Maria Zambaco
 1870 | |
| Imię i nazwisko |
Marie Terpsithea Cassavetti |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
29 kwietnia 1843 |
| Data i miejsce śmierci |
14 lipca 1914 |
| Dziedzina sztuki |
rzeźba |
Maria Zambaco, właśc. Marie Terpsithea Cassavetti (ur. 29 kwietnia 1843 w Londynie, zm. 14 lipca 1914 w Paryżu) – brytyjska artystka i modelka pochodzenia greckiego. Była muzą prerafaelitów.
Wczesne życie[edytuj | edytuj kod]
Maria była córką bogatego anglo-helleńskiego kupca Demetriosa Cassavettiego (zm. 1858) i jego żony Euphrosyne (1822-1896) oraz siostrzenicą konsula greckiego Aleksandra Konstantyna Ionidesa. Maria i jej kuzynki Marie Spartali Stillman i Aglaia Coronio były znane wśród przyjaciół jako „Trzy Gracje” – boginie z mitologii greckiej[1]. W 1858 roku po otrzymaniu spadku po ojcu była w stanie prowadzić bardziej niezależne życie[1].
Życie artystyczne[edytuj | edytuj kod]
Maria poświęciła się sztuce i studiowała w Slade School of Fine Art pod kierunkiem Alphonse’a Legrosa i natomiast w Paryżu pod kierunkiem Auguste’a Rodina. Pracowała jako rzeźbiarka w latach 80. XIX wieku.
Wystawiała w Royal Academy of Arts w 1887 roku i w roku 1889 podczas Arts and Crafts Exhibition Society w Londynie[2]. Jej prace prezentowane były również w Salonie Paryskim[3]. Muzeum Brytyjskie posiada cztery jej medale przedstawiające głowy młodych dziewcząt[4], które podarowała instytucji: Medal 1 1887,1207.1[5], Medal 2 1887,0209.1[6] oraz Medale 3 i 4 1887,0209,2[7].
Znana w kręgach prerafaelitów ze względu na ciemnorude włosy i bladą skórę, pozowała do najbardziej znaczących obrazów Edwarda Burne’a-Jonesa. Pracowała jako modelka także dla Jamesa McNeilla Whistlera i Dantego Gabriela Rossetiego[1].
Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]
W 1860 odrzuciła swojego pierwszego wielbiciela, George’a du Mauriera[1], który nazwał ją „niegrzeczną i niedostępną, ale o wielkim talencie i naprawdę cudownej urodzie”. Zamiast tego poślubiła dr Zambaco w 1860 roku i początkowo mieszkała z nim we Francji[1], aż do końca małżeństwa. W 1866 roku wróciła razem z dwójką dzieci, synem i córką, do swojej matki w Londynie, by kontynuować karierę rzeźbiarki[1].
Edward Burne-Jones poznał ją w 1866 roku, kiedy jej matka zleciła mu namalowanie Kupidyna i Psyche. Pomiędzy artystą i modelką wywiązał się romans, który trwał przynajmniej do stycznia 1869 roku[1]. Byli kochankowie pozostali w kontakcie po zakończeniu romansu. Georgiana Burne-Jones, żona malarza, nie wspomina o tej sprawie w The Memorials of Edward Burne-Jones, ale lata 1868–1871 opisuje wersem z wiersza Johna Keatsa: „Serce, ty i ja tutaj, smutni i samotni”[8]. W 1869 Edward Burne-Jones próbował zostawić dla Marii Zambaco żonę, co wywołało wielki skandal. Maria nakłaniała go, by wraz z nią popełnił samobójstwo przez przedawkowanie laudanum nad kanałem w Małej Wenecji (części londyńskiej dzielnicy Maida Vale), podczas zajścia interweniowała policja[9].
Po ich zerwaniu Maria nadal pojawiała się na obrazach Burne-Jonesa jako czarodziejka lub kusicielka, jak na przykład w Oczarowaniu Merlina (1872-1877)[1] oraz kontrowersyjnym dziele Fyllis i Demofoon (1870).
Zmarła w Paryżu w 1914 roku, a jej ciało pochowano w rodzinnym sarkofagu w greckiej części cmentarza West Norwood w Londynie, gdzie jest odnotowana pod swoim panieńskim nazwiskiem[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Zambaco, Maria (1843-1914) [online], androom.home.xs4all.nl [dostęp 2022-03-06].
- ↑ Jill Berk Jiminez (red.), Dictionary of Artists’ Models, Routledge, 15 października 2013, ISBN 978-1-135-95914-2 [dostęp 2022-03-06].
- ↑ Collections Online | British Museum [online], www.britishmuseum.org [dostęp 2022-03-06].
- ↑ Fiona MacCarthy, The Last Pre-Raphaelite, Harvard University Press, 5 marca 2012, ISBN 978-0-674-06556-7 [dostęp 2022-03-06].
- ↑ medal | British Museum [online], The British Museum [dostęp 2022-03-06] (ang.).
- ↑ medal | British Museum [online], The British Museum [dostęp 2022-03-06] (ang.).
- ↑ medal | British Museum [online], The British Museum [dostęp 2022-03-06] (ang.).
- ↑ Lady Georgiana Burne-Jones, G. B -J, Sir Edward Coley Burne-Jones, Memorials of Edward Burne-Jones..., Nabu Press, 26 stycznia 2012, ISBN 978-1-273-44980-2 [dostęp 2022-03-06] (ang.).
- ↑ Alicia Faxon, Jan Marsh, The Pre-Raphaelite Sisterhood, „Woman’s Art Journal”, 7 (2), 1986, s. 47, DOI: 10.2307/1358306, ISSN 0270-7993, JSTOR: 1358306 [dostęp 2022-03-06].