Maciej Bardel

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maciej Euzebiusz Walerian Bardel
Ilustracja
Por. Maciej Bardel w czasie służby w Legionach Polskich
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

14 sierpnia 1895
Podgórze

Data i miejsce śmierci

11 września 1975
Penrhos

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

3 Pułk Piechoty
29 Pułk Piechoty
78 Pułk Piechoty
GISZ
Sztab Główny
18 Dywizja Piechoty
DOK X

Stanowiska

zastępca dowódcy pułku
I oficer sztabu
szef Oddziału III SG
dowódca piechoty dywizyjnej dowódca OPL OK

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Komandor Orderu Korony Rumunii Order Krzyża Orła III Klasy (Estonia)
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych
Multimedia w Wikimedia Commons

Maciej Euzebiusz Walerian Bardel (ur. 14 sierpnia 1895 w Podgórzu, zm. 11 września 1975 w Penrhos) – doktor, pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Maciej Bardel urodził się 14 sierpnia 1895 w Podgórzu. W 1913 złożył maturę z odznaczeniem w c. k. Gimnazjum III w Krakowie[1].

W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. Był porucznikiem 3 pułku piechoty Legionów. W czerwcu 1915 roku pod Zadoborówką na północ od Czerniowiec na czele plutonu złożonego z 17 żołnierzy, wykorzystując właściwości terenu, uderzył na batalion rosyjski, a tym samym umożliwił pozostałym siłom pułku wzięcie tego batalionu wraz z karabinami maszynowymi do niewoli. W toku dalszych walk sam dostał się do niewoli rosyjskiej.

Od 5 maja do 19 lipca 1924 roku odbył praktykę w Oficerskiej Szkole Artylerii w Toruniu[2]. Z dniem 1 listopada 1924 roku został przeniesiony z Oddziału I Sztabu Generalnego do 29 pułku piechoty w Kaliszu z równoczesnym „odkomenderowaniem” na roczny Kurs Doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie[3]. Z dniem 15 października 1925, po ukończeniu kursu i otrzymaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony do 78 pułku piechoty w Baranowiczach na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[4].

23 grudnia 1927 został przeniesiony do Kadry Oficerów Piechoty przy Departamencie Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych z pozostawieniem na dotychczas zajmowanym stanowisku[5]. Do 1931 roku pełnił służbę w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych na stanowisku I oficera sztabu Inspektoratu Armii we Lwowie. W lipcu 1931 roku został wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału III Sztabu Głównego[6]. W 1935 roku został dowódcą piechoty dywizyjnej 18 Dywizji Piechoty w Łomży. Czasowo pełnił obowiązki zastępcy szefa Sztabu Głównego, a jego miejsce zajął nominowany 15 kwietnia 1936 gen. bryg. Tadeusz Malinowski[7]. Od 28 stycznia 1938 roku pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu na stanowisku dowódcy Obrony Przeciwlotniczej[8]. Służbę na tym stanowisku pełnił do września 1939 roku[9]. Od lipca 1969 mieszkał w polskim osiedlu w miejscowości Penrhos w Walii, pochowany na cmentarzu w Pwllheli[10].

Awanse[edytuj | edytuj kod]

  • chorąży – 18 listopada 1914
  • podporucznik – 27 stycznia 1915
  • porucznik – 15 grudnia 1915 i 62. lokatą na liście starszeństwa Legionów Polskich z dnia 12 kwietnia 1917
  • kapitan –
  • major –
  • podpułkownik – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 50. lokatą (w 1928 – lokata 23)
  • pułkownik – 1 stycznia 1929 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 i 4. lokatą (w 1932 – lokata 4)

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Sprawozdanie 1913 ↓, s. 129.
  2. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 45 z 6 maja 1924 roku, s. 258.
  3. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 78 z 12 sierpnia 1924 roku, s. 444.
  4. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 106 z 15 października 1925 roku, s. 572.
  5. ↑ Dodatek nr 1 do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 28 z 23 grudnia 1927 roku, s. 2.
  6. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 233.
  7. ↑ Nominacja gen. Malinowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 88 z 17 kwietnia 1936. 
  8. ↑ Pułkownicy piechoty, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1. Z informacji zamieszczonych w wykazie wynika, że został on sporządzony w marcu 1939 roku.
  9. ↑ Polska artyleria przeciwlotnicza w wojnie obronnej 1939 r. Sprawozdanie dowódcy Obrony Przeciwlotniczej Kraju, płk dypl. Włodzimierza Juliusza Ludwiga z działalności w czasie wojny, Opracowanie Mieczysław Lipiński i Zbigniew Moszumański, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 4 (204) z 2004 r., s. 159.
  10. ↑ Karolina Grodzińska: Polskie groby na cmentarzach w północnej Walii. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2004, s. 202. ISBN 83-88857-87-8.
  11. ↑ Dekret Naczelnika Państwa z 19 lutego 1922 r. L. 11429/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 321)
  12. ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
  13. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu organizacji wojska”.
  14. ↑ M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  15. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 361.
  16. ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-12-15]. (est.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Sprawozdanie trzydzieste dyrekcyi c. k. Gimnazyum III. w Krakowie za rok szkolny 1912/13. Kraków: Nakładem Funduszu Naukowego, 1913.
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 8.
  • Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 4.
  • Rocznik Oficerski 1924, s. 194, 343.
  • Rocznik Oficerski 1928, s. 116, 163.
  • Rocznik Oficerski 1932, s. 17, 421.
  • Wacław Lipiński: Walka zbrojna o niepodległość Polski w latach 1905–1918, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1990, ISBN 83-85218-00-9, s. 97.
  • Wiktor Krzysztof Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863–1938. Słownik biograficzny, tom 4, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2012, s. 70–71 (z fotografią).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maciej_Bardel&oldid=70041304”