Max Factor Sr.

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Max Factor, Senior)
Max Factor
Maksymilian Faktorowicz
Ilustracja
Max Factor (1935)
Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1872 lub 1877
Zduńska Wola

Data i miejsce śmierci

30 sierpnia 1938
Los Angeles

Zawód, zajęcie

charakteryzator, producent kosmetyków

Dzieci

Max Factor Jr.

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Max Factor Sr., właśc. Michaił (Michał) Faktor[1][2] lub Maksymilian Faktorowicz[2] (ur. 18 lutego 1872[1][2][3] lub 1877[4][5] w Zduńskiej Woli[1][2][6], zm. 30 sierpnia 1938 w Beverly Hills) – amerykański producent i wynalazca kosmetyków polsko-żydowskiego pochodzenia, założyciel przedsiębiorstwa Max Factor[7].

Był trzykrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną w latach 1896–1906 była Esther Rosa (lub Rejza[2]). Z tego związku urodziło się czworo dzieci. Drugą żoną od 1906 roku była Huma Sradkowska. W 1907 roku urodziła syna – Louisa. Zmarła po 2 latach związku. Ostatnią żoną była, od 1908 roku do jego śmierci, Jennie Cook. W 1916 urodziła syna – Sidneya (zm. 2005).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Max Factor urodził się w Zduńskiej Woli[8][6] w biednej wielodzietnej rodzinie żydowskiej[9][2] jako syn Cyrli z domu Wrocławskiej (w niektórych publikacjach błędnie podawane jako Tandrowska[10])[2] i Abrahama Joska[2]. Był jednym z dziesięciorga dzieci[11].

Od najmłodszych lat pragnął zostać artystą, jednak zanim spełnił swoje marzenie chwytał się różnych prac, aby wspomóc domowy budżet. Sprzedawał pomarańcze i cukierki w holu łódzkiego teatru[11]. Jako dziesięcioletni chłopiec terminował u najlepszego perukarza[11]. W wieku 14 lat zaczął pracować jako pomocnik miejscowego aptekarza[9] i stomatologa, został pomocnikiem w drogerii[9], eksperymentując przy tym z mieszankami kremów, perfum i innych kosmetyków[11]. W wieku 20 lat otworzył własny sklep drogeryjno-perukarski w Moskwie[9][8] (prowadząc go pod nazwiskiem Faktorowicz[2]), a jednym z jego zajęć było wykonywanie charakteryzacji aktorów Teatru Imperialnego(inne języki)[2]. Stał się doradcą od kosmetyki dla rosyjskich elit i dworu carskiego.

W 1904[2][12][13] wyjechał wraz z rodziną do Stanów Zjednoczonych, aby wziąć udział w Targach Światowych w St. Louis, i już tam pozostał[2].

W 1907 otworzył sklep drogeryjno-perukarski w Los Angeles[2][9]. Wkrótce potem zaczął współpracować jako uliczny charakteryzator z aktorami filmowymi w Hollywood[2] (w tym czasie aktorzy dokonywali charakteryzacji na koszt własny u przygodnych fachowców). W 1914 opracował sposób łatwo nakładanego i zmywanego makijażu dla aktorów filmowych (był twórcą angielskiego wyrazu make-up). Jego wynalazkiem było m.in. pakowanie kosmetyków do tubek.

Od 1917 zaczął współpracować z pierwszym profesjonalnym gabinetem charakteryzacji filmowej, z innym jej pionierem George’em Westmorem. W 1929 otrzymał Oscara Amerykańskiej Akademii Filmowej za charakteryzację[14].

Jego największym sukcesem w zakresie charakteryzacji było przygotowanie w 1931 aktora Borisa Karloffa, grającego rolę potwora stworzonego przez doktora Frankensteina[9] w filmie Jamesa Whale’a pod tym samym tytułem. Ponadto jego klientami były największe sławy amerykańskiego filmu tamtych czasów: Mary Pickford, Pola Negri, Gloria Swanson, Jean Harlow, Judy Garland, Rita Hayworth, Ginger Rogers, Marlena Dietrich, John Wayne, Charlie Chaplin, Frank Sinatra i Rudolf Valentino[9]. To Max Factor ufarbował na rudo włosy Rity Hayworth, które stały się jej znakiem rozpoznawczym. On też opracował specjalny puder, którym rozjaśnił ciemną cerę Rudolfa Valentino[10].

Istotą sukcesu Maxa Factora w dziedzinie charakteryzacji filmowej była świadomość, że barwoczułość emulsji filmowej (czarno-białej i kolorowej) jest nieco odmienna od barwoczułości oka ludzkiego. Dzięki dokładnemu dobraniu kolorystyki szminek i pudrów twarze aktorów i aktorek miały na ekranie bardziej naturalny wygląd.

W 1909 Max Factor zaczął wytwarzać pierwszą serię własnych kosmetyków pod marką „Max Factor & Company”[2]. Kolejnymi seriami kosmetyków Maxa Factora były: Society Line (1916) i Colour Harmony Line (1918). W ich skład wchodziły puder, róż, cienie do powiek i szminka. Innowacyjność tych kosmetyków polegała na tym, że były one dobrane do koloru oczu i włosów, a całość makijażu była stonowana kolorystycznie w zależności od naturalnych właściwości twarzy klientki.

W 1927 przedsiębiorstwo Max Factor rozpoczęło działalność marketingową na terenie Stanów Zjednoczonych, a już w 1930 eksportowała swoje produkty do 80 krajów[2].

Zmarł 30 sierpnia 1938 we śnie w swoim domu w Beverly Hills[4] w metropolii Los Angeles w Kalifornii[15][16].

Przedsiębiorstwo przejął jego syn, Francis Factor, z wykształcenia chemik, który ze względów marketingowych zmienił imię na Max. To za jego namową jeszcze w 1920 r. Max Factor Sr. nazwał swoje wyroby make-up (pol. „makijaż”), która to nazwa szybko stała się powszechnym synonimem makijażu.

W roku 1991 markę „Max Factor” kupił amerykański koncern Procter & Gamble[10], który w 2015 r. odsprzedał ją koncernowi Coty[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Factor Max, [w:] Wirtualny Sztetl [online], Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN [dostęp 2023-08-09].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Tomasz Oszczęda, Max Factor ze Zduńskiej Woli?, 7dni.nasze.pl [zarchiwizowane 2015-01-13].
  3. ↑ Darek Kuźma, Kosmetolog z wyboru, „Magazyn Filmowy”, 3 (115), marzec 2021, s. 58–59 [dostęp 2023-08-09].
  4. ↑ a b Gail Campbell Schulte: Max Factor (1877-1938). Find A Grave. [dostęp 2023-08-09]. (ang.).
  5. ↑ Karolina Szlęzak, Two Great Polish enterpreneures - Max Factor & Helena Rubenstein [online], Your Roots in Poland, 17 lipca 2016 [zarchiwizowane z adresu 2021-06-06].
  6. ↑ a b Słynny Max Factor urodził się w Zduńskiej Woli, onet.pl, 6 sierpnia 2012 [zarchiwizowane 2014-03-01].
  7. ↑ Max Factor, Sr. Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  8. ↑ a b Max Make Up festiwal, Powiat zduńskowolski [zarchiwizowane 2019-02-16].
  9. ↑ a b c d e f g Czarodziej makijażu-Maksymilian Faktorowicz-Max Factor, time2save.pl [zarchiwizowane 2019-02-16].
  10. ↑ a b c Leszczyńska Joanna, Max Factor. Czarodziej gwiazd, [w:] „Nasza Historia” [wyd. łódzkie], styczeń 2014, s. 8–11.
  11. ↑ a b c d Maks Faktorowicz: Polak, który stworzył kosmetyczne imperium, Interia.pl [zarchiwizowane 2020-02-08].
  12. ↑ Spis pasażerów statku „Moltke”, z 1904 roku, przywożącego imigrantów na wyspę Ellis Island – wyszukiwanie według nazwiska „Max Factor”.
  13. ↑ Factor Immigration Outline, My Family Business [zarchiwizowane] (ang.).
  14. ↑ Max Factor, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-08-09] (ang.).
  15. ↑ Jodi Wilgoren, Henry Weinstein, Max Factor Jr., Cosmetic Company Legend, Dies, „Los Angeles Times”, 9 czerwca 1996 [zarchiwizowane 2019-10-06] (ang.).
  16. ↑ Richard Cavendish (2013-08-08): Max Factor Dies in California. History Today. [dostęp 2019-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-13)]. (ang.).
  17. ↑ Josh Kosman, Coty Inc. acquires beauty product lines from P&G for $12B [online], nypost.com, 15 czerwca 2015 [dostęp 2023-08-09] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Fred E. Basten, Max Factor - The Man who Changed the Faces of the World, Arcade Publishing, 2008, ISBN 978-1-55970-875-3.
  • Darek Kuźma, Kosmetolog z wyboru, „Magazyn Filmowy”, 3 (115), marzec 2021, s. 58–59 [dostęp 2023-08-09].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Max_Factor_Sr.&oldid=73498112”