Macrostomida
| Macrostomida[1] | |
| Karling, 1940[2] | |
 Macrostomum lignano | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| (bez rangi) | pierwouste |
| (bez rangi) | Spiralia |
| (bez rangi) | Rouphozoa |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd |
Macrostomida |
Macrostomida – rząd mikroskopijnych, wolnożyjących płazińców, klasycznie zaliczanych do wirków, obecnie umieszczany w gromadzie Macrostomorpha. Opisanych jest około 250 gatunków, występujących w wodach słodkich, słonych i brakicznych[2].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
W obrębie rzędu wyróżnia się trzy rodziny:
- Dolichomacrostomidae Rieger, 1971
- Macrostomidae Beneden E., 1870
- Microstomidae Luther, 1907
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Niewielkie (0,5 do 5 mm) robakowate zwierzęta, przeważnie okrągłe w przekroju, jedynie większe formy spłaszczone grzbieto-brzusznie. Nabłonek urzęsiony z obecnymi rabditami. Z przodu ciała posiadają subtemrinalnie położony otwór gębowy, który przechodzi w prostą, umięśnioną gardziel (tzw. pharynx simplex), prowadzącą do ślepego jelita.
Ośrodkowy układ nerwowy zbudowany z mózgu, położonego przed otworem gębowym, i dwóch głównych lateralnych pni nerwowych. Na obwodowy układ nerwowy składają się cztery podłużne nerwy (dwa brzuszne i dwa grzbietowe) oraz dwie zdecentralizowane sieci nerwowe – subepitelialna i submuskularna. W obrębie stomatogastrycznego układu nerwowego można wyróżnić pierścień komórek nerwowych otaczających gardziel oraz rozproszoną sieć nerwową wokół jelita [3]. Z przodu ciała występuje para prostych oczu i sztywne czuciowe rzęski, brak natomiast statocysty[4].
W skład układu rozrodczego wchodzą parzyste jajniki i jądra. Ujście jajowodu osobne (u Macrostomidae i niektórych Microstomidae) lub wspólne (u Dolichomacrostomidae i niektórych Microstomidae) z męskim gonoporem[4]. Męski narząd kopulacyjny wyposażony w kutykularny sztylet, którego budowa ma znaczenie taksonomiczne[5].
Rozmnażanie i rozwój[edytuj | edytuj kod]
Macrostomida są zwierzętami hermafrodytycznymi charakteryzującymi się zapłodnieniem wewnętrznym. Zapłodnione ektolecytalne jaja przechodzą bruzdkowanie spiralne, co uchodzi za cechę prymitywną w obrębie płazińców [6]. Niektórzy przedstawiciele rodziny Microstomidae rozmnażają się bezpłciowo na drodze paratomii, formując łańcuchy liczące po kilka zooidów[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Macrostomida, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b World Register of Marine Species. [dostęp 2014-04-27]. (ang.).
- ↑ Maria Reuter, Aaron G. Maule, David W. Halton, Margaretha K.S. Gustafsson and Chris Shaw. The organization of the nervous system in Plathelminthes. The neuropeptide F-immunoreactive pattern in Catenulida, Macrostomida, Proseriata. „Zoomorphology”. 115, s. 83-97, 1995. DOI: 10.1007/BF00403257. (ang.).
- ↑ a b c Turbellarian taxonomic database. [dostęp 2014-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-02)]. (ang.).
- ↑ Mariana Adami, Cristina Damborenea and Jorge R. Ronderos. A new limnic species of Macrostomum (Platyhelminthes: Macrostomida) from Argentina and its muscle arrangement labeled with phalloidin. „Zoologischer Anzeiger”. 251, s. 197-205, 2012. DOI: 10.1016/j.jcz.2011.08.006. (ang.).
- ↑ Bernhard Egger, Francois Lapraz, Bartłomiej Tomiczek, Steven Muller, Christophe Dessimoz, Johannes Girstmair, Nives Skunca et al.. A Transcriptomic-Phylogenomic Analysis of the Evolutionary Relationships of Flatworms. „Current Biology”. 25, s. 1347–1353, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.03.034. (ang.).