Lista zdobywców nagrody Balzana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Lista laureatów Nagrody Balzana, jednej z najbardziej prestiżowych nagród akademickich na świecie. Fundacja International Balzan Prize przyznaje cztery doroczne nagrody pieniężne osobom lub organizacjom za wybitne osiągnięcia w dziedzinie humanistyki, nauk przyrodniczych, kultury i pokoju międzynarodowego. Nagrody przyznawane są w czterech obszarach tematycznych: „dwie w literaturze, w moralności nauki i sztuki” oraz „dwie w naukach fizycznych, matematycznych i przyrodniczych oraz medycynie”[1]. Nagroda specjalna za Człowieczeństwo, Pokój i Braterstwo jest wręczana w odstępach co trzy lata lub rzadziej.

1960–1970[edytuj | edytuj kod]

1961
  • Fundacja Nobla (Szwecja) – Ludzkość, pokój i braterstwo między narodami
1962
1978
  • Matka Teresa z Kalkuty (Indie) – Ludzkość, pokój i braterstwo między narodami
1979

Lata 80.[edytuj | edytuj kod]

1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989

Lata 90.[edytuj | edytuj kod]

1990
  • James Freeman Gilbert (Stany Zjednoczone) – Geofizyka
  • Pierre Lalive d'Epinay (Szwajcaria) – Prawo międzynarodowe
  • Walter Burkert (Niemcy) – Studium starożytnego świata (obszar śródziemnomorski)
1991
1992
1993
  • Jean Leclant (Francja) – Sztuka i archeologia starożytnego świata
  • Lothar Gall (Niemcy) – Historia: społeczeństwa XIX i XX wieku
  • Wolfgang H. Berger (Niemcy / Stany Zjednoczone) – Paleontologia ze szczególnym uwzględnieniem oceanografii
1994
1995
  • Alan J. Heeger (Stany Zjednoczone) – Nauka o nowych materiałach niebiologicznych
  • Carlo M. Cipolla (Włochy) – Historia gospodarcza
  • Yves Bonnefoy (Francja) – Historia sztuki i krytyka sztuki (w odniesieniu do sztuki europejskiej od średniowiecza do naszych czasów)
1996
1997
1998
  • Andrzej Walicki (Polska / Stany Zjednoczone) – Historia: historia kulturowa i społeczna świata słowiańskiego od czasów panowania Katarzyny Wielkiej do rewolucji rosyjskich 1917
  • Harmon Craig (Stany Zjednoczone) – Geochemia
  • Robert McCredie May (Wielka Brytania / Australia) – Bioróżnorodność
1999

2000–2009[edytuj | edytuj kod]

2000
2001
  • Claude Lorius (Francja) – Klimatologia
  • James Sloss Ackerman (Stany Zjednoczone) – Historia architektury (w tym urbanistyka i projektowanie krajobrazu)
  • Jean-Pierre Changeux (Francja) – Neuronauki poznawcze
  • Marc Fumaroli (Francja) – Historia i krytyka literatury (po 1500)
2002
2003
2004
2005
2006
  • Ludwig Finscher (Niemcy) – Historia muzyki zachodniej od 1600 roku
  • Quentin Skinner (Wielka Brytania) – Myśl polityczna: historia i teoria
  • Andrew Lange (Stany Zjednoczone) i Paolo de Bernardis (Włochy) – Astronomia i astrofizyka obserwacyjna
  • Elliott M. Meyerowitz (Stany Zjednoczone) i Christopher R. Somerville (Kanada) – Genetyka molekularna roślin
2007
2008
  • Maurizio Calvesi (Włochy) – Sztuki wizualne od 1700
  • Thomas Nagel (Serbia / Stany Zjednoczone) – Filozofia moralności
  • Ian H. Frazer (Australia) – Medycyna prewencyjna, w tym szczepienia
  • Wallace S. Broecker (Stany Zjednoczone) – Nauka o zmianach klimatu
2009

2010–2019[edytuj | edytuj kod]

2010
  • Manfred Brauneck (Niemcy) – Historia teatru we wszystkich jego aspektach
  • Carlo Ginzburg (Włochy) – Historia Europy (1400 – 1700)
  • Jacob Palis (Brazylia) – Matematyka
  • Shinya Yamanaka (Japonia) – Komórki macierzyste: biologia i potencjalne zastosowania
2011
  • Peter Brown (Irlandia) – Historia starożytna (świat grecko–rzymski)
  • Bronisław Baczko (Polska) – Studia oświeceniowe
  • Russell Scott Lande (Stany Zjednoczone / Wielka Brytania) – Biologia teoretyczna lub bioinformatyka
  • Joseph Ivor Silk (Stany Zjednoczone / Wielka Brytania) – Wczesny Wszechświat (od czasów Plancka do pierwszych galaktyk)
2012
2013
2014
  • Mario Torelli (Włochy) – Archeologia klasyczna
  • Ian Hacking (Kanada) – Epistemologia i filozofia umysłu
  • G. David Tilman (Stany Zjednoczone) – Podstawowa i/lub stosowana ekologia roślin
  • Dennis Sullivan (Stany Zjednoczone) – Matematyka (czysta lub stosowana)
  • Vivre en Famille (Francja) – Ludzkość, pokój i braterstwo między narodami
2015
  • Hans Belting (Niemcy) – Historia sztuki europejskiej (1300–1700)
  • Joel Mokyr (Holandia / Stany Zjednoczone / Izrael) – Historia gospodarcza
  • Francis Halzen (Belgia / Stany Zjednoczone) – Fizyka astrocząstek, w tym obserwacja neutrin i promieniowania gamma
  • David Karl (Stany Zjednoczone) – Oceanografia
2016
  • Piero Boitani (Włochy) – Literatura porównawcza
  • Reinhard Jahn (Niemcy) – Neuronauka molekularna i komórkowa, w tym aspekty neurodegeneracyjne i rozwojowe
  • Federico Capasso (Włochy) – Fotonika stosowana
  • Robert Keohane (Stany Zjednoczone) – Stosunki międzynarodowe: historia i teoria
2017
2018
2019

2020–2023[edytuj | edytuj kod]

2020
2021

2022

2023

  • Eske Willerslev (Dania) – ewolucja ludzkości: Starożytne DNA i ewolucja człowieka
  • Heino Falcke (Niemcy) – obrazy w wysokiej rozdzielczości: od obiektów planetarnych do kosmicznych[2]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Balzan Prize [online] (wł.).
  2. Prizewinners [online], Fondazione Internazionale Premio Balzan [dostęp 2023-12-22] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]