Maksym Nikonorow

Maksym Nikonorow

Data i miejsce urodzenia	19 sierpnia 1913 Petersburg, Rosja
Data i miejsce śmierci	10 października 1985 Warszawa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Wojskowy na Powązkach
Zawód, zajęcie	bromatolog, toksykolog

Grób Maksyma Nikonorowa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Maksym Nikonorow (ur. 19 sierpnia 1913 w Petersburgu, zm. 10 października 1985 w Warszawie) – polski doktor farmacji, docent toksykologii Akademii Medycznej w Łodzi, profesor bromatologii i toksykologii. Pułkownik Wojska Polskiego.

Życiorys

Pochodził z polsko-rosyjskiej rodziny, która zamieszkała w Polsce w 1919. W 1930 ukończył naukę w gimnazjum Aleksego Zimowskiego w Łodzi. W 1935 ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Warszawskiego, podczas studiów wstąpił do Polskiej Korporacji Akademickiej Lechicja. Po zakończeniu nauki podjął pracę w Państwowym Zakładzie Higieny w Warszawie, gdzie był asystentem w Zakładzie Badania Żywności i Przedmiotów Użytku. W 1939 obronił pracę doktorską w Zakładzie Farmakologii Uniwersytetu Warszawskiego i uzyskał tytuł doktora farmacji.

Podczas II wojny światowej wykładał na tajnych kompletach, a równocześnie w konspiracji pracował nad Polskim Kodeksem Żywnościowym.

W 1945 wyjechał do Łodzi, gdzie został adiunktem w Katedrze Nauki o Środkach Spożywczych na Uniwersytecie Łódzkim, równocześnie pracował w centrali Państwowego Zakładu Higieny, kierując oddziałem toksykologii. Po obronie pracy habilitacyjnej z zakresu toksykologii został przeniesiony do Zakładu Higieny Pracy PZH, gdzie prowadził prace badawcze nad toksykologią przemysłową. Kolejnym miejscem pracy było Wojskowe Centralne Laboratorium Sanitarno-Higieniczne, równocześnie objął funkcję prodziekana Wydziału Lekarskiego łódzkiej Akademii Medycznej. Zainicjował prace nad przekształceniem Wojskowego Centralnego Laboratorium Sanitarno-Higienicznego w Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii, zmiana ta została dokonana w 1955, a Maksym Nikonorow był pierwszym komendantem tej instytucji. W tym samym roku objął stanowisko zastępcy kierownika Zakładu Badania Żywności i Przedmiotów Użytku w łódzkim oddziale PZH, w 1962 awansował na stanowisko kierownika i pełnił je do 1981. W 1964 został profesorem zwyczajnym, a pięć lat później przyjęto go do Polskiej Akademii Nauk jako członka korespondencyjnego, przewodniczył Komitetowi Ekologii Człowieka PAN. W roku 1985 na Akademii Medycznej w Łodzi odbyła się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa. Pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie (kwatera C12-2-3).

Dorobek naukowy

Twórca toksykologii żywności, prowadził badania nad występowaniem mykotoksyn w paszach i metali ciężkich w żywności. Zainicjował badania nad oznaczaniem pozostałości DDT, pestycydów i antybiotyków w środkach spożywczych.

Publikacje

• Toksykologia żywności;
• Badania nad działaniem przeciwgorączkowym krajowych roślin leczniczych: doświadczenia na królikach;
• Glukozydy i pochodne kumarynowe – Wstęp do żywności;
• Zanieczyszczenia chemiczne i biologiczne żywności;
• Nadzór sanitarny nad żywnością i przedmiotami użytku: podręcznik instruktora higieny;
• Zarys nauki o środkach spożywczych.

Członkostwo

• Państwowa Rada Ochrony Środowiska;
• Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne;
• Polskie Towarzystwo Higieniczne;
• Polskie Towarzystwo Toksykologiczne (członek założyciel i członek honorowy).

Odznaczenia

• odznaka „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1953)
• Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1978)

Bibliografia

• Monika Wróbel „Profesor dr h.c. Maksym Nikonorow – twórca polskiej bromatologii” 16 października 2013. pzh.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-31)].
• Doktorzy h.c. Akademii Medycznej w Łodzi, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
• Reprezentanci nauk medycznych, zmarli członkowie AU w Krakowie, PAU, TNW i PAN, Katedra Historii Medycyny CM UJ