Mária Telkes
| |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
12 grudnia 1900 |
| Data śmierci |
2 grudnia 1995 |
| Naukowiec nauk fizycznych | |
| Specjalność: energia odnawialna | |
| Konstrukcja urządzeń związanych z energią odnawialną | |
Mária Telkes (ur. 12 grudnia 1900 w Budapeszcie, zm. 2 grudnia 1995) – węgiersko-amerykańska biofizyk, naukowiec, konstruktorka, zajmująca się badaniami nad energią słoneczną[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu studiów w zakresie fizyki chemicznej na Uniwersytecie Loránda Eötvösa w Budapeszcie w 1925 roku wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracowała początkowo jako biofizyk w szkole. W 1937 roku otrzymała obywatelstwo amerykańskie. Od 1939 do 1953 brała udział w badaniach nad energią słoneczną w Massachusetts Institute of Technology (MIT).
W 1948 roku Telkes, wraz z architektką Eleanor Raymond (1887–1989), zaprojektowała pierwszy system ogrzewania słonecznego dla Dover Sun House w Dover, w stanie Massachusetts[2][3], a w 1952 roku urządzenie magazynujące energię, wykorzystujące zasadę termoelektryczności półprzewodników[4].
Była wynalazczynią praktycznych urządzeń termicznych, w tym miniaturowego urządzenia wykorzystującego energię słoneczną do odsalania wody morskiej, do użytku na łodziach ratunkowych[4][1][3].
W MIT zajmowała się między innymi tworzeniem urządzeń do przechowywania energii cieplnej i urządzeń termoelektrycznych zasilanych światłem słonecznym[5].
Należy do grona prekursorów tworzenia systemów magazynowania energii słonecznej, czemu zawdzięcza przydomek „Królowa Słońca”[5]. W latach 70. przeprowadziła się do Teksasu, gdzie była konsultantką różnych firm branży solarnej, w tym Northrup Solar, która następnie przekształciła się w ARCO Solar, a ostatecznie w BP Solar[4].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Jej imieniem nazwano kilka szkół średnich w Kalifornii oraz gimnazjum w Ohio. W 2012 została wprowadzona do amerykańskiej narodowej galerii sław.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Inductee Detail | National Inventors Hall of Fame, „National Inventors Hall of Fame” [dostęp 2018-04-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-12] (ang.).
- ↑ Anne Rooney, Solar Power. Gareth Stevens, Inc., 2008.
- ↑ a b ABOUT THE BOOK – Solar House History [online], 26 lipca 2013 [dostęp 2018-04-02] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-26].
- ↑ a b c RESOURCES [online], Solar House History [dostęp 2018-04-02] (ang.).
- ↑ a b Elizabeth H. Oakes, Encyclopedia of World Scientists, Infobase Publishing, 2007, ISBN 978-1-4381-1882-6 [dostęp 2018-04-02] (ang.).