Litsea verticillata

*Litsea verticillata*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	magnoliopodobne
Rząd	wawrzynowce
Rodzina	wawrzynowate
Rodzaj	Litsea
Gatunek	Litsea verticillata
	Nazwa systematyczna
	Litsea verticillata Hance; J. Bot. 21: 356 1883
Synonimy
	Litsea brevipetiolata Lecomte; Litsea multiumbellata Lecomte; Litsea multiumbellata f. annamensis H. Liu; Litsea verticillata f. annamensis (H. Liu) C.K. Allen; Litsea verticillata var. brevipes Merr. & F.P. Metcalf; Litsea verticillata var. brevipetiolata (Lecomte) C.K. Allen;
	Litsea brevipetiolata Lecomte; Litsea multiumbellata Lecomte; Litsea multiumbellata f. annamensis H. Liu; Litsea verticillata f. annamensis (H. Liu) C.K. Allen; Litsea verticillata var. brevipes Merr. & F.P. Metcalf; Litsea verticillata var. brevipetiolata (Lecomte) C.K. Allen;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies

Litsea verticillata Hance – gatunek rośliny z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae Juss.). Występuje naturalnie w Tajlandii (północno-wschodnia część kraju), Kambodży, Wietnamie, południowych Chinach (w prowincji Guangdong, Hajnan i południowym Junnanie, a także w regionie autonomicznym Kuangsi) oraz na Filipinach^[5]^[6]^[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Wiecznie zielone małe drzewo lub krzew. Dorasta do 2–5 m wysokości. Młode pędy są gęsto pokryte żółtawymi włoskami, lecz z wiekiem stają się nagie^[6]^[7].
Liście: Ulistnienie jest kółkowe, zebrane po 4–6 w jednym okółku. Mają kształt od podłużnie lancetowatego do podłużnie eliptycznie lancetowatego. Mierzą 7–25 cm długości oraz 2–6 cm szerokości. Są owłosione od spodu. Użyłkowanie liścia jest pierzaste, z 12–14 parami nerwów bocznych. Blaszka liściowa jest o ostrokątnej, rozwartej lub zaokrąglonej nasadzie i spiczastym wierzchołku. Ogonek liściowy jest gęsto pokryty żółtawymi kosmkami i dorasta do 2–6 mm długości^[6]^[7].
Kwiaty: Są niepozorne, jednopłciowe, niemal siedzące, mają jasnożółtą barwę. Są zebrane w baldachy złożone, które składają się z 2–10 baldaszków zawierających po 5–8 kwiatów, rozwijają się na szczytach pędów. Okwiat jest zbudowany najczęściej z 6 listków o lancetowatym kształcie. Kwiaty męskie mają 9 pręcików o wystających i włochatych nitkach. Słupek szczątkowy jest nieobecny^[6]^[7].
Owoce: Mają kształt od jajowatego do elipsoidalnego, osiągają 10–15 mm długości i 5–6 mm szerokości, osadzone są w miseczkach na krótkich szypułkach^[6]^[7].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Roślina dwupienna. Rośnie w dolinach, widnych lasach, zaroślach oraz na brzegach strumieni. Występuje na wysokości do 1300 m n.p.m. Kwitnie od kwietnia do listopada, natomiast owoce dojrzewają od listopada do czerwca następnego roku. Nasiona tego gatunku wykazują bardzo dużą zdolność do kiełkowania^[6]^[7].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Drewno tego gatunku jest relatywnie twarde i jest często używane na opał. Korzenie i liście są używane w medycynie tradycyjnej w leczeniu reumatyzmu oraz łagodzeniu bólów menstruacyjnych. Same liście są również stosowane przy złamaniach kości oraz ukąszeniach węży^[6]^[7]. Ponadto z tej rośliny uzyskano węglowodory z grupy seskwiterpen, które w badaniach wykazywały działanie przeciw wirusowi HIV^[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
↑ ^a ^b Litsea verticillata Hance. The Plant List. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).
↑ Litsea verticillata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Discover Life: Point Map of Litsea verticillata. Encyclopedia of Life. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Litsea verticillata. Plantes & botanique. [dostęp 2016-08-08]. (fr.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Litsea verticillata. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-08-09]. (ang.).
↑ Guan Y., Wang D., Tan G.T., Van Hung N., Cuong N.M., Pezzuto J.M., Fong H.H., Soejarto D.D., Zhang H.: Litsea Species as Potential Antiviral Plant Sources. [w:] Am J Chin Med. 2016 Apr;44(2):275-90 [on-line]. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2016-08-09]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).

[tpl-3] Litsea verticillata Hance. The Plant List. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).

[iucn-4] Litsea verticillata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[eol-5] Discover Life: Point Map of Litsea verticillata. Encyclopedia of Life. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).

[peb-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Litsea verticillata. Plantes & botanique. [dostęp 2016-08-08]. (fr.).

[efloras-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Litsea verticillata. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-08-09]. (ang.).

[8] Guan Y., Wang D., Tan G.T., Van Hung N., Cuong N.M., Pezzuto J.M., Fong H.H., Soejarto D.D., Zhang H.: Litsea Species as Potential Antiviral Plant Sources. [w:] Am J Chin Med. 2016 Apr;44(2):275-90 [on-line]. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2016-08-09]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]