Mazowiecka Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1937 |
| Rozformowanie |
1939 |
| Patron |
gen. Józef Bem |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
Mazowiecka Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii im. gen. Józefa Bema – szkoła podchorążych rezerwy artylerii Wojska Polskiego II RP.
Historia szkoły[edytuj | edytuj kod]
Szkoła została utworzona na mocy rozkazu wydanego w lipcu 1937 r. przez ministra spraw wojskowych gen. Tadeusza Kasprzyckiego. Powstała w oparciu o kadrę Wołyńskiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego. Do Zambrowa z Włodzimierza Wołyńskiego przybyło 32 oficerów i 55 podoficerów zawodowych (pierwsi w sierpniu 1937).
23 listopada 1937 szkoła otrzymała nazwę: MSPRA im. Józefa Bema.
Szkoła był jednostką mobilizującą. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” komendant szkoły był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji:
- 18 dywizjonu artylerii ciężkiej (w oparciu o pokojowy 18 dac),
- plutonu taborowego nr 18,
- I dywizjonu 61 pułku artylerii lekkiej,
- dowództwa 61 pal,
- samodzielnego patrolu meteo nr 61[1].
18 dywizjon artylerii ciężkiej był mobilizowany w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim, a dowództwo 61 pal z patrolem meteorologicznym w I rzucie mobilizacji powszechnej. Dowództwo I/61 pal z kolumną amunicyjną (bez dwóch plutonów) mobilizowało się w I rzucie mobilizacji powszechnej natomiast 1. i 2. bateria armat z dwoma plutonami kolumny amunicyjnej w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim[2].
Po ogłoszeniu mobilizacji w sierpniu 1939 kadra MSPRA została skierowana do Włodzimierza Wołyńskiego. Wraz z kadrą WSPRA dostała się ręce wojsk sowieckich. 16 oficerów z MSPRA zostało zmordowanych w Katyniu i Charkowie.
Organizacja i obsada personalna szkoły[edytuj | edytuj kod]
Pokojowa obsada personalna szkoły w marcu 1939[3][a]:
- komendant – ppłk art. Jan Chylewski †1940 Charków[5]
- zastępca komendanta – mjr art. Wincenty Pałczyński †1940 Katyń[6]
- adiutant – kpt. adm. (art.) mgr Edward Michał Zbiegień
- instruktor łączności i zwiadu – por. art. Kazimierz Stanisław Malinowski
- lekarz – por. lek. Wacław Miks †1940 Charków[7]
- lekarz weterynarii – kpt. lek. wet. dr Jarosław Maksymowicz †1940 Katyń[8]
- zastępca komendanta ds. gospodarczych – mjr art. Jan Franciszek Sobolewski
- oficer mobilizacyjny – kpt. art. Edward Witliński †1940 Katyń[9]
- oficer administracyjno-materiałowy – kpt. art. Mieczysław Maria Felicjan Wronka †1940 Katyń[10]
- oficer żywnościowy – kpt. adm. (art.) Grygosiński Wacław
- oficer gospodarczy – kpt. int. Lipiński Leonard Antoni
- dowódca 1 baterii szkolnej – kpt. art. Stefan Plosso vel Płosa[b]
- instruktor baterii – kpt. art. Stanisław Fihel
- instruktor baterii – kpt. art. Wacław Kużas †1940 Charków[14]
- instruktor baterii – por. art. Zygmunt Borysewicz †1940 Charków[15]
- instruktor baterii – vacat
- dowódca 2 baterii szkolnej – kpt. art. Edward Józef Dudek
- instruktor baterii – kpt. art. Marceli Marian Staszek †1940 Charków[16]
- instruktor baterii – por. art. Jerzy Jankowski †1940 Katyń[17]
- instruktor baterii – por. art. Władysław Krupowieź
- instruktor baterii – vacat
- dowódca 3 baterii szkolnej – kpt. art. Tymoteusz Bolesta †1940 Katyń[18]
- instruktor baterii – kpt. art. Władysław Leonidas Zalewski
- instruktor baterii – por. art. Stefan Bogusławski
- instruktor baterii – por. art. Franciszek Cemirski
- instruktor baterii – por. art. Jan Medyński †1940 Katyń[19]
- dowódca 4 baterii szkolnej – kpt. art. Stanisław Hołub
- instruktor baterii – kpt. art. Tadeusz Leon Świderski †1940 Katyń[20]
- instruktor baterii – por. art. Mieczysław Roman Bochenek
- instruktor baterii – por. art. Wincenty Wołk †1940 Katyń[21]
- instruktor baterii – vacat
- dowódca baterii ćwiczebnej – kpt. art. Leon Meleszkiewicz †1940 Katyń[22]
- instruktor jazdy konnej – kpt. art. Władysław Zakrzewski
- instruktor jazdy konnej – por. art. Wacław Stanisław Czermiński
- instruktor jazdy konnej – por. art. Jan Kazimierz Wieczorek †1940 Katyń[23]
- instruktor jazdy konnej – por. art. Antoni Zdzisław Wiśniewski †1940 Katyń[24]
Podchorążowie[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[4].
- ↑ kpt. art. Stefan Plosso vel Stefan Płosa ps. „Sokół” ur. 26 lipca 1898 w Piotrkowie, w rodzinie Stanisława i Józefy z Kozłowskich[11]. Był starszym bratem Jana (ur. 1904), rotmistrza, dowódcy 5 szwadronu pionierów[12]. Członek POW. Był odznaczony Medalem Niepodległości (9 listopada 1933) i Srebrnym Krzyżem Zasługi[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 250, 313.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 313.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 468.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 67.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 462.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 350.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 374.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 694.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 710.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-12-24]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-12-24]..
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 171.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 282.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 41.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 514.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 225.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 45.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 391.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 638.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 705.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 392.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 681.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 691.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Roman Łoś, Artyleria polska 1914-1939, Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991, ISBN 83-11-07772-X, OCLC 830057069.
- Jan Łukasiak, Mazowiecka Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii im. gen. Józefa Bema, Ajaks, Pruszków 1999. ISBN 83-87103-78-0
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.