Manasterzec
49°31′10″N 22°21′19″E/49,519444 22,355278
| Artykuł |
49°31′10″N 22°21′19″E |
|---|---|
| - błąd |
39 m |
| WD |
49°31'9.8"N, 22°21'19.1"E |
| - błąd |
14 m |
| Odległość |
1 m |
| wieś | |
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) |
540[1] |
| Strefa numeracyjna |
13 |
| Kod pocztowy |
38-600[2] |
| Tablice rejestracyjne |
RLS |
| SIMC |
0355743[3] |
Położenie na mapie gminy Lesko  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu leskiego  | |
| 49°31′10″N 22°21′19″E/49,519444 22,355278
| |
Manasterzec (do końca 2006[4] Monasterzec) dawniej też Manasterz – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Lesko[3][5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Manasterzec lokowany był w 1433 roku jako własność Kmitów. W XVIII wieku istniał jeszcze tu klasztor bazylianów – monastyr i stąd nazwa wsi. Wydobywano tu i przetapiano rudę żelaza i miedzi. Dzieje miejscowości związane są ściśle z zamkiem Sobień, który został nadany w roku 1389 przez Władysława Jagiełłę rycerskiemu rodowi Kmitów.
W drugiej połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej Monasterz (potem Manasterzec) z Podsobieniem był hr. Edmund Krasicki[6][7][8][9]. Po jego śmierci (1894) władanie objęli jego spadkobiercy[10], a na przełomie XIX/XX wieku właścicielem Manasterca był syn Edmunda, hr. Ignacy Krasicki[11][12][13][14].
W 1873 w Monastercu urodził się Marian Szajna, nauczyciel i działacz sokoli[15].
W połowie 1901 głośna była sprawa zajść w Manastercu, określanych jako „bunt” przeciw hrabiemu i żandarmerii, podczas których leśny zastrzelił kilku włościan[16][17][18].
W okresie międzywojennym wieś w powiecie leskim województwa lwowskiego. W latach 1945–1946 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 6 Polaków, paląc wszystkie gospodarstw pozostałe po Ukraińcach przesiedlonych do ZSRR[19].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Ruiny zamku Sobień.
- Drewniana cerkiew greckokatolicka z 1820. Od 1968 kościół rzymskokatolicki.
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
Szkoła Podstawowa Fundacji „Elementarz”[20].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Raport o stanie gminy za rok 2020. Stan ludności 31.12.2020 str.4 [dostęp 2021-11-26].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 763 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ Zmiana nazwy wsi na podstawie Rozporządzenia MSWiA z dnia 15 grudnia 2006 r. (Dz. U. z dnia 22 grudnia 2006 r.).
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Karol Wild: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: 1855, s. 136.
- ↑ Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 48.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 117.
- ↑ Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 120.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1897, s. 116.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1904, s. 106.
- ↑ Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem. Kraków: 1905, s. 88.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1914, s. 100.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1918, s. 100.
- ↑ Z żałobnej karty. Ś. p. dh Marian Szajna. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. Nr 5, s. 131–132, 1936.
- ↑ Kronika. Lisko. „Kurjer Lwowski”. Nr 151, s. 3, 2 czerwca 1901.
- ↑ Krwawe zajścia w Manastercu. „Kurjer Lwowski”. Nr 153, s. 5, 4 czerwca 1901.
- ↑ Dwór i chata (z izby sądowej). „Kurjer Lwowski”. Nr 249, s. 4, 8 września 1901.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 393, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ Szkoła Podstawowa Fundacji „Elementarz” w Manastercu. spmanasterzec.pl. [dostęp 2021-07-22].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Manasterz (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 89.
