Przejdź do zawartości

Majdan Królewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Majdan Królewski
wieś
Ilustracja
Kościół z 1792 r. w Majdanie Królewskim, 2010
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

kolbuszowski

Gmina

Majdan Królewski

Liczba ludności (2021)

2872[2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

36-110[3]

Tablice rejestracyjne

RKL

SIMC

0799405[4]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Majdan Królewski”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Majdan Królewski”
Położenie na mapie powiatu kolbuszowskiego
Mapa konturowa powiatu kolbuszowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Majdan Królewski”
Położenie na mapie gminy Majdan Królewski
Mapa konturowa gminy Majdan Królewski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Majdan Królewski”
Ziemia50°22′35″N 21°44′47″E/50,376389 21,746389[1]
Majdan Królewski rynek
Majdan Królewski
Kaplica rodu Kozłowieckich w Majdanie Królewskim - cmentarz
Kaplica rodu Kozłowieckich w Majdanie Królewskim - cmentarz
Wnętrze kościoła w Majdanie Królewskim
Wnętrze kościoła w Majdanie Królewskim
Uszkodzenie w czasie I wojny światowej

Majdan Królewski[5]wieś (dawniej miasto) w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie kolbuszowskim, siedziba gminy Majdan Królewski[4].

Majdan Królewski uzyskał lokację miejską przed 1763 rokiem, zdegradowany w 1785 roku[6].

Integralne części wsi Majdan Królewski[7][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0799411 Ciułak część wsi
0799428 Grabina część wsi
0799434 Miasto część wsi
0799440 Poręby Majdańskie część wsi
0799457 Stawek część wsi

Od nazwy miejscowości pochodzi nazwa dawnej stacji, obecnie przystanku kolejowego Majdan Królewski, położonego na terenie sąsiedniej wsi Huta Komorowska.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początki Majdanu Królewskiego sięgają końca XVII wieku, kiedy to wójtowie pobliskiego Komorowa i leśniczowie tamtejszego królewskiego leśnictwa założyli obok wcześniejszej huty szkła „Potażnię alias Maydan”. Z czasem rozwinęła się obok huty wieś Majdan, zamieszkiwana przez jej pracowników (wówczas 59 mieszkańców). W 1743 w Majdanie wystawiono drewnianą kaplicę, zaś w 1765 August III ufundował tu za wstawiennictwem starosty sandomierskiego Józefa Kajetana Ossolińskiego parafię, którą erygował biskup Kajetan Ignacy Sołtyk. Cztery lata wcześniej, w 1761, rozpoczęto budowę obecnego, murowanego kościoła pod wezwaniem Świętego Bartłomieja, kontynuowaną potem staraniem proboszcza parafii Szymona Wątróbskiego. Świątynię ukończono i poświęcono w 1792. Konsekracji dokonał biskup przemyski Antoni Gołaszewski. W końcu XVIII wieku świątynię otoczono murowanym ogrodzeniem z bramą - dzwonnicą (1794).

Pod koniec XVIII wieku Majdan otrzymał prawa miejskie. Nie zachował się ani akt erekcyjny, ani wiarygodne źródła piśmiennicze, kto podniósł go do tej godności, daty wskazywałyby jednak, że nie – jak podają niektórzy, m.in. T. Opos w książce „Miasta regionu w XVII i XVIII wieku” – August III Sas, który zmarł w 1763, lecz Stanisław Poniatowski.

Jako prężny ośrodek handlowy, ściągał z odległych stron cotygodniowe targi tłumy ludzi, których nie mógł pomieścić obszerny rynek. W 1857 pobliska Kolbuszowa, od dawna będąca miastem, awansowała na stolicę powiatu. W jego skład wchodziły trzy miasta: Kolbuszowa, Sokołów Małopolski i Majdan, który w tym czasie otrzymał „przydomek” kolbuszowski, przy którym pozostał aż do 1938, gdy Sejm Rzeczypospolitej przyznał mu nazwę Królewski motywując zmianę „historycznym pochodzeniem”.

Przed II wojną światową Majdan liczył 2200 mieszkańców. W latach 1941–1942 ludność Majdanu wysiedlono i urządzono tutaj obóz jeniecki żołnierzy sowieckich – Niemcy wymordowali wówczas 10000 jeńców. Na wystawionym w 1962 pomniku, stojącym w rynku, w Majdanie Królewskim, umieszczona jest tablica z napisem: „Nigdy nie zapomnimy barbarzyństwa faszystów niemieckich, którzy w latach 1941–1942 w obozie na terenie Majdanu, głodową śmiercią pozbawili życia 10 tys. jeńców radzieckich”.

Lata powojenne to czas powrotu wysiedlonej ludności i odbudowy domostw urzędów publicznych oraz szkoły. Lata dziewięćdziesiąte to okres największych inwestycji podjętych na terenie Gminy Majdan Królewski i jego największy rozkwit[8].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Wspólnoty wyznaniowe

[edytuj | edytuj kod]

Fundacja Kardynała Kozłowieckiego

[edytuj | edytuj kod]

W Majdanie od 2008 działa Fundacja im. Księdza Kardynała Adama Kozłowieckiego – „Serce bez granic”, której celem jest rekonstrukcja pałacu Kozłowieckich w Hucie Komorowskiej z przystosowaniem na centrum pamięci o Kardynale Adamie Kozłowieckim oraz utworzenie Diecezjalnego Centrum Misyjnego o charakterze formacyjno-edukacyjnym.

Edukacja

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie wsi funkcjonują następujące placówki: Publiczna Szkoła Podstawowa im. Marii Skłodowskiej Curie, przy ulicy Jagiellońskiej i Podlasek. Przedszkole na osiedlu Podlasek oraz przedszkole przy ul. Jagiellońskiej[11].

Korona Majdan Królewski
Pełna nazwa

Klub Sportowy Korona Majdan Królewski

Barwy

żółto-niebieskie

Data założenia

1954

Liga

Klasa okręgowa (gr. Stalowa W.)

Państwo

 Polska

Adres

ul. Bachnat 3
36-110 Majdan Królewski

Stadion

Stadion w Majdanie Królewskim
ul. Bachnat 3
36-110 Majdan Królewski

Prezes

Jacek Wójcik

Trener

Michał Franczyk

Stroje
domowe

W roku 1954 w Majdanie Królewskim powstało koło LZS, dzięki czemu piłkarze ze wsi i okolic mogli spotykać się z regionalnymi zespołami piłkarskimi występującymi w ówczesnej klasie C. Z czasem nazwa „LZS Majdan Królewski” przekształciła się w „LZS Korona Majdan Królewski”. Na początku XX wieku człon „LZS” zamieniono w „KS”. Drużyna przez większość czasu w swojej historii potykała się na B-klasowym froncie. Jednak w sezonie 2002/2003 nastąpił awans do klasy A, a po dwóch sezonach do klasy okręgowej. Mimo spadku drużyna z Majdanu na krótko znalazła się ponownie w A-klasie i aktualnie znów gra klasę wyżej.

Lokalnym rywalem tego klubu jest drużyna Stal Nowa Dęba. Dotychczasowe spotkania tych drużyn, na V-ligowym froncie cieszyły się dużym zainteresowaniem. Na mecz przychodziło blisko 1000 widzów (co jak na tak niską grupę nie jest często spotykane)[12].

Sukcesy

[edytuj | edytuj kod]

Ostatnie sezony

[edytuj | edytuj kod]
Sezon Szczebel rozgrywkowy Pozycja Uwagi
2011/2012 klasa A 3. miejsce
2010/2011 klasa okręgowa 16. miejsce spadek do klasy A
2009/2010 klasa okręgowa 8. miejsce
2008/2009 klasa A 2. miejsce awans do klasy okręgowej
2007/2008 klasa A 6. miejsce
2006/2007 klasa okręgowa 15. miejsce spadek do klasy A
2005/2006 klasa okręgowa 10. miejsce
2004/2005 klasa A 1. miejsce awans do klasy okręgowej
2003/2004 klasa A 4. miejsce
2002/2003 klasa B 1. miejsce awans do klasy A

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Ludzie związani z Majdanem Królewskim‎

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: ‎Ludzie związani z Majdanem Królewskim‎.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 75537
  2. O gminie. Stan ludności w dn. 21.12.2021. www.majdankrolewski.pl. [dostęp 2022-01-05].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 766 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 17 czerwca 1939 r. o ustaleniu nazw niektórych miejscowości w powiecie drohobyckim, gródeckim, kolbuszowskim i łańcuckim w województwie lwowskim (M.P. z 1939 r. nr 144, poz. 338).
  6. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 50-51.
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. Trochę historii [online], www.majdankrolewski.eu [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2011-09-09] (pol.).
  9. Majdan Królewski – Św. Bartłomieja Ap [online], diecezjasandomierska.pl [dostęp 2023-08-15].
  10. Zbory i placówki [online], chwe.pl [dostęp 2023-08-15].
  11. Publiczne Przedszkole w Majdanie Królewskim – otwarte. majdankrolewski.pl, 2009-09-03. [dostęp 2011-06-03]. (pol.).
  12. KS Korona Majdan Królewski. [dostęp 2009-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-25)].
  13. Grzegorz Bober: Klasa okręgowa 2009/2010, grupa: Stalowa Wola. 90minut.pl. [dostęp 2011-11-02]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych - 59 - Powiat kolbuszowski. Warszawa: Urząd Rady Ministrów - Komisja Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych, 1965.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]