Mecenas (prawnik)
Mecenas – we współczesnej polszczyźnie określenie stosowane jako zwrot grzecznościowy w pismach i w przypadku bezpośredniego zwracania się do adwokata i radcy prawnego. Jest to termin zwyczajowy, nie mający umocowania w przepisach prawa. Tytuł ten stosowany jest tylko w Polsce.
Termin „mecenas” na określenie adwokata może[według kogo?] pochodzić od przydomka (trzeciego członu nazwiska) Gaiusa Cilniusa Maecenasa, przyjaciela Oktawiana Augusta, który do historii przeszedł jako opiekun (mecenas) artystów swojej epoki. Podnosi się, że podobnie jak Gajusz Cilniusz Mecenas nad artystami, współcześni prawnicy sprawują swoistą „opiekę prawną” nad ludźmi, którzy potrzebują fachowej pomocy w swoich stosunkach prawnych. Pomimo że pomoc, jakiej współcześni prawnicy udzielają swoim klientom, z reguły jest odpłatna, w przeciwieństwie do działalności pierwowzoru, to doniosłość tej dziedziny życia, zwłaszcza w sprawach karnych, ale również cywilnych i podatkowych, gdzie w grę wchodzą istotne interesy majątkowe, rodzinne, spowodowała stosowanie określenia „mecenas” w znaczeniu „opiekun”.
Historycy prawa podnoszą, że trudno powiązać przyjaciela Oktawiana z grzecznościowym terminem „mecenas” używanym w odniesieniu do adwokata. Kazimierz Orzechowski przypomniał, że w XVI stuleciu ówczesnych adwokatów nazywano procuratores mercenarii, czyli „płatni zastępcy procesowi” i w ten sposób odróżniano ich od „niezawodowych” zastępców procesowych określanych procuratores. To od zwrotu procuratores mercenarii miał powstać termin „mecenas”, poprzez stopniową eliminację pierwszego członu i głoski „r” w drugim wyrazie. Występował on już w XVIII stuleciu, a upowszechnił się w wieku XIX.
Zobacz też[edytuj]
Bibliografia[edytuj]
- Kazimierz Orzechowski, „Mecenas” – dzieje pojęcia i kilka refleksji o adwokaturze Szlacheckiej Rzeczypospolitej, Palestra 1996, nr 3–4.
