Maria Grossek-Korycka
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
Maria Grossek-Korycka[1], z domu Nowicka (ur. 8 grudnia 1864[2] w Krakowie; zm. 15 kwietnia 1926 w Warszawie) – polska poetka, tłumaczka i publicystka.
Zarys biograficzny[edytuj | edytuj kod]
Wszechstronnie uzdolniona, studiowała kolejno medycynę i matematykę w Petersburgu oraz filologię w Krakowie.
Po studiach osiadła na Ukrainie, gdzie pracowała jako nauczycielka.
Po śmierci pierwszego męża, w 1908 roku przeprowadziła się z Kijowa nad Wisłę (mieszkała m.in. w Warszawie, Jędrzejowie) i zaczęła zajmować się publicystyką.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
W twórczości lirycznej była przedstawicielką ekspresjonizmu, w jej przypadku wyrastającego z pnia polskiej tradycji romantycznej (np. poemat Hafciarka z tomu Niedziela palm, nast. wersja pt. Wieszczka, wyd. 1928).
W późniejszej twórczości zwraca uwagę nurt bergsonizmu oraz wpływy pism mistyków (por. Orzeł oślepły, niektóre utwory z pośmiertnego tomu Pamiętnik liryczny). W Medytacjach z 1913 ujęła swoje poglądy etyczne, podejmując krytykę filozofii Nietzschego i łącząc myśl Henri Bergsona z wątkami chrześcijańskimi.
Tom Z krainy piękna obejmuje reportaże z Włoch oraz artykuły dotyczące problemu nowatorstwa w sztuce oraz estetyki ekspresjonizmu (Dialogi i Italiana). Natomiast w tomie Świat kobiecy zebrano felietony społeczno-obyczajowe.
Korycka jest także autorką powieści Serce (początkowo, w 1902 r. wyd. pt. Prawda) oraz tłumaczką poezji Émile Verhaerena (Jasne godziny).
Jej zapomniana dziś twórczość jest niejednorodna i nierówna artystycznie, niemniej jednak należy ją uznać za ciekawy przykład początków ekspresjonizmu w literaturze polskiej.
Ważniejsze prace[edytuj | edytuj kod]
- Pisma t 1. Poezye, Warszawa 1904
- Medytacje, 1913: tom 1, tom 2 (wydanie drugie pt. O supremacji zła, 1930)
- Orzeł oślepły, Kraków 1913
- Hymn zmartwychwstania, 1918
- Niedziela palm[3], Kraków 1919
- Pamiętnik liryczny, Warszawa 1928
- Wieszczka. Poezje, Warszawa 1928
- Z krainy piękna[4], 1929
- Świat kobiecy, Warszawa 1929
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W starej pisowni także: Marja Grossek-Korycka.
- ↑ Notka biograficzna na wstępie książki podaje rok urodzenia: 1868, patrz: Maria Grossek-Korycka - Z krainy piękna, 1929
- ↑ Maria Grossek-Korycka, Niedziela palem : [poezje], wyd. 1919. [online], polona.pl [dostęp 2018-09-12].
- ↑ Maria Grossek-Korycka, Z krainy piękna, wyd. 1929. [online], polona.pl [dostęp 2018-09-12].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Grossek-Korycka Maria. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-10)]. - notka biograficzna w serwisie onet.wiem
- Maria Grossek-Korycka - notka biograficzna w serwisie Wolne Lektury
- Maria Grossek-Korycka - Z krainy piękna, 1929 - notka biograficzna na wstępie książki
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Maria Grossek-Korycka — wybór prac poetki
- Renata Rudnik - Poezja Marii Grossek-Koryckiej. Próba zarysu monograficznego. Praca magisterska. Wileński Uniwersytet Pedagogiczny. Wilno 2009.
- Twórczość Marii Grossek–Koryckiej w bibliotece Polona
Uwaga: Tekst tego artykułu zawiera znaczne fragmenty notki biograficznej dotyczącej Marii Grossek-Koryckiej zamieszczonej w serwisie Wolne Lektury, który (podobnie jak Wikipedia) jest publikowany na licencji Creative Common CC-BY-SA 3.0