Przejdź do zawartości

Maurice Leblanc

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maurice Leblanc
ilustracja
Imię i nazwisko

Maurice Marie Émile Leblanc

Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1864
Rouen, Francja

Data i miejsce śmierci

6 listopada 1941
Perpignan, Francja

Narodowość

francuska

Język

francuski

podpis
Odznaczenia
Legia Honorowa

Maurice Marie Émile Leblanc (ur. 11 grudnia 1864 w Rouen, zm. 6 listopada 1941) – francuski pisarz i nowelista, autor cyklu powieści kryminalnych, których bohaterem jest Arsène Lupin – dżentelmen-włamywacz.

W 1951 wszystkie jego utwory zostały wycofane z polskich bibliotek oraz objęte cenzurą[1].

Biografia

[edytuj | edytuj kod]

Maurice Leblanc był drugim dzieckiem Émileʼa Leblanca, 34-letniego armatora handlowego, i Mathilde Blanche, z domu Brohy, 21-letniej córki zamożnych farbiarzy, córki Achille Flauberta, brata Gustaveʼa Flauberta. Jego starszą siostrą była Jehanne, urodzona w 1863, a młodszą – śpiewaczka Georgette Leblanc, urodzona w 1869, która była tłumaczką i towarzyszką Mauriceʼa Maeterlincka w latach 1895–1918.

W czasie wojny francusko-pruskiej w 1870 ojciec wysłał Maurice Leblanca do Szkocji, której krajobrazy musiały wpłynąć na jego wyobraźnię. Po powrocie ukończył studia w Rouen. Młody Leblanc pierwsze nauki pobierał w bezpłatnej instytucji, w szkole z internatem w Patry, a następnie, w latach 1875–1882, odbywał studia średnie w Lycée Corneille. Jako nastolatek poznał Gustaveʼa Flauberta i Guy de Maupassanta. Odrzucając plany ojca dotyczące jego kariery w fabryce tektury, w 1888 wyjechał do Paryża, by pisać. Początkowo pracował jako dziennikarz, potem powieściopisarz i gawędziarz, jego pierwsza powieść Une femme z 1893 została bardzo dobrze przyjęta; po niej przyszły następne (Des couples, Voici des ailes i jedyna sztuka La pitié z 1902, która okazała się porażką i spowodowała, że na jakiś czas porzucił teatr). Wzbudził zainteresowanie Julesʼa Renarda i Alphonseʼa Daudeta, jednak bez sukcesu dla publiki. Poznał wielkie nazwiska paryskiej literatury: Stéphaneʼa Mallarmégo i Alphonseʼa Allais. W 1901 opublikował powieść autobiograficzną L'Enthousiasme.

W 1905 Pierre Lafitte, dyrektor miesięcznika „Je sais tout”, zlecił mu napisanie opowiadania na podstawie postaci Rafflesa Ernesta Williama Hornunga i przygód Sherlocka Holmesa. L'Arrestation d'Arsène Lupin (Aresztowanie Arsene'a Lupina) okazało się wielkim sukcesem czytelniczym, ale Leblanc cierpiał z powodu braku uznania świata literackiego. Dwa lata później w formie książkowej ukazał się Arsène Lupin, dżentelmen włamywacz. Wydanie Arsène Lupin kontra Herlock Sholmès nie spodobało się Conan Doyleʼowi, który był wściekły, że jego detektyw Sherlock Holmes („Herlock Sholmès”) i jego pomocnik Watson („Wilson”) zostali ośmieszeni.

Radykalny socjalista i wolnomyśliciel, z wiekiem i po I wojnie światowej stał się łagodniejszy. W 1918 Leblanc kupił w Étretat dom anglo-normandzki z muru pruskiego, w którym napisał 19 powieści i 39 opowiadań. W obliczu okupacji niemieckiej opuścił Clos Lupin i schronił się w 1939 w Perpignan, gdzie zmarł na zapalenie płuc w 1941. Został ekshumowany z cmentarza Saint-Martin w Perpignan w 1947 r. i ponownie pochowany 14 października tego samego roku w Paryżu, na cmentarzu Montparnasse, obok swojej żony Marguerite i innych członków rodziny (w tym szwagra René Renoulta).

Wybrana twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Cykl powieściowy o przygodach Arsène’a Lupin

[edytuj | edytuj kod]

Inne prace

[edytuj | edytuj kod]
  • Une femme (1893)
  • Armelle et Claude (1897)
  • Voici des ailes (1898)
  • Les Lèvres jointes (1899)
  • L’Enthousiasme (1901)
  • Un vilain couple (1901)
  • Gueule rouge (1904)
  • 80 chevaux (1904)
  • La Pitié, Play (1906)
  • La Frontière (1911)
  • Le Cercle rouge (19161917) - (wyd. pol. 1927 jako Czerwone koło, powieść kryminalna)[2]
  • Les Trois Yeux (1919) - (wyd. pol. 1923 jako Troje oczu, a druga części tej powieści wyd. pol. 1921 jako Posłannictwo z planety Wenus, powieść fantastyczna[3])
  • La Robe d’écaille rose (1920)
  • Le Formidable Événement (1920) - (wyd. pol. 1928 jako Straszliwe zdarzenie, powieść fantastyczna)[4]
  • Dorothée, danseuse de corde (1923) - (wyd. pol. 1925 jako Dorota, tancerka na linie, powieść kryminalna związana z zagadką postawioną w Wydrążonej Iglicy)[5]
  • La Vie extravagante de Balthazar (1925)
  • Le Prince de Jéricho (1930) - (wyd. pol. 2022 jako Książę Jerycho, powieść kryminalna początkowo planowana w serii Arsene Lupin)[6]
  • Les Clefs mystérieuses (1932)
  • La Forêt des aventures (1933)
  • Le Chapelet rouge (1934) - (wyd. pol. 2024 jako Czerwony różaniec, powieść kryminalna tzw. zamkniętego kręgu)[7]
  • L’Image de la femme nue (1934)
  • Le Scandale du gazon bleu (1935)
  • De minuit à sept heures (1937)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r.. posł. Zbigniew Żmigrodzki. Nortom: Wrocław, 2002, s. 24. ISBN 83-85829-88-1.
  2. u, Maurice Leblanc, Czerwone koło (Le Cercle rouge, 1917) [online], Strefa Kryminału, 21 października 2021 [dostęp 2024-11-17] (pol.).
  3. Maurice Leblanc, Posłannictwo z planety Wenus (Les Trois Yeux [2 część] 1919) – CM Klasyka [online], 2 listopada 2021 [dostęp 2024-11-17] (pol.).
  4. Maurice Leblanc, Straszliwe zdarzenie (Le Formidable Événement, 1920) – CM Klasyka [online], 2 listopada 2021 [dostęp 2024-11-17] (pol.).
  5. u, Maurice Leblanc, Arsene Lupin: Dorota tancerka na linie (Dorothée danseuse de corde, 1923) [online], Strefa Kryminału, 23 lutego 2023 [dostęp 2024-11-17] (pol.).
  6. u, Maurice Leblanc, Arsene Lupin: Książę Jerycho (Le Prince de Jéricho, 1929) [online], Strefa Kryminału, 4 kwietnia 2023 [dostęp 2024-11-17] (pol.).
  7. u, Maurice Leblanc, Czerwony różaniec (Le Chapelet rouge, 1934) [online], Strefa Kryminału, 12 listopada 2024 [dostęp 2024-11-17] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]