Mariusz Bojemski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mariusz Bojemski
Ilustracja
Data urodzenia

ok. 1876

Data i miejsce śmierci

21 lipca 1912
Raków

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

inżynier

Mariusz Bojemski (ur. ok. 1876[1], zm. 21 lipca 1912 w Rakowie) − polski inżynier.

Grób Mariusz Bojemskiego
Pomnik w miejscu zamachu

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1899 roku ukończył studia w Instytucie Technologicznym w Petersburgu[2]. Jako sympatyk PPS został w 1906 roku aresztowany przez władze rosyjskie. Pracował w Hucie „Częstochowa”, w latach 1906−1908 pełnił funkcję głównego inżyniera, a następnie do 1912 roku dyrektora technicznego huty. Wobec groźby jej bankructwa na skutek ustępstw finansowych wobec strajkujących robotników, opracował projekt modernizacji stalowni i walcowni, który przeprowadził w ciągu dwóch lat. Modernizacja zakładu i porozumienie z załogą pozwoliły mu umocnić kondycję przedsiębiorstwa. W 1910 roku huta nie zanotowała strat, a w kolejnym roku osiągnęła zysk[3].

Oprócz pracy zawodowej udzielał się społecznie, był członkiem zarządu Resursy i Stowarzyszenia Spożywczego w Rakowie, w 1906 roku wstąpił do Towarzystwa Szerzenia Wiedzy w Częstochowie oraz jego rakowskiej filii, a w 1908 roku został także prezesem rakowskiej ochotniczej straży pożarnej[3].

Zmarł 21 lipca 1912 roku wskutek zamachu[3]. Wracający z konnej wycieczki Bojemski został na Bugaju zaatakowany przez trzech ukrywających się w zbożu napastników z Grupy Rewolucjonistów Mścicieli: Mikołaja Paska, Stanisława Donela oraz Józefa Kozioła[4]. Oddali oni kilkanaście strzałów z rewolwerów. Pięciokrotnie trafiony, ciężko ranny Bojemski został przewieziony do zakładowego szpitala, gdzie zmarł tego samego dnia[3]. Pochowany w kwaterze 33 na cmentarzu na Powązkach (rząd 2, grób 20/21)[5]. W pogrzebie uczestniczyło kilka tysięcy osób, w tym delegacja robotników z częstochowskiej huty[3].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Na miejscu śmierci Bojemskiego ustawiono 21 lipca 1912 pomnik w formie kamienia z osadzonym na nim krzyżem, który powstał z inicjatywy jego matki. Kamień podarował miejscowy zakład kamieniarski, a krzyż wykonano w częstochowskiej hucie. 1 grudnia tego samego roku odbyła się uroczystość poświęcenia krzyża[3]. W 2014 został patronem jednej z bezimiennych dotychczas ulic w rejonie częstochowskiej huty[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cmentarz Stare Powązki: MARJUSZ BOJEMSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2014-05-26].
  2. Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu : (w rocznicę stulecia uczelni), Warszawa , 1933, s. 86. [dostęp 2018-08-08].
  3. a b c d e f Kamil Kacperak: Kamień i krzyż Bojemskiego. EVOPRESS spółka z o.o., 2012-05-27. [dostęp 2015-06-13]. (pol.).
  4. Adrian Sekura, Rewolucyjni Mściciele. Śmierć z browningiem w ręku, Poznań: Oficyna Bractwa "Trojka", 2010, ISBN 978-83-926662-6-4.
  5. Stare Powązki / WIELKA KSIĘGA POWĄZEK. Robert Cymborski. [dostęp 2014-05-26]. (pol.).
  6. W Częstochowie mamy ulice Hantkego i Bojemskiego. EVOPRESS spółka z o.o., 2014-05-26. [dostęp 2014-05-26]. (pol.).