Finał mistrzostw świata jest ostatnim meczem turnieju, a reprezentacja, która wygrywa ogłaszana jest mistrzem świata. Jeśli po 90 minutach regularnego czasu gry wynik jest nierozstrzygnięty, mecz zostaje przedłużony o 30 (2×15) minut. W wypadku, gdy wynik po zakończeniu dogrywki nadal jest remisowy, dyktowane są rzuty karne. Drużyna zwyciężająca w serii rzutów karnych zostaje mistrzem świata[3]. Dotychczas wynik turnieju rozstrzygał pojedynczy mecz, natomiast jeden raz, w 1950 roku, mistrzem świata wyłoniony został z grupy finałowej w systemie kołowym (było to cztery drużyny: Urugwaj, Brazylia, Szwecja i Hiszpania)[4]. Zwycięstwo Urugwaju 2–1 nad Brazylią było meczem decydującym o mistrzostwie (był jednym dwóch ostatnich meczów turnieju). Drużyna zakończyła zmagania w grupie na 1. miejscu, a o tryumfie tej fazy – i całego turnieju – przesądziła przewaga w liczbie zdobytych punktów. Ten mecz uznawany jest przez organizację FIFA jako de facto finał mistrzostw świata w 1950 roku[5].
W 20 rozegranych turniejach 77 drużyn narodowych wystąpiło przynajmniej raz. Spośród nich 12 dotarło do finału tych rozgrywek, a 8 wygrało[a]. Brazylia, będąc 5-krotym triumfatorem mistrzostw świata (1958, 1962, 1970, 1994, 2002)[7], jest najbardziej skuteczną drużyną tego turnieju, a także jedyną reprezentacją, która uczestniczyła we wszystkich edycjach mistrzostw[8]. Po cztery tytuły w dorobku mają Włochy (1934, 1938, 1982, 2006) i Niemcy (1954, 1974, 1990, 2014). Tylko dwie inne drużyny zdobyły więcej niż jeden raz Puchar Świata: reprezentacje Urugwaju (1930, 1950) i Argentyny (1978, 1986), które mają na koncie po dwa tytuły. Drużyny Anglii (1966), Francji (1998) oraz Hiszpanii (2010) wywalczyły po jednym mistrzostwie[7]. Niemcy swój czwarty tytuł zdobyli w 2014 roku, który był pierwszym po zjednoczeniu Niemiec[9]. Ten tytuł sprawił, że Niemcy zostały pierwszą drużyną z Europy, która wygrała w Ameryce Południowej[10][11]. Reprezentacja narodowa, która wygrywa turniej otrzymuje Puchar Świata FIFA, a nazwa państwa jest grawerowana na spodniej części trofeum[12].
Finały mistrzostw świata w 1970 i 1994 (Brazylia–Włochy) oraz 1986, 1990 i 2014 (Argentyna–Niemcy) to jedyne mecze finałowe, w których spotykały się te same reprezentacje[11][13]. Dotychczas (stan na 2014 r.) finał rozegrany w 1934 roku pozostaje jedynym meczem finałowym, w którym wystąpiły dwie drużyny debiutujące w ostatnim meczu turnieju[b].
Jedyne finały, które nie zostały rozegrane w niedzielę odbyły się w 1930 roku (środa)[14] i 1966 roku (sobota)[15].
Dotychczas (stan na 2014 r.) jedynie reprezentacje państw europejskich i południowoamerykańskich dotarły do finałów mistrzostw świata[11][13].
* Na MŚ w 1950 nie było finału, zwycięzca turnieju został wyłoniony po rozegraniu meczów w grupie w systemie kołowym. Ostatni mecz fazy pomiędzy Brazylią a Urugwajem zadecydował o 1. i 2. miejscu.
↑Technicznie finał z 1958 roku był rozgrywany pomiędzy dwoma debiutantami w finałach, ale ostatni mecz Brazylii w zmaganiach grupowych w 1950 roku jest odnotowywany w zestawieniach FIFY jako wcześniejszy finałowy występ dla tej reprezentacji.
Mistrzostwa Świata 2018
Brazylia
Niemcy
Włochy
Argentyna
Francja
Urugwaj
Anglia
Hiszpania
Holandia
Czechosłowacja
Węgry
Szwecja
Chorwacja
