Przejdź do zawartości

Maironis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maironis
Jan Maculewicz
Stanislovas Zanavykas
Ilustracja
Imię i nazwisko

Jonas Mačiulis

Data i miejsce urodzenia

2 listopada 1862
Posandrów

Data i miejsce śmierci

28 czerwca 1932
Kowno

Narodowość

litewska

Język

litewski

Alma Mater

Uniwersytet Kijowski
Seminarium Duchowne w Kownie

Dziedzina sztuki

poezja, dramat

Epoka

romantyzm

Maironis, właściwie Jonas Mačiulis, oficjalnie też Mačiulevičius, pl. Jan Maculewicz (ur. 21 października?/2 listopada 1862 w Posandrowie, zm. 28 czerwca 1932 w Kownie) – litewski poeta doby romantyzmu, dramaturg, ksiądz katolicki i teolog[1][2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Jonas Mačiulis urodził się w Posandrowie (lit. Pasandravis) koło Rosieniów. Podstawową edukację otrzymał w rodzinnym domu, jego matka uczyła go m.in. języka litewskiego[2]. W latach 1873–83 uczył się w kowieńskim gimnazjum. Po jego ukończeniu podjął studia literaturoznawcze na Uniwersytecie w Kijowie, które przerwał po roku, za namową rodziców przenosząc się do kowieńskiego Seminarium Duchownego. W 1892 roku uzyskał dyplom Akademii Duchownej w Sankt-Petersburgu.

Po powrocie na Litwę wykładał w kowieńskim seminarium (z przerwami aż do śmierci), a w latach 1909–32 był jego rektorem[1]. Nauczał w Akademii Duchownej w Petersburgu, a w 1922 roku stanął na czele katedry teologii Uniwersytetu Kowieńskiego. Przez rok wykładał na tej uczelni literaturę litewską.

Maironis na 20-litowym banknocie z 2001 roku
Muzeum Maironisa w Kownie

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Wiersze zaczął pisywać we wczesnym dzieciństwie w języku polskim. W 1885 roku pod pseudonimem Zvalionis opublikował swój pierwszy utwór Lietuvos vargas w gazecie „Aušra”. Sześć lat później wydał pierwszą książkę Historia Litwy albo opowiadania o naszej przeszłości (pod nazwiskiem Stanislovas Zanavykas). W swojej praktyce wersyfikacyjnej ustabilizował litewski sylabotonizm[1][3]. Pisał też dramaty historyczne[1][4].

Pseudonimem Maironis zaczął się posługiwać podczas studiów w Petersburgu. Wpływ na jego twórczość wywarli zarówno polscy, jak i rosyjscy poeci, m.in. Adam Mickiewicz, Michaił Lermontow, Juliusz Słowacki i Aleksander Puszkin.

Poezje

[edytuj | edytuj kod]
  • Lietuva (1888)
  • Tarp skausmų į garbę (1895)
  • Nuo Birutės kalno
  • Jaunoji Lietuva
  • Raseinių Magdė (1909)
  • Mūsų vargai(1920)

Libretta

[edytuj | edytuj kod]
  • Kame išganymas (1895)
  • Nelaimingos Dangutės vestuvės (1930)

Prace literaturoznawcze

[edytuj | edytuj kod]
  • Trumpa lietuvių rašliavos apžvalga (1906)
  • Trumpa visuotinės literatūros istorija (1926)
  • Istorija „Apsakymai apie Lietuvos praeigą (1891)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Maironis, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-10-27].
  2. a b Jonas Maironis-Mačiulis. šaltiniai.info. [dostęp 2023-01-09]. (pol.).
  3. Audinga Peluritytė-Tikuišienė: Temat muzyki we współczesnej literaturze litewskiej. cejsh.icm.edu.pl. [dostęp 2016-10-27]. (pol.).
  4. Maironis. Poems. lituanus.org. [dostęp 2016-10-27]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]