Krzyż Pielgrzyma

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Medal Pielgrzyma)
Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej
Awers
Awers Srebrnego Krzyża Pielgrzyma
Rewers
Rewers
Baretka
Baretka
Ustanowiono

2 maja 1901

Kruszec

złoto, srebro lub brąz

Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej lub Medal Pielgrzyma do Ziemi Świętej (łac. Signum Sacri Itineris Hierosolymitani) − odznaczenie ustanowione przez papieża Leona XIII, którym honorowani są pątnicy odbywający pielgrzymkę do Ziemi Świętej[1][2].

W zbiorach Muzeum Zamojskiego opisany jest pod nazwą Krzyż honorowy Leona XIII[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Chociaż na awersie krzyża (medalu) znajduje się napis: LEO XIII P.M. CREAVIT AN. MCM (łac. ustanowił Leon XIII w roku 1900), dekret ustanawiający Kongregacji Rozkrzewiania Wiary nosi datę 2 maja 1901[1]. W dokumencie podkreślone zostało, iż papież ustanawia medal, by docenić gorliwość chrześcijan, którzy zdecydowali się na nawiedzenie Miejsc Świętych w Palestynie, tzn. miejsc związanych z życiem Chrystusa, Maryi i uczniów Pańskich. Po obu stronach medalu, na ramionach krzyża przedstawionych zostało dziewięć scen z Nowego Testamentu, które wskazują na obowiązek nawiedzenia siedmiu sanktuariów chrześcijańskich: Groty Zwiastowania w Nazarecie, Groty Narodzenia w Betlejem, miejsca Chrztu Pańskiego nad Jordanem, Wieczernika, Ogrodu w Getsemani, Klasztoru Biczowania i kaplic Drogi Krzyżowej (Via Dolorosa) oraz Bazyliki Bożego Grobu z kaplicą Kalwarii w Jerozolimie[4].

Podział odznaczenia:

  • Złoty Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej
  • Srebrny Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej
  • Brązowy Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej

Nadawanie krzyża jako odznaczenia państwowego Stolicy Apostolskiej zostało wstrzymane w 1977 przez papieża Pawła VI[2], a jego miejsce zajęły dwa inne wyróżnienia: Palma Jerozolimska oraz Muszla Pielgrzyma[5].

Obecnie krzyż nadaje przełożony franciszkańskiej prowincji na Bliskim WschodzieKustodii Ziemi Świętej, noszący tytuł Kustosza Ziemi Świętej.

Wygląd[edytuj | edytuj kod]

Oznaka Krzyża Pielgrzyma ma kształt krzyża jerozolimskiego. Na awersie, pośrodku krzyża znajduje się medalion z podobizną papieża Leona XIII i łacińskim napisem LEO XIII P.M. CREAVIT AN. MCM. Na ramionach dużego krzyża znajdują się sceny: Zwiastowania, Narodzenia Jezusa, Chrztu Pańskiego i Ostatniej Wieczerzy. Na końcach ramion centralnego krzyża widoczny jest łaciński napis: CHRISTI AMOR CRUCIFIXI TRAXIT NOS (łac. miłość Chrystusa ukrzyżowanego przywiodła nas).

Na rewersie, w środkowym medalionie ukazana jest scena nawiedzenia pustego grobu w dniu Zmartwychwstania Pańskiego. W czterech bocznych mniejszych medalionach przedstawione zostały sceny: modlitwy w Ogrójcu, biczowania, cierniem ukoronowania i śmierci krzyżowej. W zakończeniach ramion centralnego dużego krzyża znajduje się łaciński napis: SIGNUM SACRI ITINERIS HIEROSOL. (łac. znak świętej podróży do Jerozolimy)[4].

Odznaczeni[edytuj | edytuj kod]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Krzyżem Pielgrzyma.
 Z tym tematem związana jest kategoria: Polacy odznaczeni Krzyżem Pielgrzyma.

W ponad stuletniej historii medalu zostali nim odznaczeni obywatele wielu krajów, głowy państw, osobistości świata kultury, dyplomaci i duchowni, wśród nich m.in.:

  • gen. Stanisław Woźniak, dowódca sił ONZ w Libanie UNIFIL (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 1996)
  • o. Anzelm Szteinke OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 1999),
  • o. Marek Wach OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 1999[6])
  • kard. Stanisław Dziwisz (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2006[7])
  • o. Wacław Stanisław Chomik OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2008[8]).
  • ks. Jarosław Mariusz Lipniak (Złoty Krzyż Pielgrzyma 2012),dyplom nr N. 109/12, wydany 23.07.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • o. Ezdrasz Biesok OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2012)[9]
  • Iwona Ewa Pawlos (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 292/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • Zbigniew Felczyński (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 291/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • Paweł Szydlak (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 293/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • Katarzyna Halkowicz (Srebrny Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 295/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • Małgorzata Świerk (Srebrny Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 297/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • Piotr Bergander (Srebrny Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 296/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • o. Antonin Brząkalik OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, luty 2014)
  • o. Dymitr Żeglin OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, luty 2014)
  • o. Marcelin Pietryja OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, luty 2014)
  • Agnieszka Danho (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 22 kwietnia 2014) dyplom nr 043/14, wydany w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • ks. kanonik Włodzimierz Koperski (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2014), dyplom nr N. 59/14, wydany 11 lipca 2014 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  • harcmistrz ZHP Rafał Raniowski (Srebrny Krzyż Pielgrzyma, 2021), dyplom nr N. 42/21, wydany 22 czerwca 2021 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Franciscusa Pattona OFM, kustosza Ziemi Świętej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b The decoration created by Leon XIII for the Holy Land Pilgrims. www.custodia.org. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).
  2. a b Peter Bander van Duren: Orders of knighthood and of merit. The Pontifical, Religious and Secularised Orders, and their relationship to the Apostolic See. Londyn: Colin Smythe, 1995, s. 459
  3. Eksponat nr 5387: Krzyż honorowy Leona XIII. [w:] Katalog Muzealny [on-line]. muzeum-zamojskie.pl. [dostęp 2016-07-14].
  4. a b Grzegorz Wiśniowski. Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej. „Ziemia Święta”. 20 (4), s. 65, 1999. Kraków: Komisariat Ziemi Świętej. ISSN 1233-5738. 
  5. Peter Bander van Duren: The Cross on the Sword. A supplement to 'Orders of Knighthood, Awards and the Holy See. 1987, s. 156-157.
  6. Jerzy Kraj. Złote Krzyże Pielgrzyma. „Ziemia Święta”. 20 (4), s. 64, 1999. Kraków: Komisariat Ziemi Świętej. ISSN 1233-5738. 
  7. Jerzy Kraj: Reportaż: Kard. Dziwisz w Ziemi Świętej. www.franciszkanie.pl, 2006-11-21. [dostęp 2010-06-23].
  8. Dokument w Archiwum Prowincji św. Jadwigi we Wrocławiu: N. 116/08, wydany 18 października 2008 w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
  9. Jerzy Kraj: Z Ojczyzny Jezusa. www.radiomaryja.pl, 2012-11-26. [dostęp 2012-11-27].