Przejdź do zawartości

Lycopodiastrum casuarinoides

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lycopodiastrum casuarinoides
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

widłaki

Rząd

widłakowce

Rodzina

widłakowate

Rodzaj

Lycopodiastrum

Gatunek

Lycopodiastrum casuarinoides

Nazwa systematyczna
Lycopodiastrum casuarinoides (Spring) Holub ex R. D. Dixit
J. Bombay Nat. Hist. Soc. 77: 541. 1981[3]
Synonimy
  • Lycopodium casuarinoides Spring
  • Lepidotis casuarinoides (Spring) Rothmaler
Lycopodiastrum casuarinoides

Lycopodiastrum casuarinoidesgatunek rośliny z rodziny widłakowatych. W wielu źródłach włączany do rodzaju widłak Lycopodium jako L. casuarinoides[4][5], jednak w systematyce widłakowatych skłaniającej się do wydzielenia większej liczby rodzajów (np. system PPGI z 2016) wyróżniany jest jako przedstawiciel monotypowego rodzaju Lycopodiastrum[2].

Gatunek jest szeroko rozprzestrzeniony w azjatyckiej strefie tropikalnej i subtropikalnej sięgając od Indii i Nepalu na zachodzie po Nową Gwineę na wschodzie, a Chiny i Japonię na północy[3]. Rośnie w lasach i na ich obrzeżach, w zaroślach i na brzegach rzek od terenów nizinnych po 3100 m n.p.m.[3]

Roślina zawiera szereg alkaloidów, będących przedmiotem licznych badań nad ich wpływem na zdrowie, w tym wykazujących działanie cytotoksyczne i hamujące działanie esteraz cholinowych[6][7][8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój sporofitu
Roślina naziemna, o długim, płożącym kłączu i drewniejących rozgałęzieniach osiągających kilka metrów wysokości, pnących, obłych na przekroju, o średnicy do 2 mm. Odgałęzienia boczne liczne, silnie rozgałęzione dychotomicznie, miękkie, żółtozielone, okrągłe na przekroju. Pędy zarodnionośne spłaszczone, czerwonobrązowe[9][3].
Liście (mikrofile)
Wyrastają na pędach skrętolegle, rzadko rozmieszczone na pędach głównych i zrodnionośnych, gęstsze na pędach bocznych, przy czym na tych ostatnich liście są u nasady skręcone tak, że układają się w jednej płaszczyźnie. Liście przylegają do pędów, są jajowatolancetowate, zaostrzone na wierzchołku i tu z ością osiągającą 2–5 mm długości, same blaszki liści osiągają 1,5 do 3 mm długości i 0,5 mm szerokości, są całobrzegie, z nasadami zbiegającymi po pędzie. Liście na pędach zarodnionośnych mniejsze (0,8 × 0,3 mm), łuskowate, ściśle przylegające do pędów[3].
Zarodnie
Wyrastają w kątach liści zarodnionośnych (sporofili), są nerkowate i żółte. Sporofile łuskowate, zaostrzone i z ością na końcu, na brzegu ząbkowane, osiągają 2-3 mm długości i ok. 1,5 mm szerokości. Tworzą kłosy zarodnionośne osiągające od 1 do 4 cm długości przy średnicy ok. 2-3 mm. Kłosy zarodnionośne powstają w liczbie 6–26 na końcach silnie rozgałęziających się pędów zarodnionośnych[3].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

W systemie PPG I z 2016 gatunek ten jest przedstawicielem monotypowego rodzaju Lycopodiastrum Holub ex R.D.Dixit, J. Bombay Nat. Hist. Soc. 77(3): 540. 1981, będącego jednym z 9 rodzajów w obrębie podrodziny Lycopodioideae Eaton sensu Wagner & Beitel ex Øllgaard z rodziny widłakowatych[2].

Rodzaj wyodrębniony został przez Josefa Holuba w 1983 w wyniku zaproponowanego przez niego podziału opisanego wcześniej w 1845 roku rodzaju Diphasium w szerokim ujęciu Karla B. Presla[10][11].

W alternatywnym (popularnym[5][4]) ujęciu jako gatunek Lycopodium casuarinoides stanowi monotypową sekcję Lycopodiastrum (Holub) B.0llgaard w obrębie rodzaju widłak Lycopodium[5]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. a b c The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229. 
  3. a b c d e f Lycopodiastrum casuarinoides (Spring) Holub. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-08-12].
  4. a b Lycopodium casuarinoides Spring. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-08-12].
  5. a b c K.U.Kramer, P.S. Green (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. I. Pteridophytes and Gymnosperms. Berlin, Heidelberg, New York, London, Paris, Tokyo, Hongkong, Barcelona: Springer-Verlag, 1990, s. 36-37. ISBN 3-540-51794-4.
  6. SM Qu, BH Shan, HT Wang, S Wang. Lycodine type alkaloids from Lycopodiastrum casuarinoides with cytotoxic and cholinesterase inhibitory activities. „Fitoterapia”. 131, s. 86-90, 2018. DOI: 10.1016/j.fitote.2018.10.021. 
  7. Lu-Lu Wang, Zhong-Bo Zhou, Xin-Liu Zhu, Fang-Yu Yuan, Tomofumi Miyamoto, Ke Pan. Lycocasuarines A–C, Lycopodium alkaloids from Lycopodiastrum casuarinoides. „Tetrahedron Letters”. 58, 52, s. 4827-4831, 2017. 
  8. Y Liu, J Li, D Li, XM Li, D Li, G Zhou, KP Xu, FH Kang. Anti-cholinesterase activities of constituents isolated from Lycopodiastrum casuarinoides. „Fitoterapia”. 139, s. 104366, 2019. DOI: 10.1016/j.fitote.2019.104366. 
  9. Lycopodiastrum Holub. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-08-12].
  10. Josef Holub. Validation of generic names in Lycopodiaceae: with a description of a new genus Pseudolycopodiella. „Folia Geobotanica et Phytotaxonomica”. 18, s. 439–442, 1983. 
  11. Wojciech Szypuła. O filogenezie i systematyce rodziny widłakowatych Lycopodiaceae sensu lato - przegląd piśmiennictwa. „Acta Botanica Silesiaca”. 9, s. 25-56, 2013.