Malpigia granatolistna

Malpigia granatolistna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	malpigiowate
Rodzaj	malpigia
Gatunek	malpigia granatolistna
	Nazwa systematyczna
	Malpighia glabra L.; Sp. Pl. 1: 425. 1753
Synonimy
	Malpighia punicifolia L.; Malpighia biflora Poir.;
	Malpighia punicifolia L.; Malpighia biflora Poir.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Malpigia granatolistna (Malpighia glabra L.), inaczej acerola, nadgwiazdka granatolistna bądź wiśnia z Barbados – gatunek rośliny z rodziny malpigiowatych. Rodzimym obszarem jej występowania jest południowa część Ameryki Północnej (Teksas, Meksyk), Ameryka Środkowa i północna część Ameryki Południowej^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Niskie drzewo lub – częściej – szeroko rozłożysty krzew o wieczniezielonych liściach. Osiąga wysokość 2–3 m. Ma bardzo giętkie gałązki.
Liście: Ulistnienie naprzeciwległe. Liście eliptycznolancetowate lub owalne, zwężone u nasady, o długości 2,5–7,5 cm. Są całobrzegie, ostro zakończone i mają ciemnozielony kolor.
Kwiaty: Różowe lub czerwone, występują w wiązkach. Kwiaty złożone z 5 ogruczolonych działek kielicha, 5 płatków korony o orzęsionych brzegach, 1 słupka i 10 żółtych pręcików.
Owoce: Małe, czerwone, charakterystycznie trójdzielne, lekko spłaszczone pestkowce o średnicy 1–3 cm. Mają soczysty miąższ i bardzo kwaśny smak.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Owoce o orzeźwiającym smaku spożywa się na surowo, wytwarza się z nich także napoje, dżemy, soki.
100 g owoców zawiera 1400–2500 mg witaminy C^[5], stąd ich wykorzystanie w przemyśle farmaceutycznym do produkcji preparatów zawierających naturalną witaminę C i pochodnych.
Roślina może służyć do formowania drzewek bonsai.

Uprawa[edytuj | edytuj kod]

Jest uprawiana w wielu krajach tropikalnych, np. w Brazylii, na Madagaskarze, Wyspach Kanaryjskich. W sprzyjających warunkach kwitnie i owocuje przez cały rok. W Polsce acerolę można trzymać w doniczkach, nie ma ona wysokich wymagań w zakresie gleby. Nie powinna być narażana na długotrwałe mrozy lub wilgoć. Owoce pojawiają się po 3–4 latach uprawy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-18] (ang.).
↑ Malpighia glabra, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
↑ Gabriele i Peter Colditz: Owoce egzotyczne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multiko, 1995. ISBN 83-7073-066-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Popularna Encyklopedia Powszechna, Kraków 1994. ISBN 83-85719-07-5.
Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
Jens Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-378-9.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Informacje o aceroli oraz jej hodowli

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-18] (ang.).

[iucn-3] Malpighia glabra, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].

[5] Gabriele i Peter Colditz: Owoce egzotyczne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multiko, 1995. ISBN 83-7073-066-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]