Przejdź do zawartości

Ludwik Starski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludwik Starski
Ilustracja
Imię i nazwisko

Ludwik Kałuszyner

Data i miejsce urodzenia

1 marca 1903
Łódź

Data i miejsce śmierci

29 lutego 1984
Warszawa

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Ludwika Starskiego na cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Ludwik Starski, właśc. Ludwik Kałuszyner (ur. 1 marca 1903 w Łodzi, zm. 29 lutego 1984 w Warszawie) – polski scenarzysta, autor tekstów piosenek, pisarz.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w polskiej rodzinie żydowskiego pochodzenia[1]. Jego rodzicami byli Chaim Icyk (Ignacy[2]) Kałuszyner, który zginął podczas II wojny światowej, i Chaja (Helena) z domu Szpiro (zm. 1914)[3][4]. Był bratem Adama Ochockiego, dziennikarza i satyryka.

Przed wojną był sekretarzem redakcji „Expressu Wieczornego Ilustrowanego”. Pod pseudonimem Julian Starski publikował powieści kryminalne w odcinkach: Szczury Łodzi, Tajemnice łódzkiego cmentarza, Demon „czarnej willi”[3].

Napisał m.in. teksty piosenek dla kabaretów Qui Pro Quo, Gong, Morskie Oko, Perskie Oko, oraz filmów Zakazane piosenki, Skarb, Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy, Nikodem Dyzma.

W 1932,1934 był sekretarzem Stowarzyszenia Autorów ZAIKS. W 1936 był we władzach ZAIKSu w sekcji utworów literackich mniejszych[5]. W 1937 był przedmiotem ataków czasopisma narodowo radykalnego ABC: nowiny codzienne w artykule ZAIKS dla Polaków czy ZAIKS dla Żydów?[6]. W roku 1938 wygrał proces o plagiat z Dawidem Micmacherem[7].

Podczas okupacji niemieckiej przez dwa lata ukrywał się w Warszawie. Po upadku powstania warszawskiego wraz z żoną i półtorarocznym synem, przeszli przez obóz w Pruszkowie i schronili się w Skawinie pod Krakowem[3].

W latach 1948–1949 kierował zespołem filmowym „Warszawa”, a od 1955 do 1963 zespołem filmowym „Iluzjon”.

Po 1930 przeszedł na katolicyzm i w 1931 ożenił się z Marią Bargielską (1909–1986)[8], tancerką Teatru Wielkiego w Warszawie, występującą także w kabarecie Qui Pro Quo[3]. Ich synem jest scenograf Allan Starski.

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C39-3-2)[8].

Piosenki

[edytuj | edytuj kod]
  • „Ach, jak przyjemnie” (muz. Henryk Wars)
  • „Andriusza” (muz. Zygmunt Białostocki)
  • „Całuję rączki” (muz. Wiktor Krupiński)
  • „Czy tak, czy nie?” (muz. Władysław Szpilman)
  • „Czy wiesz, kochanie...” (muz. Albert Harris)
  • „Dajcie mi żyć” (muz. Henryk Wars)
  • „Dlaczego nie chcesz spać” (muz. Henryk Wars)
  • „Gdy orkiestra tango gra” (muz. Zygmunt Białostocki)
  • „Gdy się zakochasz we mnie” (muz. Mieczysław Wróblewski)
  • „Gdybyś chciała” (muz. Harry M. Woods, James Campbell, Reginald Connelly)
  • „Jak przygoda, to tylko w Warszawie” (muz. Tadeusz Sygietyński)
  • „Już nie zapomnisz mnie” (muz. Henryk Wars)
  • „Karuzela” (muz. Witold Krzemiński, wyk. Maria Koterbska)
  • „Liliowa noc” (muz. Józef Haftman)
  • „Marfusza” (muz. Mark Marianowski)
  • „Moja królewna” (muz. Henryk Wars)
  • „Na cześć młodości” (muz. Henryk Wars)
  • „Naucz mnie kochać” (muz. Zygmunt Wiehler)
  • „Naucz mnie tańczyć” (muz. Władysław Szpilman)
  • „Nikodem” (muz. Henryk Wars)
  • „Nikt, tylko Ty” (muz. Zygmunt Wiehler)
  • „Panie Janie” (muz. Henryk Wars)
  • „Panna Anna” (muz. Leslie Sarony)
  • „Przyjdzie dzień” (muz. Henryk Wars)
  • „Rumba nocą” (muz. Jerzy Harald)
  • „Spójrz na mnie” (muz. Adam Morbitzer)
  • „To dziwna rzecz” (muz. Henryk Wars)
  • „To idzie młodość” (muz. Tadeusz Sygietyński)
  • „To miłość kończy się dziś” (muz. Jakub Kagan)
  • „W Bombaju, oho!” (muz. Henryk Wars)
  • „W małym kinie” (muz. Władysław Szpilman)
  • Warszawa, ja i ty” (muz. Jerzy Harald, wyk. Adam Wysocki, Irena Santor
  • „Warszawo ma” (muz. Aleksander Olszaniecki)
  • „Zakochane oczy” (muz. Zygmunt Białostocki)

Źródło:[9].

Filmografia (wybór)

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • Wyróżnienie Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej w Sekcji Filmu za działalność w zakresie scenariuszy filmowych w minionym 10-leciu (1955)[11]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. A. Patek, Ludwik Starski, Polski Słownik Biograficzny, t. 42, 2003–2004, s. 369.
  2. a b M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1243 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie kinematografii”.
  3. a b c d 29 lutego. Rocznica śmierci Ludwika Starskiego [online], Żydowski Instytut Historyczny [dostęp 2024-07-10] (pol.).
  4. Ludwik «Starski» Kałuszyner M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-07-10].
  5. Kurjer Wileński R.13, nr 23 (24 stycznia 1936). Dostęp https://polona.pl/item/12680685/4/
  6. ABC : nowiny codzienne. R.12, nr 362 (14 listopada 1937) + dod. https://polona.pl/item/25592257/3/
  7. Polona [online], polona.pl [dostęp 2017-12-03].
  8. a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-07-10].
  9. Ludwik Starski - Stare melodie [online], Stare Melodie - przecudny zgrzyt ze starych płyt [dostęp 2024-07-10] (pol.).
  10. M.P. z 1955 r. nr 37, poz. 361 - Uchwała Rady Państwa z dnia 8 stycznia 1955 r. nr 0/34 - na wniosek Prezesa Centralnego Urzędu Kinematografii.
  11. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-10]. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]