Malcidae
| Malcidae | |
| Stål, 1862 | |
| Okres istnienia: eocen–dziś | |
 Malcus japonicus | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina |
Malcidae |
Malcidae – rodzina pluskwiaków z podrzędu różnoskrzydłych i nadrodziny Lygaeoidea. Obejmuje około 50 opisanych gatunków. Rozprzestrzeniona jest w krainach: orientalnej, etiopskiej i palearktycznej.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pluskwiaki te osiągają około 3–4 mm długości ciała. Jego forma jest krótka i przysadzista u Chauliopinae, natomiast dość mocno wydłużona u Malcinae. Powierzchnię ciała porastają szczecinki gruczołowe o kształcie łuskowatym lub zakrzywionym. Głowa ma ustawienie silnie opadające ku dołowi. Wyposażona jest w oczy złożone (u Chauliopinae umieszczone na słupkach), jak i przyoczka. Bukule są dużych rozmiarów. Czułki osadzone są powyżej wysokości środka oczu złożonych, u Malcinae na zredukowanych wzgórkach, a u Chauliopinae na dużych, pokrytych kolcami guzach. Użyłkowanie półpokryw odznacza się obecnością pięciu nierozgałęzionych żyłek na zakrywce. Wszystkie pary odnóży mają stopy zbudowane z trzech członów. Odwłok pozbawiony jest wewnętrznych laterotergitów i ma sternity od drugiego do piątego zrośnięte, o trichobotriach osadzonych na główkowatych wzgórkach (brak trichobotriów na sternicie czwartym). Przetchlinki na segmentach od drugiego do szóstego ulokowane są po grzbietowej stronie. Krawędzie segmentów odwłokowych od piątego do siódmego w większości przypadków są wyraźnie rozszerzone i rozpłaszczone. Samica ma całobrzegi siódmy sternit, lancetowate pokładełko, a przewód jej spermateki jest często wydłużony[1].
Składane przez te pluskwiaki jaja są kwadratowe w przekroju poprzecznym, a w przypadku Malcinae charakteryzują się także trzema buławkowatymi wyrostkami mikropylowymi. Larwy mają parzyste ujścia grzbietowych gruczołów zapachowych odwłoka zlokalizowane między tergitami czwartym i piątym oraz między piątym i szóstym, a u Malcinae także między trzecim a czwartym. U Malcinae ciało larw pokrywają liczne kolce[1].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Biologia i ekologia tych owadów są słabo zbadane. W przypadku Chauliopinae stwierdzono żerowanie na psiankowatych oraz na soi warzywnej. Malcinae zbierano m.in. z liści bananów[1].
Przedstawiciele rodziny występują tylko w Starym Świecie. Zamieszkują krainę orientalną, etiopską i wschodnią część Palearktyki[1][2]. Pavel Štys w 1963 roku jako centrum ich występowania wskazywał Mjanmę i okoliczne góry[3], jednak od tego czasu opisano około 30 nowych gatunków, głównie z Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej[2]. W Europie oraz całej zachodniej Palearktyce stwierdzono je jednokrotnie na podstawie pojedynczego okazu Malcus elongatus, odłowionego w 1986 na Krecie. Nie jest jasne, czy było to jednorazowe zawleczenie, czy też gatunek ten utworzył tamże stabilną populację[2].
Taksonomia i ewolucja[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadzony został w 1862 roku przez Carla Ståla pod nazwą Malcida[4]. Nazwy Malcinae po raz pierwszy użył Géza Horváth w 1904 roku[5]. Przez dłuższy czas takson ten klasyfikowany był w randze podrodziny w obrębie szeroko rozumianych zwińcowatych, sporadycznie w obrębie Colobathristidae[1]. W randze odrębnej rodziny Malcidae sklasyfikował je w 1967 roku Pavel Štys, włączając w ich skład dwie podrodziny: Malcinae i Chauliopinae[6]. Thomas J. Henry w 1997 roku opublikował wyniki analizy filogenetycznej infrarzędu, według których Malcidae tworzą z Ninidae, Colobathristidae i smukleńcowatymi klad siostrzany dla wzdęcielowatych[7].
Do rodziny tej należy około 50 opisanych gatunków. Jej podział przedstawia się następująco[8][9]:
- podrodzina: Chauliopinae
- Chauliops Scott, 1874
- †Eochauliops Camier et al., 2019
- Neochauliops Stys, 1963
- podrodzina: Malcinae
- Malcus Stal, 1859
W zapisie kopalnym rodzina znana jest z wczesnego eocenu, dzięki inkluzji z francuskiego bursztynu z Oise[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Randall T. Schuh, James Alexander Slater: True bugs of the world (Hemiptera:Heteroptera): classification and natural history. Cornell University Press, 1995, s. 251-258. ISBN 0-8014-2066-0. (ang.).
- ↑ a b c Marcos Roca-Cusachs, Marta Goula. First record of the family Malcidae (Heteroptera: Lygaeoidea: Malcidae) in Western Palaearctic: invasive species or casual record?. „Arquivos Entomolóxicos”. 17, s. 289-292, 2017.
- ↑ Pavel Štys. Notes on taxonomy, distibution and evolution of the Chauliopinae (Lygaeidae: Heteroptera). „Acta Univ. Carol. Biol.”. 2, s. 209-216, 1963.
- ↑ C. Stål. Hemiptera mexicana enumeravit speciesque novas descripsit. „Stettiner Entomologische Zeitung”. 23, s. 81-118, 273-281, 289-325, 437-462, 1862.
- ↑ Géza Horváth. Monographia Colobathristinarum. „Ann. Mus. Natl. Hung.”. 2, s. 117-172, 1904.
- ↑ P. Štys. Monograph of Malcinae, with reconsideration of morphology and phylogeny of related groups (Heteroptera, Malcidae). „Acta Entomologica Musei Nationalis Pragae”. 37, s. 351-516, 1967.
- ↑ T.J. Henry. Phylogenetic analysis of family groups within the infraorder Pentatomomorpha (Hemiptera: Heteroptera), with emphasis on the Lygaeoidea. „Annals of the Entomological Society of America”. 90 (3), s. 275–301, 1997.
- ↑ Pablo M. Dellapé, Thomas J. Henry, David C. Eades: family Malcidae. [w:] Lygaeoidea Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2020-04-25].
- ↑ a b Marie Camier, Antoine Logghe, Andre Nel & Romain Garrouste. The first Malcidae (Hemiptera, Heteroptera) from the earliest Eocene Oise amber. „Historical Biology. An International Journal of Paleobiology”, 2019. DOI: 10.1080/08912963.2019.1675058.