Meczet Cesarski

meczet Cesarski
Państwo	Bośnia i Hercegowina
Miejscowość	Sarajewo
Wyznanie	Islam
	Historia
Data budowy	1457
Data zniszczenia	1480
Data reaktywacji	1565
	Dane świątyni
Budulec	drewniany
Stan obecny	murowany
	Położenie na mapie Sarajewa meczet Cesarski
	Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny meczet Cesarski
	43°51′27″N 18°25′49″E/43,857500 18,430278
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Meczet Cesarski^[1] (bośn. Careva džamija, serb. Царевa Џамија, chorw. Careva džamija, tur. Hünkâr Camii) – meczet w Sarajewie, jedna z pierwszych muzułmańskich świątyń w Bośni i Hercegowinie, pierwsza w stolicy tego kraju^[2].

Historia

Pierwotny obiekt powstał w 1457 roku w klasycznym stylu osmańskim, z polecenia Isa-beg Isakovića w okresie, kiedy tereny obecnej Bośni i Hercegowiny znajdowały się w granicach Imperium osmańskiego. Meczet został podarowany zdobywcy Konstantynopola Mehmedowi II Zdobywcy, sułtanowi z dynastii Osmanów, panującemu w latach 1444–1446 i 1451–1481. Wykonany został z drewna i był znacznie mniejszy od obecnego. Świątynia spłonęła w 1480 roku. Nowy meczet powstał w 1565 roku w tym samym miejscu, jako dar dla sułtana Sulejmana Wspaniałego, za którego panowania Imperium Osmańskie osiągnęło szczyt swojej potęgi^[2].

W skład kompleksu świątynnego wchodziły także łaźnia (hammam), konak i biblioteka, w której dziś mieści się cenny zbiór islamskich manuskryptów i dokumentów, najstarsze datowane na XII wiek. Początkowo kompleks ten był siedzibą wezyra bośniackiego. Później stał się rezydencją najwyższych rangą islamskich duchownych kraju. Konak został przebudowany w XIX wieku i służył w czasach istnienia Jugosławii jako zakwaterowanie dla głów państw i innych ważnych osobistości, przybywających do Sarajewa^[2].

Boczne dobudowania powstały w 1800 roku ze względu na dużą liczbę wiernych, odwiedzających meczet. W 1848 roku zostały one połączone z głównym budynkiem świątyni. Meczet został poważnie uszkodzony podczas II wojny światowej i w trakcie wojny domowej w latach 90. XX wieku. Odbudowano go w latach 1995–2000, a w latach 1998–1999 zainstalowano ogrzewanie podłogowe. W 2004 roku decyzją Komisji do spraw ochrony zabytków narodowych meczet został uznany za Narodowy Pomnik Bośni i Hercegowiny^[3].

Architektura

Meczet posiada ośmiokątny minaret. Centralna kopuła meczetu ma półkolisty przekrój, typowy dla klasycznego okresu architektury osmańskiej. Uważa się, że pierwotna kopuła miała przekrój eliptyczny. Ma przestronne wnętrze i wysokiej jakości detale dekoracyjne, takie jak mihrab. W trakcie prac konserwatorskich w latach 80. i 90. XX wieku odkryto i częściowo odrestaurowano cztery warstwy fresków ściennych z XVI, XVIII i XIX wieku.

Turystyka

Meczet jest dostępny dla turystów poza godzinami przeznaczonymi na modlitwę.

Galeria

Wnętrze meczetu
Hammam – łaźnia turecka

Przypisy

↑ Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG.
↑ ^a ^b ^c History of the Mosque [online], emperorsmosque.org [dostęp 2021-02-02] .
↑ Careva džamija, graditeljska cjelina [online], old.kons.gov.ba [dostęp 2021-02-02] .

[1] Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG.

[:0-2] History of the Mosque [online], emperorsmosque.org [dostęp 2021-02-02] .

[3] Careva džamija, graditeljska cjelina [online], old.kons.gov.ba [dostęp 2021-02-02] .

[1]

[2]

[3]