Maria Dorota Radziwiłłowa
|
||
 |
||
| Data i miejsce urodzenia | 19 lutego 1840 Rochette |
|
| Data i miejsce śmierci | 10 lipca 1915 Kleinitz |
|
| Ojciec | Henryk de Castellane | |
| Matka | Paulina de Talleyrand | |
| Mąż | ||
| Dzieci |
Jerzy Fryderyk Radziwiłł Stanisław Wilhelm Radziwiłł Elżbieta Matylda Radziwiłł Helena Augusta Radziwiłł |
|
| Odznaczenia | ||
  |
||
Maria Dorota Radziwiłłowa – (ur. 19 lutego 1840 w Rochette, zm. 10 lipca 1915 w Klenicy) – córka Henryka de Castellane i Pauliny de Talleyrand[1]. Markiza, ordynatowa Nieświeża, autorka licznych wspomnień. Żona Antoniego Wilhelma, którego poślubiła 3 października 1857 w Żaganiu. Matka Stanisława Wilhelma oraz Jerzego Fryderyka.
Po siedmiu latach wychowania się na dworze paryskim, przyjechała do Żagania gdzie pod dobrą opieką babki Doroty de Talleyrand-Perigord, księżnej żagańskiej i kurlandzkiej, otrzymała niezwykle staranną edukację, pogłębioną jeszcze własnym zamiłowaniem do muzyki i malarstwa.
W Żaganiu Maria wyrosła na smukłą szatynkę o żywym temperamencie. W tym samym duchu wychowała też swojego syna, Stanisława Wilhelma Radziwiłła, który był adiutantem Józefa Piłsudskiego.
Księżna Maria wyszła za mąż za Antoniego Radziwiłła nie tylko z porywu serca, co za namową babki, księżnej Doroty de Dino. Panna młoda liczyła lat 17, a pan młody 24. Ślub odbył się 3 października 1857 roku w żagańskim kościele pw. Wniebowzięcia NMP z udziałem Franciszka Liszta, który zagrał młodej parze Veni Creator Spiritus na organach żagańskiego kościoła poaugustiańskiego.
Księżna wielokrotnie odwiedzała węgierskiego kompozytora w Weimarze, również gościła go w Berlinie i Dreźnie, gdzie prowadziła znane w intelektualnych kręgach salony literacko-polityczne. Prowadziła również działalność charytatywną, ufundowała bogato zdobiony ornat dla szpitala św. Doroty w Żaganiu prowadzony przez siostry zakonne św. Karola Boromeusza z Trier.
Maria Radziwiłł otrzymała od babki dobra klenickie koło Zielonej Góry. Gdy mąż przebywał u boku cesarza Wilhelma I, ona mieszkała w pałacu myśliwskim, gościła tam wiele znakomitości ówczesnej Europy, a po śmierci męża w roku 1904 zamieszkała na stałe. Przygotowywała do druku pamiętniki swojej babki, które zostały wydane w latach 1909–1911 roku w czternastu tomach: Duchesse de Dino. Chronique de 1831-1862, publiee par la Princesse Radziwille nee Castellane.
Maria Dorota Radziwiłł w 1875 roku zainicjowała prace mające na celu przywrócenie zamku w Nieświeżu do stanu sprzed 1812 roku. Park o powierzchni 100 ha, przekształciła w park krajobrazowy wzorując się na parku pałacowym w Żaganiu, który był zaprojektowany przez Książęcego Inspektora Ogrodów i Parków, Oskara Teicherta.
Maria urodziła dwóch synów: starszy Jerzy Fryderyk otrzymał Nieśwież, a Stanisławowi Wilhelmowi matka przekazała dobra klenickie. W roku 1906 ożenił się on z Dolores Konstancją Joanną Marią z Radziwiłłów linii szydłowiecko-połanieckiej.
Księżna Maria Dorota Radziwiłł zmarła 10 lipca 1915 roku w Klenicy[2], jej szczątki zostały przywiezione do Nieświeża i spoczęły w Mauzoleum rodziny Radziwiłłów w podziemiach kościoła pw. Bożego Ciała.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Biografia w Internetowym PSB
- Na peryferiach historii, Jerzy Piotr Majchrzak, Dekograf 2005
