Lutung leśny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lutung leśny
Trachypithecus barbei[1]
(Blyth, 1847)
Ilustracja
Lutung leśny na znaczku pocztowym wydanym w Indiach w roku 2009
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

ssaki

Rząd

naczelne

Podrząd

wyższe naczelne

Infrarząd

małpokształtne

Parvordo

małpy wąskonose

Nadrodzina

koczkodanowce

Rodzina

koczkodanowate

Podrodzina

gerezy

Plemię

Presbytini

Rodzaj

lutung

Gatunek

lutung leśny

Synonimy
  • Presbytis barbei Blyth, 1847[2]
  • Pithecus pyrrhus atrior Pocock, 1928[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

brak danych
Zasięg występowania
Mapa występowania

Lutung leśny[5] (Trachypithecus barbei) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae). Gatunek był wcześniej znany tylko dzięki obiektom muzealnym oraz obserwacjom terenowym. W 1967 znaleziono dowody na dalsze istnienie gatunku[6].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Lutung leśny występuje we wschodniej Mjanmie i zachodniej Tajlandii, z zasięgiem ograniczonym do małego obszaru na północ od półwyspowej części Tajlandii i Malezji (14°20’–15°10’N 98°30’–98°55’E)[7].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1847 roku brytyjski zoolog Edward Blyth nadając mu nazwę Presbytis barbei[2]. Holotyp pochodził z Ye, na południe od Mawlamyine, w Mjanmie[8].

T. barbei należy do grupy gatunkowej obscurus[7]. Raczej tajemnicze formy pierwotnie opisane jako Presbytis argenteus i Semnopithecus holotephrous są różnie traktowane od tego gatunku lub z T. phayrei i mogą być w jakiś sposób odrębne. Argenteus morph jest srebrny, holotophreus jest popielatoszary. Trachypithecus barbei jest współczujący z T. germaini. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[7].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Trachypithecus: gr. τραχυς trakhus „szorstki, kudłaty”; πιθηκος pithēkos „małpa”[9].
  • barbei: wielebny J. Barbe (żył 1860), podróżnik, kolekcjoner[10].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Brak szczegółowych danych dotyczących długości ciała, ogona i masy ciała[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Trachypithecus barbei, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b E. Blyth. Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 16 (2), s. 734, 1847. (ang.). 
  3. R.I. Pocock. The langurs, or leaf monkeys, of British India. „Journal of the Bombay Natural History Society”. 32 (4), s. 673, 1928. (ang.). 
  4. T. Nadler, Trachypithecus barbei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-2 [dostęp 2021-09-12] (ang.).
  5. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 52. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. The Tenasserim Lutung, Trachypithecus barbei (Blyth, 1847) (Primates: Cercopithecidae): Description of a live specimen, and a reassessment of phylogenetic affinities, taxonomic history, and distribution [online], 2004.
  7. a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 260. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  8. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Trachypithecus (Trachypithecus) barbei. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-09-12].
  9. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 683, 1904. (ang.). 
  10. B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 28. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  11. D. Zinner, G.H. Fickenscher, Ch. Roos, M.V. Anandam, E.L. Bennett, T.R.B. Davenport, N.J. Davies, K.M. Detwiler, A. Engelhardt, A.A. Eudey, E.L. Gadsby, C.P. Groves, A. Healy, K.P. Karanth, S. Molur, T. Nadler, M.C. Richardson, E.P. Riley, A.B. Rylands, L.K. Sheeran, N. Ting, J. Wallis, S.S. Waters & D.J. Whittaker: Family Cercopithecidae (Old World Monkeys). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 747. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).