Marian Senger

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marian Senger
Cichy
Ilustracja
Marian Senger
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

29 listopada 1923
Poznań

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1944
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Jednostki

kompania Agat

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (od 1941) Krzyż Walecznych (1943–1989) Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Grób Mariana Sengera „Cichego” na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Marian Senger ps.Cichy” (ur. 29 listopada 1923 w Poznaniu, zm. 6 lutego 1944 w Warszawie) – harcerz, żołnierz oddziału dywersji bojowej „Agat” Armii Krajowej, uczestnik akcji Kutschera.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodzony w Poznaniu, wychowywał się w Warszawie. Uczeń Gimnazjum i Liceum im. Ks. Józefa Poniatowskiego.

Podczas okupacji niemieckiej działał w polskim podziemiu zbrojnym. Od 1940 należał do żoliborskiego PET-u. Wrażliwy i spokojny, dał się poznać jako solidny kolega[1]. Po włączeniu PET-u do Szarych Szeregów, znalazł się w Hufcu Centrum CR-500 Warszawskich Grup Szturmowych. Od 1 sierpnia 1943 członek 1. plutonu kompanii „Agat”[2].

1 lutego 1944 brał udział w zamachu na Franza Kutscherę, gdzie wchodził w skład ubezpieczenia.

 Osobny artykuł: Akcja „Kutschera”.

Po akcji nie został przyjęty w Szpitalu Maltańskim i został przewieziony wraz z ciężko rannym dowódcą Bronisławem Pietraszewiczem „Lotem” do praskiego Szpitala Przemienienia Pańskiego[3]. Z powodu denuncjacji rannych przez granatowego policjanta po przeprowadzonej operacji, tego samego dnia po południu został przewieziony wraz z „Lotem” z powrotem do lewobrzeżnej części miasta, gdzie ostatecznie trafił do Szpitala Maltańskiego. Pomimo przeprowadzonych tam transfuzji, zmarł 6 lutego[4].

Został pochowany 9 lutego 1944 na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kw. 24A rz. 7 m. 12)[5].

Za udział w akcji rozkazem nr 267/BP z dnia 25 marca 1944 został odznaczony pośmiertnie przez Komendanta Głównego Armii Krajowej Krzyżem Walecznych[6].

Uchwałą Krajowej Rady Narodowej z 6 września 1946 został odznaczony Krzyżem Walecznych po raz drugi[7]. W 1947 otrzymał także Krzyż Grunwaldu III klasy[6].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • W grudniu 1990 imię Mariana Sengera „Cichego” nadano jednej z ulic na warszawskim Ursynowie[8].
  • Nazwisko Mariana Sengera widnieje na tablicy umieszczonej na kamieniu pamiątkowym znajdującym się w miejscu akcji Kutschera w Alejach Ujazdowskich 23[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Maria Dylawerska, Elżbieta Dziembowska, Zbigniew Gąsior, Danuta Kaczyńska: Akcja na Kutscherę [w:] „Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 4. Warszawa: 1959, s. 91.
  2. Piotr Stachiewicz: „Parasol.” Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 685. ISBN 83-211-0273-5.
  3. Piotr Stachiewicz: Akcja Kutschera. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1982, s. 88. ISBN 83-05-11024-9.
  4. Piotr Stachiewicz: Akcja Kutschera. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1983, s. 104. ISBN 83-05-11024-9.
  5. Juliusz Jerzy Malczewski (red.): Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo "Sport i Turystyka", 1989, s. 165. ISBN 83-217-2641-0.
  6. a b Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa: Akcja Kutschera. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, 1967, s. 7.
  7. Monitor Polski Nr 27, Warszawa z 26 lutego 1947, str. 13
  8. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 404. ISBN 83-86619-97X.
  9. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 27. ISBN 83-912463-4-5.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Piotr Stachiewicz: „Parasol”. Dzieje Oddziału do Zadań Specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-0273-5.