Marian Pilot

Marian Pilot
	; Marian Pilot ; Warszawa, 23 czerwca 2018
Data i miejsce urodzenia	6 grudnia 1936 ; Siedlików
Data i miejsce śmierci	2 lutego 2024 ; Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	literatura
	Ważne dzieła
	Sień; Pióropusz;
	Odznaczenia
	Nagrody
	Nagroda im. Stanisława Piętaka (1965); Nagroda „Nike” (2011)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach
	Cytaty w Wikicytatach

Marian Pilot (ur. 6 grudnia 1936 w Siedlikowie, zm. 2 lutego 2024 w Warszawie^[1]) – polski pisarz współczesny, dziennikarz i scenarzysta filmowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Liceum Ogólnokształcące w Ostrzeszowie w 1953. Jest absolwentem wydziału dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1954 był członkiem ZMP. W 1958 pracował w dziale kulturalnym PAP. Następnie pracował w redakcji „Wiadomości Filmowych” (1958-1960) i „Na przełaj” (1960-1967) jako kierownik działu kulturalnego. W 1967 został członkiem ZLP. W latach 1967-1978 pełnił funkcję kierownika działu prozy „Tygodnika Kulturalnego”. Od 1972 należał do ZSL. Od grudnia 1981 pracował w redakcji filmów fabularnych Telewizji Polskiej, a od grudnia 1982 w LSW jako główny specjalista w zakresie literatury pięknej^[2]. W latach 2003–2006 członek rady nadzorczej TVP^[3]. Zmarł 2 lutego 2024 w Warszawie a 14 lutego 2024 spocząl na na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie^[4].

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

W 1966 roku dostał Nagrodę im. Stanisława Piętaka za powieść Sień. W 1987 roku otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Odznaczony odznaką Zasłużony Działacz Kultury. W 1989 otrzymał nagrodę Funduszu Literatury w dziedzinie reportażu. Od 30 kwietnia 2009 roku honorowy obywatel miasta Ostrzeszów^[5]. W tym samym roku otrzymał również nagrodę literacką im. Władysława Reymonta^[6].

Jego powieść Pióropusz zdobyła Nagrodę Literacką „Nike” 2011^[7]. W 2012 wraz z poetą Adamem Wagą wydał książkę zatytułowaną Obol/Postanowienia końcowe^[8] (ISBN 978-83-08-04874-0). W 2022 jego debiut poetycki Dzikie mięso zajął I miejsce w XVIII Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Artura Fryza^[9] oraz otrzymał nominację do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” 2022^[10].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Dzikie mięso, Kraków 2021.
Niebotyki, Kraków 2017 (zbiór opowiadań).
Osobnik, Kraków 2013 (powieść)
Nowy matecznik, Kraków 2012 (poszerzone wydanie esejów z 1988).
Zabawna zabawka albo Vin d'adieu, Warszawa 2012 (opowiadanie).
Ssapy, szkudły, świętojanki: słownik dawnej gwary Siedlikowa, Warszawa 2011, Ostrzeszów 2012.
Pióropusz, Kraków 2010, 2011 (powieść).
Gody, Warszawa 2009 (opowiadanie).
Cierpki, oboki, nice: bardzo małe opo, Warszawa 2006.
Na odchodnym: opowieści i opowiadania, Warszawa 2002.
Bitnik Gorgolewski, Warszawa 1989 (powieść).
Matecznik, Warszawa 1988 (eseje).
W słońcu, w deszczu (powieść), Warszawa 1981.
Ciżba: opowiadania i opowieści, Warszawa 1980.
Wykidajło, Warszawa 1980 (opowiadania).
Jednorożec, Warszawa 1978, 1981 (powieść).
Karzeł pierwszy, król tutejszy; Tam, gdzie much nie ma albo brzydactwa, Warszawa 1976 (opowiadania).
Zakaz zwałki, Warszawa 1974 (powieść).
Pantałyk, Warszawa 1970, Kraków 2012 (opowiadania).
Majdan, Warszawa 1969 (powieść).
Opowieści świętojańskie, Warszawa 1966.
Sień, Warszawa 1965, 1989 (powieść).
Panny szczerbate: opowiadania, Warszawa 1962, 1977.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

1997: Historia o proroku Eliaszu z Wierszalina – scenariusz
1987: Ucieczka z miejsc ukochanych – dialogi
1984: Pan na Żuławach – autor scenariusza
1979: W słońcu i w deszczu – autor scenariusza

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ MichałM. Nogaś MichałM., Nie żyje Marian Pilot. Odszedł wybitny pisarz, strażnik słów, które zniknęły, „Gazeta Wyborcza”, 3 lutego 2024 [dostęp 2024-02-03] (pol.).
↑ Katarzyna Batora: we Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999, s. 373-375. ISBN 83-02-07446-2.
↑ Marian Pilot | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2023-01-03] (pol.).
↑ Pożegnaliśmy Mariana Pilota [online], Powiat Ostrzeszowski [dostęp 2024-02-15] (pol.).
↑ Honorowi Obywatele. ostrzeszow.pl. [dostęp 2018-01-26].
↑ Związek Rzemiosła Polskiego: Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w latach 1994 – 2009. [dostęp 2014-09-13].
↑ Nagroda Literacka Nike 2011. [dostęp 2013-04-14].
↑ Mój żywot obolały (o książce Adama Wagi i Mariana Pilota), [w:] JanuszJ. Drzewucki JanuszJ., Stan skupienia. Teksty o prozie, Szczecin: Wydawnictwo Forma, 2014, ISBN 978-83-63316-79-2 .
↑ Najlepszy debiut w Polsce! Marian Pilot z książką pt., „Dzikie mięso” [online], ekutno.pl, 12 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-13] (pol.).
↑ Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus 2022. Poznaj długą listę książek [online], www.wroclaw.pl, 30 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-01] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Marian Pilot w serwisie culture.pl. [dostęp 2012-06-02].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Marian Pilot w bazie filmpolski.pl
Marian Pilot w bazie Filmweb
Marian Pilot – publikacje w bibliotece Polona

[1] MichałM. Nogaś MichałM., Nie żyje Marian Pilot. Odszedł wybitny pisarz, strażnik słów, które zniknęły, „Gazeta Wyborcza”, 3 lutego 2024 [dostęp 2024-02-03] (pol.).

[2] Katarzyna Batora: we Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999, s. 373-375. ISBN 83-02-07446-2.

[3] Marian Pilot | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2023-01-03] (pol.).

[4] Pożegnaliśmy Mariana Pilota [online], Powiat Ostrzeszowski [dostęp 2024-02-15] (pol.).

[5] Honorowi Obywatele. ostrzeszow.pl. [dostęp 2018-01-26].

[6] Związek Rzemiosła Polskiego: Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w latach 1994 – 2009. [dostęp 2014-09-13].

[7] Nagroda Literacka Nike 2011. [dostęp 2013-04-14].

[8] Mój żywot obolały (o książce Adama Wagi i Mariana Pilota), [w:] JanuszJ. Drzewucki JanuszJ., Stan skupienia. Teksty o prozie, Szczecin: Wydawnictwo Forma, 2014, ISBN 978-83-63316-79-2 .

[9] Najlepszy debiut w Polsce! Marian Pilot z książką pt., „Dzikie mięso” [online], ekutno.pl, 12 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-13] (pol.).

[10] Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus 2022. Poznaj długą listę książek [online], www.wroclaw.pl, 30 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-01] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Nagroda główna	Wiesław Myśliwski (1997) Czesław Miłosz (1998) Stanisław Barańczak (1999) Tadeusz Różewicz (2000) Jerzy Pilch (2001) Joanna Olczak-Ronikier (2002) Jarosław Marek Rymkiewicz (2003) Wojciech Kuczok (2004) Andrzej Stasiuk (2005) Dorota Masłowska (2006) Wiesław Myśliwski (2007) Olga Tokarczuk (2008) Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki (2009) Tadeusz Słobodzianek (2010) Marian Pilot (2011) Marek Bieńczyk (2012) Joanna Bator (2013) Karol Modzelewski (2014) Olga Tokarczuk (2015) Bronka Nowicka (2016) Cezary Łazarewicz (2017) Marcin Wicha (2018) Mariusz Szczygieł (2019) Radek Rak (2020) Zbigniew Rokita (2021) Jerzy Jarniewicz (2022) Zyta Rudzka (2023)
Wybór czytelników	Olga Tokarczuk (1997) Zygmunt Kubiak (1998) Olga Tokarczuk (1999) Tadeusz Różewicz (2000) Jerzy Pilch (2001) Olga Tokarczuk (2002) Dorota Masłowska (2003) Wojciech Kuczok (2004) Ryszard Kapuściński (2005) Wisława Szymborska (2006) Mariusz Szczygieł (2007) Olga Tokarczuk (2008) Krzysztof Varga (2009) Magdalena Grochowska (2010) Sławomir Mrożek (2011) Andrzej Franaszek (2012) Szczepan Twardoch (2013) Ignacy Karpowicz (2014) Olga Tokarczuk (2015) Magdalena Grzebałkowska (2016) Stanisław Łubieński (2017) Marcin Wicha (2018) Mariusz Szczygieł (2019) Joanna Gierak-Onoszko (2020) Zbigniew Rokita (2021) Joanna Ostrowska (2022) Grzegorz Piątek (2023)
Nagroda 25-lecia	Mariusz Szczygieł (2021)