Przejdź do zawartości

Martwa Wisła

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Martwa Wisła
Ilustracja
Martwa Wisła w Gdańsku, ujście: Wisła Śmiała
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Rzeka
Długość 27 km
Źródło
Miejsce Wisła
Współrzędne

54°18′31,3″N 18°55′24,2″E/54,308700 18,923400

Ujście
Recypient Morze Bałtyckie
Współrzędne

54°24′36″N 18°39′39″E/54,410000 18,660833

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Martwa Wisła

Martwa Wisła (kaszb. Wislónô Sztremlëzna, niem. Tote Weichsel) – rzeka[1] będąca częścią Wisły Leniwki, powstała po zmianach koryta rzeki:

  • w 1840 r. nazwę Martwa Wisła przybrał odcinek Leniwki od jej ujścia do wsi Górki (obecnie Górki Zachodnie i Górki Wschodnie), gdzie wody rzeki w wyniku zatoru lodowego znalazły nowe ujście do Zatoki Gdańskiej (jako Wisła Śmiała).
  • w wyniku przeprowadzonego w latach 1890–1895 w okolicach Świbna przekopu Wisły, powstało nowe ujście Leniwki: od miejscowości Przegalina do Zatoki Gdańskiej powstał przekop Wisły. Nazwę Martwa Wisła przybrał wówczas odcinek dawnej Leniwki od Przegaliny do ujścia przy Westerplatte w Gdańsku.

Nazwę Martwa Wisła ustalono urzędowo w 1949 roku[2].

Od lat 80. XX wieku starorzecze Wisły w rejonie Przegaliny zaczęto zasypywać popiołami z elektrociepłowni "Wybrzeże" w Gdańsku, transportowanymi drogą wodną na barkach. Początkowo zamierzano zasypać pow. ok. 100 ha, ostatecznie zapełniono odpadami 40 ha dawnego koryta[3]. Martwa Wisła ma jednak nadal połączenie z głównym ujściowym korytem Wisły poprzez śluzę w Przegalinie (wybudowaną w 1895).

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 2002 r. ws. klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych[4], Martwa Wisła ma klasę żeglowną Vb i jest dostępna dla statków o nośności do 4000 ton i zanurzeniu do 3 m.

Planowane jest utworzenie użytków ekologicznych "Szuwary w Przegalinie", "Szuwary Wyspy Sobieszewskiej" (w Sobieszewskiej Pastwie) oraz "Sobieszewska Pastwa i szuwary" (między Sobieszewską Pastwą i Sobieszewem), mające na celu ochronę zbiorowisk roślinnych typu szuwarowego (szuwar trzcinowy w pierwszym przypadku oraz trzcina pospolita w kolejnych), a także takich roślin, jak aster solny, mlecznik nadmorski, popłoch pospolity, sit Gerarda, świbka morska.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 159, ISBN 83-239-9607-5.
  2. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 3)
  3. W. Nocny, Wyspa Sobieszewska, Gdańsk 2008, s. 37-38
  4. Dz.U. z 2002 r. Nr 77, poz. 695. [online]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]