Lutung
| Trachypithecus[1] | |||
| Reichenbach, 1862[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – lutung czapeczkowy (T. pileatus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Parvordo | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
lutung | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Semnopithecus pyrrhus Horsfield, 1823 (= Cercopithecus auratus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1812) | |||
| Gatunki | |||
| |||
Lutung[3] (Trachypithecus) – rodzaj ssaka naczelnego z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji[4][5][6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 42–72 cm, długość ogona 57–104 cm; masa ciała samic 5–11,5 kg, samców 5,5–14 kg[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Trachypithecus: gr. τραχυς trakhus „szorstki, kudłaty”; πιθηκος pithēkos „małpa”[7].
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[8][4][3]:
- Trachypithecus geei Khajuria, 1956 – lutung złocisty
- Trachypithecus pileatus (Blyth, 1843) – lutung czapeczkowy
- Trachypithecus shortridgei (Wroughton, 1915) – lutung samotny
- Trachypithecus auratus (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1812) – lutung jawajski
- Trachypithecus mauritius (Griffith, 1821) – lutung hebanowy
- Trachypithecus cristatus (Raffles, 1821) – lutung srebrzysty
- Trachypithecus selangorensis Roos, Nadler & Walter, 2008
- Trachypithecus germaini (Milne-Edwards, 1877) – lutung indochiński
- Trachypithecus margarita (D.G. Elliot, 1909)
- Trachypithecus barbei (Blyth, 1847) – lutung leśny
- Trachypithecus obscurus (Reid, 1837) – lutung ciemny
- Trachypithecus phayrei (Blyth, 1847) – lutung orientalny
- Trachypithecus melamera (D.G. Elliot, 1909)
- Trachypithecus popa Roos, K.M. Helgen, Miguez, Thant, Lwin, A.K. Lin, A. Lin, Yi, Soe, Hein, Myint, Ahmed, Chetry, Urh, Veatch, Duncan, Kamminga, Chua, Yao, Matauschek, D. Meyer, Liu, Li, Nadler, Fan, Quyet, Hofreiter, Zinner & Momberg, 2020
- Trachypithecus crepusculus (D.G. Elliot, 1909) – lutung birmański
- Trachypithecus poliocephalus (Trouessart, 1911) – lutung jasnogłowy
- Trachypithecus leucocephalus Tan, 1957 – lutung białogłowy
- Trachypithecus delacouri (Osgood, 1932) – lutung białozady
- Trachypithecus francoisi (de Pousargues, 1898) – lutung białoznaczony
- Trachypithecus ebenus (Brandon-Jones, 1995)
- Trachypithecus laotum (O. Thomas, 1921) – lutung białobrewy
- Trachypithecus hatinhensis (Dao, 1970) – lutung pręgogłowy
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Trachypithecus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ H.G.L. Reichenbach: Die vollständigste Naturgeschichte der Affen. Dresden und Leipzig: Expedition der vollstèandigsten Naturgeschichte, 1862, s. 101. (niem.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 52–53. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 258–262. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Trachypithecus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-08].
- ↑ a b D. Zinner, G.H. Fickenscher, Ch. Roos, M.V. Anandam, E.L. Bennett, T.R.B. Davenport, N.J. Davies, K.M. Detwiler, A. Engelhardt, A.A. Eudey, E.L. Gadsby, C.P. Groves, A. Healy, K.P. Karanth, S. Molur, T. Nadler, M.C. Richardson, E.P. Riley, A.B. Rylands, L.K. Sheeran, N. Ting, J. Wallis, S.S. Waters & D.J. Whittaker: Family Cercopithecidae (Old World Monkeys). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 741–752. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 683, 1904. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.10) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-02-07]. (ang.).