Marian Walentynowicz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 stycznia 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 sierpnia 1967 |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
| |
Marian Walentynowicz (ur. 8 stycznia?/20 stycznia 1896 w Petersburgu, zm. 26 sierpnia 1967 w Warszawie) – polski rysownik, architekt, pisarz oraz prekursor komiksu w Polsce[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Rafała i Wilhelminy z Siemaszków. Ukończył gimnazjum w Petersburgu[2] oraz w 1932 Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej[3]. W Petersburgu był członkiem Związku Walki Czynnej. Służył w I Korpusie Wschodnim i Wojsku Polskim. Podróżował po Europie, Indiach, Malajach, Chinach, Japonii, Hawajach, Ameryce i Afryce[2]. W latach 1930–1939 uczył w Żeńskiej Szkole Architektury im. Stanisława Noakowskiego w Warszawie. Od lat 20. współpracował jako rysownik z warszawskimi czasopismami.
W latach II wojny światowej był korespondentem wojennym przy 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Swoje przeżycia utrwalił w książce Wojna bez patosu (1969). Opisał między innymi bitwę pod Falaise[1][4].
Zmarł w Warszawie. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 238-6-4)[5].
Twórczość graficzna
[edytuj | edytuj kod]Zaprojektował Znak Spadochronowy używany jako znak 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej oraz odznaczenia dla zasłużonych spadochroniarzy[6][7]. Zajmował się także ilustracją książkową. Zaprojektował m.in. okładkę do wojennego wydania książki Józefa Kisielewskiego Ziemia gromadzi prochy. Ilustrator także wielu książek dla dzieci, w tym:
- 1933: 120 przygód Koziołka Matołka (120, bo jest 120 obrazków, a pod każdym czterowierszowa zwrotka ośmiozgłoskowcem)
- 1933: Druga księga przygód Koziołka Matołka
- 1934: Trzecia księga przygód Koziołka Matołka
- 1934: Czwarta księga przygód Koziołka Matołka
- 1935: Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
- 1936: Fiki-Miki dalsze dzieje, kto to czyta, ten się śmieje
- 1937: O wawelskim smoku
- 1938: Wanda leży w naszej ziemi
- 1938: Na nic płacze, na nic krzyki, koniec przygód Fiki-Miki
- 1960: Legendy krakowskie (łączne wydanie O wawelskim smoku i Wandzie)
- 1964: Wydanie łączne Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki (zawierające Fiki-Miki dalsze dzieje... oraz Na nic płacze, na nic krzyki...)
- 1969: Wydanie łączne Przygody Koziołka Matołka
z innymi autorami:
- Walenty Pompka na wojnie żartobliwy komiks „bez dymków” pt. do tekstu Ryszarda Kiersnowskiego, drukowany w 1957 r. przez ówczesny tygodnik dla młodzieży „Przygoda”, w 49 cotygodniowych, całostronicowych, czarno-białych (niekiedy na żółtym tle) odcinkach.
- Przygody profesora Biedronki – Profesor i Ptaki (1956)
Twórczość literacka
[edytuj | edytuj kod]Marian Walentynowicz zajmował się również twórczością literacką. Napisał wiele utworów wraz z Kornelem Makuszyńskim. Publikował własne utwory:
- Ze sztucerem przez Czarny Ląd, opowiadania drukowane w „Przygodzie”
- Wojna bez patosu (1969, wspomnienia wojenne).
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych (dwukrotnie: 1920 i 1945)[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Marian Walentynowicz. To on narysował Koziołka Matołka. Posłuchaj archiwalnych wypowiedzi. www.polskieradio.pl. [dostęp 2024-11-24]. (pol.).
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 331. [dostęp 2021-11-24].
- ↑ a b In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Marian Walentynowicz [online], archimemory.pl [dostęp 2021-11-25].
- ↑ Marian Walentynowicz – życie bez patosu. www.polskieradio.pl, 20.01.2020. [dostęp 2020-03-09]. (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Marian Walentynowicz, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-02].
- ↑ Jędrzej Tucholski: Spadochroniarze. PAX, Warszawa, 1991, s. 69, język polski, ISBN 83-211-1057-6
- ↑ Cichociemni – nazwa, przysięga, znak. elitadywersji.org. [dostęp 2024-11-24]. (pol.).