Przejdź do zawartości

Longin Jan Okoń

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Longin Jan Okoń
Ilustracja
Longin Jan Okoń
Data i miejsce urodzenia

20 grudnia 1927
Świerszczów

Data i miejsce śmierci

3 kwietnia 2020
Chełm

Narodowość

polska

Język

polski

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Dziedzina sztuki

literatura dla dzieci i młodzieży

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej Order Uśmiechu
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Longin Jan Okoń, ps. Leon Jorun (ur. 20 grudnia 1927 w Świerszczowie, zm. 3 kwietnia 2020 w Chełmie) – polski prozaik, poeta, publicysta, krytyk literacki, eseista, popularyzator nauki, etnograf i pedagog[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 20 grudnia 1927 roku w Świerszczowie[2]. Ukończył pedagogikę i filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim[1] oraz studium podyplomowe.

Debiutował tomikiem poezji Łzy serca (1947). W latach 1949–1982 pracował w szkolnictwie. Do 1954 roku kierował szkołami podstawowymi w powiecie chełmskim (Poniatówka, Leśniczówka, Świerże), od 1955 do 1968 roku był zastępcą inspektora szkolnego Wydziału Oświaty przy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chełmie, a następnie pracował w Zespole Szkół Zawodowych nr 4 w Chełmie, gdzie w latach 1968–1982 był dyrektorem[1].

Był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od 1951 roku (lub 20 września 1955 – rozbieżność w aktach). W 1964 roku został członkiem egzekutywy Podstawowej Organizacji Partyjnej Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chełmie. W latach 1965–1968 był sekretarzem propagandy Komitetu Powiatowego PZPR w Chełmie. Należał także do Związku Młodzieży Polskiej, Związku Młodzieży Socjalistycznej i Związku Harcerstwa Polskiego[3].

Był członkiem założycielem grupy „Pryzmaty” i pełnił, w latach 1956–1965 oraz 1968–1983, funkcję jej kierownika. Od roku 1980 był członkiem Związku Literatów Polskich (w latach 1983–1995 i 2002–2007 był przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Lubelskiego Oddziału, a od 1995 do 1998 roku prezesem Zarządu Oddziału w Lublinie i następnie jego honorowym prezesem). Od 2004 roku był członkiem i honorowym prezesem Chełmskiej Grupy Literackiej „Lubelska 36” oraz twórcą Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Chełmskiej, które odegrało ważną rolę kulturotwórczą w tworzeniu i rozwijaniu życia artystycznego i społeczno-kulturalnego w Chełmie i na Chełmszczyźnie oraz w ochronie i dokumentowaniu ich dziedzictwa kulturowego.. W 1977 został członkiem Międzynarodowego Ruchu Obrony Praw Indian, a w roku 1992 Polskiego Stowarzyszenia Przyjaciół Indian[1].

Jak pisze bratanek poety Zbigniew Waldemar Okoń, oprócz twórczości artystycznej, szczególnie cenne są publikacje Longina Jana Okonia dokumentujące dziedzictwo kulturowe Chełma i Ziemi Chełmskiej, m.in.: Szkolnictwo chełmskie w latach 1939-1944 (1970), Przysłowia ludu chełmskiego (1971), Ludowe zagadki chełmskie (1975)[4]. Jest autorem/redaktorem cennych monografii o twórczości pisarzy związanych z Chełmem[5][6].

16 czerwca 2007 roku, podczas uroczystego otwarcia Dni Chełma, otrzymał honorowy tytuł Chełmianina Roku 2006[1], natomiast w 2012 – honorowe obywatelstwo tego miasta[7].

Zmarł 3 kwietnia 2020 w Chełmie[2][8].

W ramach upamiętnienia postaci Longina Jana Okonia oraz jego zasług dla Chełma, Urząd Miasta w Chełmie zorganizował akcję czytania legendy "Biały Niedźwiedź" autorstwa pisarza. Składające się z sześciu części słuchowisko zostało opublikowane na profilach społecznościowych Miasta Chełm[9].

Nagrody i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
  • 1971: Zasłużony Działacz Kultury
  • 1972, 1977: Nagroda Ministra Oświaty
  • 1977: Nagroda Literacka im. Bolesława Prusa za powieść Tecumseh
  • 1977: Order Uśmiechu
  • 1978: Medal Komisji Edukacji Narodowej
  • 1978: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1982: Nagroda Ministra Kultury
  • 1985: Zasłużony dla Miasta Chełma
  • 1986: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1997: medal „Za Zasługi dla Województwa Lubelskiego”
  • 1997: Nagroda Prezydenta Miasta Lublina
  • 2002: „Złote Tablo” Prezydenta Miasta Chełma
  • 2003: Wojewódzka Nagroda Kulturalna
  • 2006: Nagroda Literacka im. K.A. Jaworskiego

Źródło: Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”[1].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Źródło: Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g Elżbieta Zasempa: Jan Longin Okoń. Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”. [dostęp 2020-04-03].
  2. ↑ a b Nie żyje Longin Jan Okoń. Wybitny pisarz zmarł w wieku 92 lat [online], Polskie Radio, 3 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-03].
  3. ↑ Longin Okoń [online], Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [dostęp 2019-05-12].
  4. ↑ Zbigniew Waldemar Okoń, Longin Jan Okoń – „pisarz, który znalazł swoje trwałe miejsce w polskiej literaturze” [online], Przegląd Dziennikarski [dostęp 2023-02-18] (pol.).
  5. ↑ Longin Jan Okoń, Zbigniew Waldemar Okoń, Chełm literacki XX i XXI wieku,'' t. II., Stowarzyszenie Rocznik Chełmski. Stowarzyszenie Sympatyków  Kultury i Sztuki w Chełmie. Chełmski Klub Literatów „Osnowa”. Wydawnictwo Gens, 2016, ISBN 978-83-946468-0-6.
  6. ↑ Longin Jan Okoń, Historia literatury ziemi chełmskiej 1505-2010 uzupełniona szkicami, Chełm: Stowarzyszenie Rocznik Chełmski, 2010, ISBN 978-83-922585-3-7.
  7. ↑ Urząd Miasta Chełm, Lista honorowych obywateli Miasta Chełm [online], chelm.pl [dostęp 2019-08-29].
  8. ↑ Chełm: Odszedł twórca Tecumseha. Po długiej chorobie zmarł Longin Jan Okoń [online], dziennikwschodni.pl, 3 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-03].
  9. ↑ Miasto Chełm, Legenda o Białym Niedźwiedziu [online] [dostęp 2020-04-24].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Longin_Jan_Okoń&oldid=74084819”