Przejdź do zawartości

Maciej Geller

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maciej Geller
Państwo działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

6 grudnia 1941
Warszawa

Data śmierci

20 stycznia 2014

Doktor habilitowany nauk fizycznych
Specjalność: biofizyka molekularna
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1978

Habilitacja

1995

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Macieja Gellera na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Maciej Mikołaj Geller (ur. 6 grudnia 1941 w Warszawie, zm. 20 stycznia 2014[1]) – polski fizyk, doktor habilitowany nauk fizycznych, nauczyciel akademicki, działacz opozycji w okresie PRL, popularyzator nauki, dyrektor Warszawskiego Festiwalu Nauki.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1964 ukończył studia na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. W 1969 został absolwentem studiów doktoranckich, z przyczyn politycznych doktorat obronił dopiero w 1978. W 1995 na podstawie rozprawy zatytułowanej Dynamiczne właściwości strukturalne centrum aktywnego enzymu elastazy badane metodą dynamiki molekularnej uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk fizycznych w zakresie biofizyki.

Pracę zawodową rozpoczął w połowie lat 60. w nowo utworzonej Katedrze Biofizyki na macierzystym uniwersytecie[2]. W marcu 1968 uczestniczył w protestach studenckich, w 1969 przez kilka miesięcy był tymczasowo aresztowany, zwolnienie uzyskał na mocy amnestii. Został zwolniony z pracy, do 1973 pozostawał bez stałego zatrudnienia. W 1977 został współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników i następnie Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”. Od 1979 współpracował z Polskim Porozumieniem Niepodległościowym. W 1980 wstąpił do „Solidarności”, przewodniczył komisji zakładowej na UW, krótko kierował w 1981 Ogólnopolskim Komitetem Porozumiewawczym Nauki. Po wprowadzeniu stanu wojennego przewodniczył niejawnym strukturom związku na uczelni, zajmował się dystrybucją na UW wydawnictw drugiego obiegu.

Zawodowo od 1973 ponownie związany z Uniwersytetem Warszawskim, od 1983 jako pracownik naukowy Wydziału Fizyki. Pod koniec lat 80. był stypendystą Texas A&M University w College Station. W 1996 został dyrektorem Warszawskiego Festiwalu Nauki.

Współtwórca i w latach 2002–2004 prezes Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii „Otwarta Rzeczpospolita”.

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera FIV/tuje/8)[3].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

W 2012 prezydent Bronisław Komorowski, za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej i działalności dydaktycznej, za zasługi na rzecz nauki w Polsce i na świecie oraz wspieranie międzynarodowej współpracy naukowej, odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[4][5]. W 2009 prezydent Lech Kaczyński, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej, nadał mu Krzyż Oficerski tego orderu[6].

W 1998 został wyróżniony Nagrodą im. Profesora Hugona Steinhausa[7], a w 2005 Nagrodą PTF im. Krzysztofa Ernsta za Popularyzację Fizyki[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zmarł profesor Maciej Geller, dyrektor Warszawskiego Festiwalu Nauki. polskieradio.pl, 2014-01-20. [dostęp 2014-01-20].
  2. Magdalena Fikus: Wspomnienie o Macieju Gellerze. pan.pl. [dostęp 2014-02-16].
  3. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
  4. Odznaczenia i nominacje profesorskie. prezydent.pl, 2012-10-03. [dostęp 2012-10-03].
  5. M.P. z 2012 r. poz. 815.
  6. M.P. z 2009 r. nr 39, poz. 613.
  7. Dotychczasowi laureaci nagrody im. Hugona Steinhausa. pan.pl. [dostęp 2012-10-04].
  8. Nagroda PTF za Popularyzację Fizyki. ptf.net.pl. [dostęp 2021-10-21].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]