Matka Boska ze świeczką (obraz Carlo Crivelliego)
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
po 1490 |
| Medium | |
| Wymiary |
218 × 75 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Matka Boska ze świeczką (wł. Madonna della Candeletta) − obraz włoskiego malarza renesansowego Carla Crivelliego powstały po 1490, przedstawiający Maryję Pannę z Dzieciątkiem.
Obraz znajduje się w zbiorach Pinakoteki Brera w Mediolanie. Stanowił część tzw. Poliptyku z Duomo w Camerino. Dzieło jest sygnowane: KAROLUS CHRIVELLUS VENETUS EQUES [L]AUREATUS PINXIT.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dokument z umową zlecenia na namalowanie poliptyku dla Katedry w Camerino nosi datę 10 maja 1488. Zamawiane dzieło miało mieć rozmiary 10 stóp szerokości oraz 13 lub 14 stóp wysokości (3,4 na 4,7 m)[1]. Użyty w inskrypcji na obrazie tytuł rycerski eques laureatus nadał malarzowi w 1490 Ferdynand II z Neapolu[2]. Obraz musiał więc powstać po tym roku.
Mało znane są późniejsze losy całego poliptyku. Z przechowywanego w archiwum diecezjalnym w Camerino dokumentu z 16 maja 1548, zezwalającego kapitule katedralnej na usunięcie poliptyku i nowej aranżacji wystroju prezbiterium, wnioskuje się, iż w tym właśnie roku przestał on ozdabiać główny ołtarz świątyni[3]. Po trzęsieniu ziemi w 1799 części poliptyku trafiły do Kościoła San Domenico w Camerino[4].
W czasach konfiskat napoleońskich poliptyk trafił do powstającego w Mediolanie Muzeum Brera. Skatalogowano wówczas: Matkę Boską ze świeczką, Ukrzyżowanie oraz Świętych Ansowina i Hieronima (nry 713, 712 oraz 714). Ukrzyżowanie nie jest obecnie uznawane za część poliptyku[5].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Maryja została przedstawiona w postawie siedzącej na kamiennym tronie. Na kolanach trzyma siedzącego Jezusa, który bawi się owocem gruszki. Za Madonną znajduje się nisza, którą artysta wypełnił girlandą z motywami roślinnymi i bogactwem owoców. Matka Boska ma na głowie koronę. Suknia Maryi zdaje się być uszyta z różnokolorowego adamaszku. Na stopniu u stóp Maryi malarz umieścił wazon z symbolicznymi kwiatami: lilią i białą i czerwoną różą. U dołu po lewej stronie widnieje cienka świeca procesyjna. To od niej przyjęło się nazywać obraz Matka Boska ze świeczką.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Emanuela Daffra (red.): Crivelli a Brera, catalogo della mostra (Milano, Brera, 26 novembre 2009 – 28 marzo 2010). Mediolan: Mondadori Electa, 2009, s. 201-207. ISBN 978-8837072971. (wł.).
- ↑ Alistair Smith, Anthony Reeve, Christine Powell, Aviva Burnstock. An Altarpiece and its Frame: Carlo Crivelli's „Madonna della Rondine”. „National Gallery Technical Bulletin”. 13, s. 28-43, 1989. Londyn: The National Gallery. ISSN 0140-7430. (ang.).
- ↑ Luca Palozzi: L'arca di Sant'Ansovino nel duomo di Camerino. Ricerche sulla scultura tardo-trecentesca nelle Marche. Cinisello Balsamo: Silvana editoriale, 2010, s. 62-63. ISBN 88-366-1707-7.
- ↑ Pietro Zampetti: Carlo Crivelli. Florencja: Nardini Editore, 1986, s. 290. (wł.).
- ↑ Brera, guida alla pinacoteca. Mediolan: Electa, 2004, s. 230. ISBN 978-88-370-2835-0. (wł.).