Przejdź do zawartości

Marceli Struszyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marceli Struszyński
Data i miejsce urodzenia

16 stycznia 1880
Winnica (obecnie Ukraina)

Data i miejsce śmierci

1 września 1959
Warszawa

Zawód, zajęcie

chemik

Tytuł naukowy

profesor zwyczajny

Uczelnia

Politechnika Warszawska

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP)
Grób chemika Marcelego Struszyńskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Marceli Struszyński (ur. 4 stycznia?/16 stycznia 1880 w Winnicy, zm. 1 września 1959 w Warszawie) – chemik analityk, twórca polskiej szkoły chemii analitycznej. Profesor Politechniki Warszawskiej w latach 1938–1939 i 1945–1959.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Stefana i Rozalii z domu Domosławskiej. W 1903 ukończył studia w Instytucie Technologicznym w Charkowie uzyskując tytuł chemika-technologa. Po studiach rozpoczął pracę jako kontroler celny w Komitecie Giełdowym w Moskwie, gdzie zajmował się głównie analizą surowców dla przemysłu włókienniczego. W kolejnych latach pracował także w Instytucie Chemiczno-Bakteriologicznym, gdzie po pewnym czasie rozpoczął prowadzenie wykładów i ćwiczeń. Prace badawcze Struszyńskiego w tym okresie koncentrowały się na analizach przemysłowych i sądowniczych. Kolejnym miejscem pracy był Moskiewski Instytut Gospodarstwa Wiejskiego. Jednocześnie rozpoczął działalność wśród moskiewskiej Polonii, skupionej wokół powstałego w 1906 roku Domu Polskiego. Z tego okresu datuje się znajomość z innym wybitnym fizykochemikiem Wojciechem Świętosławskim.

Zaraz po odzyskaniu w 1918 roku przez Polskę niepodległości przeniósł się do Warszawy, gdzie początkowo (1919) pracował jako analityk w Instytucie Przemysłu Fermentacyjnego. Bardzo szybko został asystentem w Katedrze Technologii Chemicznej na Wydziale Chemii Politechniki Warszawskiej. Od 24 lipca 1938 był profesorem nadzwyczajnym analizy technicznej i towaroznawstwa na Wydziale Chemii PW[1]. Prowadził badania z różnych dziedzin analizy chemicznej. Opracował oryginalny podział anionów na grupy analityczne.

W czasie II wojny światowej uczestniczył w tajnym nauczaniu. Ponadto współpracował z Armią Krajową prowadząc badania nad materiałami pirotechnicznymi, jak też uczestnicząc w produkcji tych materiałów. W ramach tej działalności dokonał też spektakularnej analizy paliwa znalezionego w przejętej w 1944 roku rakiecie V2. Struszyński ustalił, że w rakiecie stosowany był nadtlenek wodoru o niespotykanym wówczas w świecie stężeniu 80%. Części V2 oraz wyniki analiz zostały dostarczone do Wielkiej Brytanii 26 lipca 1944 roku w ramach akcji Most III.

Po zakończeniu wojny wrócił na Politechnikę Warszawską, gdzie kontynuował prace dotyczące metod analitycznych. W 1948 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego.

Ojciec elektronika Wacława Struszyńskiego.

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 239-3-6)[2].

Materiały archiwalne Marcelego Struszyńskiego znajdują się w PAN Archiwum w Warszawie pod sygnaturą III-115[3].

Ważniejsze publikacje książkowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Analiza techniczna (1946)
  • Analiza ilościowa i techniczna (t. 1–3 1947–50)
  • Jakościowa analiza organiczna (1960)
  • Jakościowa analiza nieorganiczna (1960)

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 9, s. 360, 10 września 1938. 
  2. Cmentarz Stare Powązki: MARCELI STRUSZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-28].
  3. Spis inwentarzy, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, [dostęp 2024-02-28].
  4. M.P. z 1955 r. nr 117, poz. 1543 „za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie szkolnictwa wyższego”.
  5. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
  6. Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 175. ISBN 83-88973-59-2.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Michał Wojewódzki: Akcja V-1, V-2. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1975. ISBN 83-211-0521-1.
  • Struszyński Marceli. „Chemik”. 63 (1), 2010. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]