Marinella
Imię i nazwisko |
Kyriaki Papadopoulou |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Gatunki | |
Zawód |
wokalistka, piosenkarka, muzykantka |
Aktywność |
od 1956 |
Wydawnictwo |
Minos EMI Music Greece, PolyGram, BMG Rights Management, Universal Music Group |
Powiązania |
Mikis Theodorakis, Stavros Xarchakos, Jorgos Dalaras, Charis Alexiou |
Zespoły | |
Marinella & Stelios |
Marinella, gr. Μαρινέλλα (ur. 19 maja 1938[1] w Salonikach) – jedna z najbardziej znanych i popularnych piosenkarek greckich. Od początku swojej kariery wydała 66 albumów.
Młodość i początki kariery
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się jako Kyriaki Papadopoulou (gr. Κυριακή Παπαδοπούλου) w Salonikach w północnej Grecji. Jej rodzice byli greckimi uchodźcami z Konstantynopola (obecny Stambuł). Jest czwartym i ostatnim dzieckiem z dużej rodziny, która mimo swej biedy, była bogata w miłość i żyłę artystyczną. Gromadzili się przy gramofonie i śpiewali razem, podczas gdy jej ojciec próbował uczyć dzieci kroków walca i tanga. Przez cztery lata śpiewała w audycji radiowej „Pediki Ora”[2]. Później robiła reklamy dla sklepów „Melka” w Salonikach oraz brała udział w wielu spektaklach teatru dla dzieci.
Edukacja i kariera objazdowa
[edytuj | edytuj kod]W wieku 15 lat zrezygnowała z rozpoczynającej się kariery, aby ukończyć szkołę. W 17 roku życia jej pasja teatrem zmusiła ją do wstąpienia w szeregi grupy artystycznej Mary Laurent jako „mpoulouki”[a]. Kiedy główny wokalista zachorował i trzeba było wybrać wokalistę zastępującego, wybór padł na Kyriaki. Siedemnastolatka stała się główną wokalistką trupy. W późniejszym czasie pracowała w teatrze wojskowym. W tym samym czasie rozpoczęła swoją karierę jako piosenkarka w centrum „Panorama” w Salonikach, gdzie zainspirowany jej piosenką Tolis Harmas[b] nadał jej pseudonim „Marinella”.
Pierwsze utwory i współpraca ze Steliosem
[edytuj | edytuj kod]Swój pierwszy utwór wydała w 1957 roku pt. Νίτσα Ελενίτσα[3] (Nitsa Elenitsa „Mała Helenka”). Jej wczesną karierę ukształtowała współpraca ze Steliosem Kazantzidisem[c]. Do dzisiaj są znani w Grecji, jako najbardziej utalentowany duet muzyczny w historii. Zaczynała występować w klubie wieczorowym „Luxembourg” w Salonikach, gdzie odnieśli sukces, a później przenieśli się do Aten, również osiągając sukces. Razem ze Steliosem, śpiewali z wieloma sławnymi, greckimi wykonawcami takimi jak: Mikis Theodorakis, Manos Chatzidakis[d], Vassilis Tsitsanis[e], Jorgos Mitsakis[f], Jorgos Zambetas[g], Apostolos Kaldaras[h], Theodoros Derveniotis[i], Stavros Xarchakos, Christos Leontis[j], którzy są uważani za najlepszych artystów swojej epoki.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]7 maja 1964 roku Marinella wyszła za mąż za Steliosa, następnie udali się w trasę, koncertując między innymi w USA i Niemczech. Rozwiedli się dwa lata później we wrześniu. Po tym Marinella rozpoczęła karierę solową i powtórnie wyszła za mąż w 1974 roku, tym razem za Tolisa Voskopoulosa. Drugie małżeństwo też zakończyło się rozwodem, trwało niecałe 5 lat.
Kariera międzynarodowa
[edytuj | edytuj kod]W październiku 1970 brała udział w piątym Międzynarodowym Festiwalu Piosenki Popularnej. Wystąpiła w części międzynarodowej odbywającej się w Rio de Janeiro z piosenką Κυρά Γιώργαινα[4] (Kyra Giorgaina „Żona Jerzego”), zajmując 4 miejsce spośród 38 krajów startujących w festiwalu. Natomiast 24 października tego samego roku, w czasopiśmie Billboard, pojawił się wpis reprezentujący jej występ: „Marinella z Grecji, znana przez ateńską publiczność, jej piosenki wnoszą zachwyt, a głos ciepło słońca”[5].
Kyriaki jako pierwsza piosenkarka narodowości greckiej wzięła udział w Międzynarodowym Festiwalu MIDEM (Marché International du Disque et de l’Edition Musicale)[6] w Cannes (1973), a także w Konkursie Piosenki Eurowizji z 1974 roku zdobywając 11 miejsce piosenką Κρασι θαλασσα και το αγορι μου [Krasi, thalassa kai to agori mou] „Wino, morze i mój chłopak”. Marinella występowała także w wielu greckich musicalach, zarówno jako piosenkarka i aktorka. Jej największa popularność przypada na lata 60., 70. i 80., które to były dla niej ciągiem udanych występów i albumów; do dziś cieszą się dużym uznaniem.
Pozytywne zmiany i uniwersalność
[edytuj | edytuj kod]Kunszt Marinelli doceniany jest na wszystkich jej poziomach. Swoimi występami wprowadziła nowe standardy dotyczące pokazów i imprez organizowanych w greckich klubach wieczorowych: stroje, tańce, specjalne efekty dźwiękowe i świetlne. Wielu spośród dzisiejszych, sławnych greckich wykonawców wzoruje się na jej występach z lat 80.
Wielki powrót na scenę, albumy, koncerty
[edytuj | edytuj kod]27 kwietnia 1998 Kyriaki wystąpiła w Ateńskiej Hali Koncertowej. Stawiając głównie na starsze utwory, odniosła ogromny sukces. 1 października 1999 na Stadionie Olimpijskim w Atenach zgromadziła ponad 25 000 widzów.
W listopadzie 2002 roku współpracowała z Jorgosem Dalarasem. Występowali w Atenach i Salonikach, a także za granicą. Trasa koncertowa nosiła tytuł Μαζί (Mazi „Razem”), a wydany z tych występów album osiągnął status platynowej płyty. 10 kwietnia 2003 New York Times napisał o Marinelli, że „jej głos był tak wspaniały i silny. Ona miała w sobie coś z aktorki, gdy tańczyła na scenie lub odpowiadała na skargi, dodając sobie tym samym godności”[7].
W marcu 2004 roku wydała album z nowymi piosenkami autorstwa Nikosa Antypasa i Liny Nikolakopoulou[k] pod tytułem: Αμμος Ητανε (Ammos Itane „To był piasek”). 19 sierpnia tego samego roku Marinella wystąpiła na ceremonii zamknięcia Igrzysk Olimpijskich w 2004 roku, śpiewając ze znanymi greckimi piosenkarzami, takimi jak: Dimitra Galani[l], Charis Alexiou, Yiannis Parios[m] i Jorgos Dalaras.
W grudniu 2005 roku Marinella wydała nowy album zatytułowany: Τίποτα δεν γίνεται τυχαία (Tipota den ginete tihea „Nic nie jest przypadkowe”), skomponowany przez Giorgosa Theofanousa[n]. Otrzymał on status złotej płyty. Zawiera duety najsłynniejszych, greckich piosenkarzy takich jak: Antonis Remos[o], Glykeria[p] i Kostas Makedonas[q].
W roku 2006 Kyriaki udało się wydać dwie kompilacje swojego repertuaru, pierwsza nosi tytuł Στη σκηνή (Sti skini „Na scenie”), która zawiera starsze nagrania na żywo oraz druga składanka pod tytułem: Τα λογια ειναι περιττα – 50 Χρονια τραγουδι [Ta lotia ine perita – 50 chronia tragudi] „Słowa są niepotrzebne – 50 lat piosenki”, komplet który zawiera 8 największych przebojów Marinelli; od początku swojej kariery, aż do współpracy z Kostasem Hatzisem[r].
Marinella wróciła ponownie do występów publicznych na małych scenach, występując wspólnie z Antonisem Remosem na Arenie ateńskiej w latach 2006–2007 oraz z Yiannisem Pariosem w Studio Diogenis (sezon zimowy, 2008 – 2009) i z Natasą Theodoridou[s].
Wszechstronność i autorytet
[edytuj | edytuj kod]Chociaż Marinella uważana jest najczęściej za piosenkarkę ludową, jej zakres umiejętności jest dość szeroki i obejmuje wiele gatunków muzycznych, takich jak: folk, laiko, rebetiko (które są tradycyjne dla Grecji), oraz pop, blues, a nawet jazz.
Nazywana „Wielką Damą Piosenki” w Grecji, gdzie darzona jest ogromnym szacunkiem i uznaniem. Jej występy są nieliczne i rzadkie, ponieważ Kyriaki nie lubi dużych scen. Preferuje kameralne występy w klubach wieczorowych, gdzie może śpiewać i dobrze się bawić z publicznością, której jest całkowicie oddana.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ [mpoulouki] (gr. μπουλουκι) – nazywano tak piosenkarzy i artystów trup artystycznych, które objeżdżały Grecję, organizujące małe przedstawienia i spektakle.
- ↑ Tolis Harmas (gr. Τόλης Χάρμας) – aktor, urodził się w 1918 w Leonidio (region Kinouria, północna Grecja) jako Apostolos Harmandas (gr. Απόστολος Χαρμαντάς).
- ↑ Stylianos „Stelios” Kazantzidis (gr. Στέλιος Καζαντζίδης) – urodzony 29 sierpnia 1931 w Atenach (Grecja), zmarł 14 września 2001 w Atenach, wybitny grecki piosenkarz, współpracował z wieloma znanymi wykonawcami.
- ↑ Manos Chatzidakis (gr. Μάνος Χατζιδάκις) – urodzony 25 października 1925 w Ksanti (północna Grecja), zmarł 15 czerwca 1994 w Atenach (Grecja); kompozytor i teoretyk muzyki greckiej.
- ↑ Vassilis Tsitsanis (gr. Βασίλης Τσιτσάνης) – urodzony 18 stycznia 1915 w Trikali (centralna Grecja), zmarł 18 stycznia 1984 w Londynie (Anglia), grecki kompozytor, grał na buzuki.
- ↑ Jorgos Mitsakis (gr. Γιώργος Μητσάκης) – urodzony w Stambule (Turcja) 1921 roku, zmarł 17 listopada 1993 w Atenach (Grecja), kompozytor, autor piosenek rebetiko i pieśni ludowych, znany pod pseudonimem: „nauczyciel”.
- ↑ Jorgos Zambetas (gr. Γιώργος Ζαμπέτας) – urodzony 25 stycznia 1925 w Atenach (Grecja), zmarł 10 marca 1992 w Atenach, dobrze znany gracz buzuki.
- ↑ Apostolos Kaldaras (gr. Απόστολος Καλδάρας) – urodzony 7 kwietnia 1922 w Trikali (zachodnia Grecja), zmarł 8 kwietnia 1990 w Atenach (Grecja), autor tekstów piosenek, grał na buzuki.
- ↑ Theodoros Derveniotis (gr. Θεοδωρος Δερβενιωτης) – urodzony w 1922 roku, zmarł w 2004 w wyniku ciężkiej choroby, grecki żołnierz II wojny światowej i muzyk.
- ↑ Christos Leontis (gr. Χρηστος Λεοντης) – urodzony 11 maja 1940 w Heraklionie (Kreta, Grecja), grecki kompozytor, specjalista muzyki bizantyjskiej.
- ↑ Evangelia „Lina” Nikolakopoulou (gr. Λίνα Νικολακοπούλου) – urodzona 30 czerwca 1958 w Metanie (Peloponez, centralna Grecja), powszechnie uważana w kraju za jednego z najwybitniejszych autorów tekstów piosenek.
- ↑ Dimitra Galani (gr. Δήμητρα Γαλάνη) – urodzona 14 listopada 1952 w Atenach (Grecja), utalentowana piosenkarka.
- ↑ Yiannis Parios (gr. Γιάννης Πάριος) – urodzony 8 marca 1946 na Paros (Morze Egejskie, Grecja), piosenkarz i autor tekstów.
- ↑ Giorgos Theofanous (gr. Γιώργος Θεοφάνους) – urodzony 9 stycznia 1968 w Larnace (Cypr), grecko-cypryjski kompozytor i producent.
- ↑ Antonis Remos (gr. Αντώνης Ρέμος) – urodzony 19 czerwca 1970 w Düsseldorfie (zachodnie Niemcy), grecki piosenkarz.
- ↑ Glykeria Kotsoula (gr. Γλυκερία Κωτσούλα) – urodzona 16 listopada 1953 w Agio Pnevma (region Seres, północna Grecja) – piosenkarka, aktywna szczególnie w Grecji i na Cyprze.
- ↑ Kostas Makedonas (gr. Κώστας Μακεδόνας) – urodzony 20 lutego 1967 w Salonikach (Grecja), grecki piosenkarz.
- ↑ Kostas Chatzis (gr. Κώστας Χατζής) – urodzony 13 sierpnia 1936 w Liwadii (centralna Grecja), romski piosenkarz i muzyk.
- ↑ Natasa Theodoridou (gr. Νατάσα Θεοδωρίδου) – urodzona 24 października 1970 w Dramie (północna Grecja), popularna i utalentowana grecka piosenkarka.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Newsroom, Mαρινέλλα: Γενέθλια σήμερα για τη σπουδαία κυρία του ελληνικού τραγουδιού – 5 μοναδικές κινηματογραφικές εμφανίσεις [online], Daisy.gr, 19 maja 2021 [dostęp 2024-05-20] (gr.).
- ↑ [Pediki Ora] – Czas dzieci (muzyka dziecięca).
- ↑ Νίτσα Ελενίτσα.
- ↑ Κυρά Γιώργαινα.
- ↑ „Marinella from Greece, knows audiences in Athens clubs, carries enchantment in her songs and the warmth of the sun in her voice”, Henry Johnston, Billboard.
- ↑ Greek Act At MIDEM.
- ↑ „Her voice was earthy and strong, and she had the presence of an actress as she danced a few teasing steps or brought dignity to longing”, Jon Pareles, The New York Times.