Meczet Lala-Tulipan
54°49′11″N 56°03′21″E/54,819722 56,055833 Meczet Lala-Tulipan w 2008 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Republika | |
| Miejscowość | |
| Wyznanie | |
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Data budowy | |
| Dane świątyni | |
| Architekt |
Wakil Wagizowicz Dawlatszyn[1] |
Położenie na mapie Baszkortostanu  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
| 54°49′11″N 56°03′21″E/54,819722 56,055833
| |
Meczet Lala-Tulipan[2] (ros. Мечеть «Ляля-Тюльпан» – trb. Mieczetʹ «Lala-Tiulpan»; baszk. «Ләлә-Тюльпан» мәсете – trl. «La̋la̋-Tûlʹpan» ma̋sete[3]) – oddany do użytku w 1998 roku meczet katedralny z medresą znajdujący się w stolicy Baszkortostanu, Ufie[4][5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Prace nad meczetem rozpoczęły się już w latach 80. XX wieku, kiedy to pod budowę obiektu (mającego stanowić również centrum kultury islamskiej w Baszkirskiej ASRR) przeznaczono położony nad rzeką Biełają ufijski Park Zwycięstwa[6]. Budowlę pierwotnie planowano oddać do użytku w 1989 roku, w 1100. rocznicę przyjęcia islamu przez Bułgarów Kamskich[5], jednak ostatecznie w tymże roku budowa meczetu według projektu architekta Wakila Wagizowicza Dawlatszyna[1] dopiero ruszyła[6]. Finansowano ją ze środków rządowych Baszkirii oraz z dobrowolnych datków mieszkańców republiki[5], wielokrotnie była jednak przerywana[6]. Prace budowlane wykonał trust „BNZS”[7], a oficjalne oddanie obiektu do użytku miało miejsce 7 kwietnia 1998 roku[5].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Budynek został wzniesiony na działce o powierzchni 2,6 ha znajdującej się w Parku Zwycięstwa nad rzeką Biełają w Ufie, w dzielnicy Czernikowka[4][7]. Adres meczetu to ul. Komarowa 5[4]. Projekt meczetu nawiązuje do kwitnącego tulipana będącego symbolem wiosny, a także tradycyjnym symbolem ludów turkijskich już od starożytności[7][5]. Bryła budynku, której elewacja utrzymana jest w biało-czerwonej kolorystyce[4], przypominać ma właśnie rozkwitający kwiat tulipana, natomiast dwa stojące po obu stronach wejścia głównego minarety – każdy o wysokości 53 m[7][6][5] – wyobrażać mają osadzone na łodydze nierozwinięte jeszcze pąki tej rośliny[6].
Wyposażenie wnętrza meczetu jest stosunkowo skromne, a główną ozdobę stanowią kolorowe witraże[4][5].
Budowla pomieścić może jednocześnie 1000 osób. Znajduje się w niej sala modlitewna na 300 osób, balkony z 200 miejscami, sale lekcyjne dla 100 uczniów, internat z 60 miejscami noclegowymi, jadalnia oraz sala konferencyjna na 130 osób[7][4][5].
Budynek, spełniający przede wszystkim funkcję meczetu, mieści także mendresę[5]. Jest miejscem spotkań muzułmańskiej społeczności nie tylko Ufy, ale i całej Baszkirii, stanowiąc główny ośrodek islamu w tej republice[6][5][4]. Odbywające się w meczecie Lala-Tulipan podczas najważniejszych muzułmańskich świąt nabożeństwa transmitowane są często przez rosyjskie kanały telewizyjne o zasięgu ogólnokrajowym[4][5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Ф. Б. Калимуллин: Давлятшин, Вакиль Вагизович. [w:] Башкирская энциклопедия [on-line]. [dostęp 2023-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ros.).
- ↑ Czerwonnaja 2015 ↓, s. 109.
- ↑ Zasady latynizacji – Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej – Portal Gov.pl [online], Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej [dostęp 2023-05-15] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Мечеть Ляля-Тюльпан. [w:] Рисәләт-Послание – религиозно-просветительская газета [on-line]. [dostęp 2023-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ros.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Мечеть Ляля-Тюльпан в Уфе. [w:] Туристический справочник Башкирии [on-line]. [dostęp 2023-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ a b c d e f Мечеть „Ляля – Тюльпан” – Описание организации. [w:] Информационно-турuстический nортал города Уфы [on-line]. [dostęp 2023-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ros.).
- ↑ a b c d e Мечеть-медресе «Ляля-Тюльпан» [online], www.bnzs.ru [dostęp 2023-05-15].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Swietłana Czerwonnaja. Współczesny meczet i jego symbolika. Kontekst problemowy i historiograficzny. „Nurt SVD”. 138 (2/2015), s. 86–111, 2015. Polska Prowincja Zgromadzenia Słowa Bożego. ISSN 2305-8269. (pol.).