Lycopodiastrum casuarinoides
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Klasa | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
Lycopodiastrum | ||
Gatunek |
Lycopodiastrum casuarinoides | ||
Nazwa systematyczna | |||
Lycopodiastrum casuarinoides (Spring) Holub ex R. D. Dixit J. Bombay Nat. Hist. Soc. 77: 541. 1981[3] | |||
Synonimy | |||
|
Lycopodiastrum casuarinoides – gatunek rośliny z rodziny widłakowatych. W wielu źródłach włączany do rodzaju widłak Lycopodium jako L. casuarinoides[4][5], jednak w systematyce widłakowatych skłaniającej się do wydzielenia większej liczby rodzajów (np. system PPGI z 2016) wyróżniany jest jako przedstawiciel monotypowego rodzaju Lycopodiastrum[2].
Gatunek jest szeroko rozprzestrzeniony w azjatyckiej strefie tropikalnej i subtropikalnej sięgając od Indii i Nepalu na zachodzie po Nową Gwineę na wschodzie, a Chiny i Japonię na północy[3]. Rośnie w lasach i na ich obrzeżach, w zaroślach i na brzegach rzek od terenów nizinnych po 3100 m n.p.m.[3]
Roślina zawiera szereg alkaloidów, będących przedmiotem licznych badań nad ich wpływem na zdrowie, w tym wykazujących działanie cytotoksyczne i hamujące działanie esteraz cholinowych[6][7][8].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój sporofitu
- Roślina naziemna, o długim, płożącym kłączu i drewniejących rozgałęzieniach osiągających kilka metrów wysokości, pnących, obłych na przekroju, o średnicy do 2 mm. Odgałęzienia boczne liczne, silnie rozgałęzione dychotomicznie, miękkie, żółtozielone, okrągłe na przekroju. Pędy zarodnionośne spłaszczone, czerwonobrązowe[9][3].
- Liście (mikrofile)
- Wyrastają na pędach skrętolegle, rzadko rozmieszczone na pędach głównych i zrodnionośnych, gęstsze na pędach bocznych, przy czym na tych ostatnich liście są u nasady skręcone tak, że układają się w jednej płaszczyźnie. Liście przylegają do pędów, są jajowatolancetowate, zaostrzone na wierzchołku i tu z ością osiągającą 2–5 mm długości, same blaszki liści osiągają 1,5 do 3 mm długości i 0,5 mm szerokości, są całobrzegie, z nasadami zbiegającymi po pędzie. Liście na pędach zarodnionośnych mniejsze (0,8 × 0,3 mm), łuskowate, ściśle przylegające do pędów[3].
- Zarodnie
- Wyrastają w kątach liści zarodnionośnych (sporofili), są nerkowate i żółte. Sporofile łuskowate, zaostrzone i z ością na końcu, na brzegu ząbkowane, osiągają 2-3 mm długości i ok. 1,5 mm szerokości. Tworzą kłosy zarodnionośne osiągające od 1 do 4 cm długości przy średnicy ok. 2-3 mm. Kłosy zarodnionośne powstają w liczbie 6–26 na końcach silnie rozgałęziających się pędów zarodnionośnych[3].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]W systemie PPG I z 2016 gatunek ten jest przedstawicielem monotypowego rodzaju Lycopodiastrum Holub ex R.D.Dixit, J. Bombay Nat. Hist. Soc. 77(3): 540. 1981, będącego jednym z 9 rodzajów w obrębie podrodziny Lycopodioideae Eaton sensu Wagner & Beitel ex Øllgaard z rodziny widłakowatych[2].
Rodzaj wyodrębniony został przez Josefa Holuba w 1983 w wyniku zaproponowanego przez niego podziału opisanego wcześniej w 1845 roku rodzaju Diphasium w szerokim ujęciu Karla B. Presla[10][11].
W alternatywnym (popularnym[5][4]) ujęciu jako gatunek Lycopodium casuarinoides stanowi monotypową sekcję Lycopodiastrum (Holub) B.0llgaard w obrębie rodzaju widłak Lycopodium[5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ a b c The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ a b c d e f Lycopodiastrum casuarinoides (Spring) Holub. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-08-12].
- ↑ a b Lycopodium casuarinoides Spring. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-08-12].
- ↑ a b c K.U.Kramer, P.S. Green (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. I. Pteridophytes and Gymnosperms. Berlin, Heidelberg, New York, London, Paris, Tokyo, Hongkong, Barcelona: Springer-Verlag, 1990, s. 36-37. ISBN 3-540-51794-4.
- ↑ SM Qu, BH Shan, HT Wang, S Wang. Lycodine type alkaloids from Lycopodiastrum casuarinoides with cytotoxic and cholinesterase inhibitory activities. „Fitoterapia”. 131, s. 86-90, 2018. DOI: 10.1016/j.fitote.2018.10.021.
- ↑ Lu-Lu Wang, Zhong-Bo Zhou, Xin-Liu Zhu, Fang-Yu Yuan, Tomofumi Miyamoto, Ke Pan. Lycocasuarines A–C, Lycopodium alkaloids from Lycopodiastrum casuarinoides. „Tetrahedron Letters”. 58, 52, s. 4827-4831, 2017.
- ↑ Y Liu, J Li, D Li, XM Li, D Li, G Zhou, KP Xu, FH Kang. Anti-cholinesterase activities of constituents isolated from Lycopodiastrum casuarinoides. „Fitoterapia”. 139, s. 104366, 2019. DOI: 10.1016/j.fitote.2019.104366.
- ↑ Lycopodiastrum Holub. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-08-12].
- ↑ Josef Holub. Validation of generic names in Lycopodiaceae: with a description of a new genus Pseudolycopodiella. „Folia Geobotanica et Phytotaxonomica”. 18, s. 439–442, 1983.
- ↑ Wojciech Szypuła. O filogenezie i systematyce rodziny widłakowatych Lycopodiaceae sensu lato - przegląd piśmiennictwa. „Acta Botanica Silesiaca”. 9, s. 25-56, 2013.
- EoL: 6078531
- Flora of China: 200002743
- Flora of North America: 200002743
- GBIF: 8213721
- identyfikator iNaturalist: 522965
- IPNI: 17514000-1
- NCBI: 73626
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): tro-26619680
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:17512330-1
- identyfikator Tropicos: 26619680
- CoL: 3WLRT