,037520 105,838623 		KVn
(ii)(iii)(vi) 		2010 XI-wieczna cytadela wzniesiona przez dynastię Lý dla uczczenia niepodległości Đại Việt na pozostałościach chińskiej twierdzy z VII w.[11] Środkowy sektor cytadeli jest najważniejszą i zarazem najlepiej zachowaną częścią budowli[11].
1358 Cytadela dynastii Hồ
Citadel of the Ho Dynasty 		Tay Do castle South gate.JPG VnProwincja Thanh Hóa
20°04′41″N 105°36′17″E/20,078056 105,604722 		KVn
(ii)(iv) 		2011 XIV-wieczna cytadela wzniesiona przez dynastię Hồ zgodnie z zasadami feng shui – przykład wpływu neokonfucjanizmu[12].
1438 Zespół krajobrazowy Trang An
Trang An Landscape Complex 		Nui Trang An.jpg VnProwincja Ninh Bình
20°15′24″N 105°53′47″E/20,256667 105,896389 		K,PVn
(v)(vii)(viii) 		2014
2016 		Zespół krajobrazowy Trang An leżący na południowym wybrzeżu delty Rzeki Czerwonej stanowi unikalny przykład krajobrazu krasowego z charakterystycznymi stromymi klifami, licznymi jaskiniami ze śladami bytności człowieka sprzed ok. 30 tys. lat[13]. Wpis obejmuje także dawną stolicę Wietnamu między X a XI w. – Hoa Lư[13].

Obiekty na wietnamskiej Liście Informacyjnej UNESCO[edytuj | edytuj kod]

Geographylogo.svg
Obiekty wpisane na wietnamską Listę Informacyjną UNESCO

Poniższa tabela przedstawia obiekty na wietnamskiej Liście Informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na wietnamskiej Liście Informacyjnej[2];
Położenie – miasto, prowincja; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według zgłoszenia[5]:
  • kulturowe (K),
  • przyrodnicze (P),
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P);
Rok wpisu – roku wpisu na Listę Informacyjną;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
960 Zespół Hương Sơn – naturalne piękno i zabytki
Huong Son Complex of Natural Beauty and Historical Monuments 		Thiên Trù Pagoda.jpg VnHanoi
20°37′05″N 105°44′40″E/20,618056 105,744444 		K,PVn
 1991 Zespół Hương Sơn leży w górach wapiennych ok. 60 km od Hanoi i obejmuje system setek pagod, świątyń buddyjskich w jaskiniach i samych jaskiń[14].
959 Obszar skał pokrytych petroglifami w Sa Pa
The Area of Old Carved Stone in Sapa 		An ancient engraved rock of Sapa.JPG VnLào Cai
Prowincja Lào Cai
20°15′24″N 105°53′47″E/20,256667 105,896389 		K,PVn
 1997 W okolicy Sa Pa odkryto ponad 200 kamieni pokrytych petroglifami przedstawiającymi najczęściej góry, wzgórza i pola[15].
5070 Park Narodowy Cát Tiên
Cat Tien National Park 		Cat Tien National Park, Vietnam.jpg VnProwincja Đồng Nai
11°20′50″N 107°09′05″E/11,347222 107,151389 		Vn
(vii)(ix)(x) 		2006 Park narodowy obejmujący ochroną wilgotny las tropikalny obfitujący w rzadkie i endemiczne gatunki flory i fauny[16].
5072 Jaskinia Con Moong
Con Moong Cave 		VnProwincja Ninh Bình
20°17′15″N 105°36′18″E/20,287500 105,605000 		KVn
 2006 Jaskinia w Parku Narodowym Cúc Phương, w której znaleziono ślady kultur Hoà Bình, Bắc Sơn i Sơn Vi[17].
5940 Zespół pomników i krajobrazu Yên Tử
The Complex of Yen Tu Monuments and Landscape 		ĐôngTriềud.jpg VnProwincja Quảng Ninh
Prowincja Bắc Giang
21°09′39″N 106°42′50″E/21,160833 106,713889 		Vn
(ii)(iii)(v)(vi)(vii) 		2014 Zespół historycznych i kulturowych obiektów związanych z powstaniem i rozwojem Trúc Lâm w Wietnamie[18].
6177 Hạ Long-Cát Bà
Ha Long Bay – Cat Ba Archipelago 		QD Catba2.jpg VnProwincja Quảng Ninh
Hajfong
20°50′00″N 107°00′00″E/20,833333 107,000000 		PVn
(vii)(viii)(ix)(x) 		2017 Rozszerzenie wpisu obejmującego zatokę Hạ Long o archipelag Cát Bà charakteryzujący się unikalnym krojobarzem krasowym[19].
6262 Hồ Ba Bể – rezerwat przyrody Na Hang
Ba Be - Na Hang Natural Heritage Area 		Ba Be Lake 3.jpg VnProwincja Quảng Ninh
Prowincja Bắc Kạn
22°25′00″N 105°37′00″E/22,416667 105,616667 		PVn
(vii)(x) 		2017 Propozycja obejmuje: park narodowy vườn quốc gia Ba Bể, rezerwaty przyrody Nam Xuan Lac i Na Hang oraz obszar lasu chronionego Lam Binh, gdzie rośnie pierwotny las charakteryzujący się bogatą bioróżnorodnością flory i fauny[20].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Nazwy podane za Polskim Komitetem ds. UNESCO[3], przy czym nazwy własne podane za Komisją Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej[4].
  2. ↑ Wolne tłumaczenie oryginalnej nazwy wpisu Central Sector of the Imperial Citadel of Thang Long - Hanoi; Polski Komitet ds. UNESCO nie podaje tego wpisu na swojej liście[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ UNESCO: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e UNESCO: Viet Nam. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  3. ↑ a b Polski Komitet ds. UNESCO: Wietnam. [dostęp 2020-09-23]. (pol.).
  4. ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: NAZEWNICTWO GEOGRAFICZNE ŚWIATA Zeszyt 7 Azja Południowo-Wschodnia. Warszawa: GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII, 2006, s. 106–118. ISBN 83-239-9708-X. [dostęp 2020-09-23].
  5. ↑ a b UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  6. ↑ UNESCO: Complex of Hué Monuments. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  7. ↑ UNESCO: Ha Long Bay. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  8. ↑ UNESCO: Hoi An Ancient Town. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  9. ↑ UNESCO: My Son Sanctuary. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  10. ↑ a b UNESCO: Phong Nha-Ke Bang National Park. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  11. ↑ a b UNESCO: Central Sector of the Imperial Citadel of Thang Long - Hanoi. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  12. ↑ UNESCO: Citadel of the Ho Dynasty. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  13. ↑ a b UNESCO: Trang An Landscape Complex. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
  14. ↑ UNESCO: Huong Son Complex of Natural Beauty and Historical Monuments. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
  15. ↑ UNESCO: The Area of Old Carved Stone in Sapa. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
  16. ↑ UNESCO: Cat Tien National Park. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
  17. ↑ UNESCO: Con Moong Cave. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
  18. ↑ UNESCO: The Complex of Yen Tu Monuments and Landscape. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
  19. ↑ UNESCO: Ha Long Bay – Cat Ba Archipelago. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
  20. ↑ UNESCO: Ba Be - Na Hang Natural Heritage Area. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lista_światowego_dziedzictwa_UNESCO_w_Wietnamie&oldid=62505746”