Meduza (rosyjski portal)
Logo Meduzy | |
| Typ strony |
portal internetowy |
|---|---|
| Data powstania |
2014 |
| Właściciel | |
| Rejestracja |
niewymagana |
| Wersje językowe |
angielska, rosyjska |
| Strona internetowa | |
Meduza (ros. Медуза) – rosyjski niezależny portal informacyjny, założony w Rydze w 2014 r., publikujący materiały po rosyjsku i angielsku na licencji Creative Commons[1][2]. Od 2017 r. portal współpracuje z amerykańskim portalem BuzzFeed[2][3]. Portal jest zaliczany do jednych z najpopularniejszych mediów opozycyjnych w Rosji, z ponad milionem czytelników (w 2017 r. szacowano liczbę czytelników na ponad 7 milionów)[4][5]. W sierpniu 2023 roku portal ogłosił założenie własnego wydawnictwa książkowego[6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Założyciele portalu byli wcześniej powiązani z portalem Lenta.ru, początkowo niezależnym, od 2014 coraz mocniej prokremlowskim. 12 marca 2014 roku Aleksandr Mamut, właściciel Lenta.ru, odwołał Galinę Timczenko ze stanowiska redaktora naczelnego portalu. Łącznie zwolniono 39 ze wszystkich 84 pracowników redakcji. Zespół zwolnionych dziennikarzy postanowił kontynuować swoją działalność, zakładając niezależny od władz portal Meduza. Ze względów ekonomicznych oraz logistycznych za siedzibę organizacji wybrano Rygę. Meduza formalnie powstała w czerwcu 2014 roku. Timoczenko, jako jedyna właścicielka, zarejestrowała Medusa Project SIA na Łotwie. W lipcu został zgłoszony do urzędu skarbowego w Rydze, a w sierpniu 2014 rozpoczęto rekrutację na łotewskich portalach. W efekcie rekrutacji powstała 10-osobowa redakcja w Rydze, zespół korespondentów w Rosji (głównie w Moskwie) i zespół do reklamy. Portal został oficjalnie uruchomiony pod adresem Medusa.io w dniu 20 października 2014 roku[7][8].
Portal Meduza jest często krytyczny wobec rosyjskich władz (motto portalu to Make the Kremlin sad – „Spraw, by Kreml był smutny”), i dlatego został otworzony poza granicami Rosji[1][2]. W 2021 r. portal został uznany w Rosji za „agentów zagranicy”[9], co skrytykowała m.in. UE[10]. W 2022 r. Meduza skrytykowała inwazję Rosji na Ukrainę, co zaskutkowało blokadą witryny portalu w Rosji, a dziennikarze związani z Meduzą zostali w Rosji oskarżeni o rozpowszechniania „fake news”[11][12]. Działania władz rosyjskich od 2021 r. znaczenie utrudniły sytuację Meduzy, która utraciła wielu reklamodawców z Rosji, stanowiących dawniej główne źródło dochodów portalu, co spowodowało m.im. utworzenie międzynarodwego ruchu zbierającego datki na działalność Meduzy; w Polsce akcję wspierają m.in. Gazeta Wyborcza, OKO.press i Polityka[4][13][14][15]. W marcu 2022 r. organizacja Reporterzy bez Granic utworzyła mirror Meduzy, pomagając portalowi częściowo ominąć blokadę dla czytelników w Rosji[16].
26 stycznia 2023 rosyjska Federalna Służba ds. Nadzoru w Sferze Łączności, Technologii Informacyjnych i Komunikacji Masowej (Roskomnadzor) uznał serwis informacyjny Meduza za „organizację niepożądaną”. Tym samym zakazano jej działalności w Rosji i zabroniono Rosjanom współpracy z tym serwisem lub jej dziennikarzami. Prokurator generalny Federacji Rosyjskiej oświadczył, że stanowi on „zagrożenie dla podstaw systemu konstytucyjnego i bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej”. Dziennikarze Meduzy zamieścili komentarz na swoje stronie internetowej. Skomentowali, iż „niepożądane organizacje mają zakaz działania na terytorium Rosji pod groźbą oskarżenia o przestępstwo”, a „każdy, kto uczestniczy lub współpracuje z takimi grupami, może spotkać się z karą za przestępstwo – jest to szczególnie poważne ograniczenie dla dziennikarzy, którzy muszą rozmawiać ze źródłami, aby przekazywać wiadomości”[17].
Ludzie związani z portalem Meduza
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Ivan Nechepurenko, Russian Journalists Move to Riga to Escape Kremlin Control [online], The Moscow Times, 22 października 2014 [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ a b c Małgorzata Dwornik, Historia portalu MEDUZA. Rosyjski, niezależny, medialny okręt piracki [online], tygodnik Reporterzy.info, ISSN 2544-5839 [dostęp 2022-11-24] (pol.).
- ↑ Stories about Russia “are so hot right now” — so BuzzFeed is partnering with Meduza for more substantive Russia reporting [online], Nieman Lab [dostęp 2022-11-24].
- ↑ a b Pomóżmy rosyjskiemu niezależnemu portalowi Meduza! „Rosjanie zostali sami wobec propagandy” [online], oko.press [dostęp 2022-11-24] (pol.).
- ↑ Meduza: Doing New Media in a Perfect Storm [online], international.ucla.edu [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ «Медуза» запускает свое издательство. В октябре 2023 года выйдет первая книга — «Моя любимая страна» Елены Костюченко [online], Meduza, 2023 [dostęp 2025-01-13] (ros.).
- ↑ Małgorzata Dwornik, Historia portalu MEDUZA. Rosyjski, niezależny, medialny okręt piracki [online], tygodnik Reporterzy.info, ISSN 2544-5839, 14 listopada 2022.
- ↑ Елизавета Сурганова, Галина Тимченко: «Никто из нас не мечтает делать «Колокол» [online], Forbes, 15 września 2014 [dostęp 2025-01-13] (ros.).
- ↑ Russia Labels Meduza Media Outlet As 'Foreign Agent' [online], RadioFreeEurope/RadioLiberty [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ Foo Yun Chee, EU rejects Russian decision to label media outlet Meduza as 'foreign agent', „Reuters”, 24 kwietnia 2021 [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ Р.И.А. Новости, Сайты „Голоса Америки”*, BBC, DW, Meduza* и „Радио Свободы”* заблокировали [online], РИА Новости, 2022 [dostęp 2022-11-24] (ros.).
- ↑ Brad Dress, Here’s who Russia has punished for speaking out against the war in Ukraine [online], The Hill, 11 maja 2022 [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ Wiktoria Bieliaszyn, Naczelny rosyjskiego niezależnego portalu Meduza: Moi rodacy są w fazie wyparcia. Ale my to zmienimy [online], wyborcza.pl, 14 marca 2022 [dostęp 2022-11-24].
- ↑ Wiktoria Bieliaszyn, Gazeta Wyborcza, Pomóż Meduzie. Rosji potrzebna jest choć jedna niezależna redakcja [online], www.polityka.pl, 2022 [dostęp 2022-11-24] (pol.).
- ↑ ‘Is this the end of Meduza?’ Hobbled by sanctions, Russian journalists seek Western donors., „The Washington Post”, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ RSF creates “mirror” of leading Russian exile news site blocked by Kremlin | RSF [online], rsf.org [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ p.mal: Rosja zdelegalizowała serwis informacyjny Meduza. Rzeczpospolita, 2023-01-26. [dostęp 2023-09-03]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Portal Meduza (ros.)
- Portal Meduza (ang.)