Makowisko

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Makowisko
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny (dawna cerkiew Opieki NMP)
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

jarosławski

Gmina

Jarosław

Wysokość

181–187 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

1227[2]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-500[3]

Tablice rejestracyjne

RJA

SIMC

0603112[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Jarosław
Mapa konturowa gminy wiejskiej Jarosław, po prawej znajduje się punkt z opisem „Makowisko”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Makowisko”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Makowisko”
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego
Mapa konturowa powiatu jarosławskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Makowisko”
Ziemia50°02′43″N 22°47′22″E/50,045278 22,789444[1]
Grób Teodora Kerkowa

Makowiskowieś w Polsce, położona na Płaskowyżu Tarnogrodzkim w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Jarosław[4][5].

Wieś Makowiszko należąca do miasta Jarosławia[6] położona była na przełomie XVI i XVII wieku w powiecie przemyskim ziemi przemyskiej województwa ruskiego[7]. Prywatna wieś szlachecka, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała do klucza Jarosław Lubomirskich[8].

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie jarosławskim województwa lwowskiego. W latach 1943–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 4 Polaków i 8 Ukraińców, oskarżanych o „współpracę z władzami polski”[9].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Makowisko[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0603164 Olchowa przysiółek
0603129 Podkościele część wsi
0603135 Środek część wsi
0603141 Z Końca część wsi

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Najświętszej Marii Panny, murowana, wzniesiona w 1939 na planie krzyża greckiego, z dużą kopułą nad nawą. Obecnie rzymskokatolicki kościół parafialny Trójcy świętej.
  • Drewniany budynek czytelni Proświty z okresu międzywojennego
  • Na cmentarzu – kilkanaście nagrobków kamiennych z kończ XIX i 1. poł. XX w., pochodzące z warsztatów bruśnieńskich.
  • Na cmentarzu – kwatera z kamiennym pomnikiem oficera austriackiego z okresu I wojny światowej, Theodora Kerkowa, który zginął 24 maja 1915. Według miejscowej tradycji, pochowany został bez głowy. Jedna z wersji głosi, że głowę ściął mu szablą żołnierz rosyjski a korpus oficera bez głowy koń niósł jeszcze przez jakiś czas. W drugiej wersji też występuje wątek jeźdźca bez głowy, lecz przyczyną utraty głowy miał być pocisk artyleryjski. Nagrobek ufundowała narzeczona Kerkowa, Meta Grebin. Tablica na nagrobku informuje o personaliach zmarłego oraz jego wojskowej przynależności organizacyjnej. Poniżej widnieje wiersz, zaczynający się od słów: Czerwony mak, pozbawiony płatków opada łagodnie w twoje ręce...

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 75840
  2. Wieś Makowisko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-18], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 758 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  6. Aleksander Jabłonowski, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 7. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. Cz. 1, Warszawa 1901, s. 3.
  7. Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie, [T. 1], Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. „Ziemie Ruskie” Rzeczypospolitej, Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 2.
  8. Adam Homecki, Rozwój terytorialny latyfundium Lubomirskich (starszej gałęzi rodu) w latach 1581–1754, w: Studia Historyczne, rok V, zeszyt 3 (58), 1972, s. 436.
  9. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 265, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.


Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]