Martin Grünberg
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
Martin Grünberg (ur. 1655 w Insterburgu, zm. pomiędzy 16 a 23 września 1706 lub 1707 roku najprawdopodobniej w Berlinie[1]) – niemiecki architekt i budowniczy działający na terenie Berlina, przedstawiciel baroku holenderskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W latach 1674–78 pracował jako pisarz w hucie szkła w Drewitz kolo Poczdamu[1]. W 1678 roku został powołany na stanowisko Bauschreibera[1]. W latach 1682–84 odbył podróż studialną do Włoch[1]. W 1688 otrzymał stopień inżyniera[1]. W 1695 roku przejął realizacje wcześniej zaczętych budowlanych projektów elektora[1]. W 1697 roku otrzymał tytuł nadwornego budowniczego „Hofbaumeister”[1]. Obowiązki budowniczego nadzorującego pałace książęce złożył w 1699 roku – oficjalną przyczyną było nadmierne obciążenie pracą, a nieoficjalnie mówiło się, ze jego holenderski styl nie odpowiadał francuskim preferencjom dworu[1]. Jego wpływ na architekturę dworską ograniczony był do aspektów technicznych[1].
W latach 1699–1700 wzniósł pałacyk myśliwski w Fürstenwalde/Spree w Brandenburgii i od 1700 roku był zaangażowany w przebudowę pałacyków myśliwskich[2].
Zaprojektował i współprojektawał wiele kościołów protestanckich, m.in. Sebastianskirche, Katedrę Niemiecką i Parochialkirche w Berlinie, Johanniskirche w Dessau i Trinitatiskirche w Zerbst[1]. Według jego projektów rozbudowano obserwatorium astronomiczne dla Akademii Nauk i Zeughaus, wzniesiono również ratusz w Cölln (bez przewidzianej przez Grünberga wieży) oraz wiele kamienic w nowych dzielnicach ówczesnego Berlina[1]. Jako „Baudirektor in den Städten und auf dem Lande” Grünberg koncentrował się na odbudowie infrastruktury miejskiej i wiejskiej Prus po wojnie trzydziestoletniej[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l Günther Schiedlausky: Grünberg, Martin. W: Neue Deutsche Biographie 7. 1966, s. 187-188. [dostęp 2014-09-27].
- ↑ Ines Elsner: Friedrich III./I. von Brandenburg-Preußen (1688-1713) und die Berliner Residenzlandschaft: Studien zu einem frühneuzeitlichen Hof auf Reisen- Ein Residenzhandbuch. BWV Verlag, 2012, s. 201-201, seria: Veröffentlichung der Historischen Kommission zu Berlin e.V. und des Landesarchivs Berlin. ISBN 978-3-8305-3142-5. [dostęp 2014-09-27].