Litery słoneczne i księżycowe

Litery słoneczne (arab. حروف شمسية hurūf šamsiyya) i litery księżycowe (arab. حروف قمرية hurūf qamariyya) – określenia dwu grup, na które podzielony jest alfabet arabski ze względu na asymilację fonetyczną litery lām (ل) rodzajnika określonego al- (ال).

Litery słoneczne

Literami słonecznymi (na rysunku poniżej czerwone) są spółgłoski asymilujące ل rodzajnika określonego. Są to: ﻥ ,ﻝ ,ﻅ ,ﻁ ,ﺽ ,ﺹ ,ﺵ ,ﺱ ,ﺯ ,ﺭ ,ﺫ ,ﺩ ,ﺙ ,ﺕ.
Przykładem jest słowo słońce (الشمس ) transkrybowane jako asz-szams (od którego też ze względu na ową asymilację pochodzi nazwa).

Litery księżycowe

Literami księżycowymi (na rysunku poniżej czarne) są spółgłoski nieasymilujące ل rodzajnika określonego. Są to: ا ,ﺏ ,ﺝ ,ﺡ ,ﺥ ,ﻉ ,ﻍ ,ﻑ ,ﻕ ,ﻙ ,ﻡ ,ﻩ ,ﻭ ,ﻱ.
Przykładem jest słowo księżyc (القمر ) transkrybowane jako al-qamar lub po polsku al-kamar (od którego też ze względu na brak owej asymilacji pochodzi nazwa).

Obie grupy

W obu grupach rodzajnik jest transliterowany jako „al“. Czyli al-szams i al-qamar. Należy jednak pamiętać, iż nie każdy zapis jest transliteracją i zgodnie z normami języka polskiego zapis nazw własnych często winien uwzględniać asymilację ل , co w praktyce oznacza zapis rodzajnika w jednej z jego form: ad-, an-, ar-, as-, asz-, at-, az- .

Podział na: litery słoneczne (czerwone) i księżycowe (czarne)